tag:blogger.com,1999:blog-44203820790888657562024-03-17T23:03:39.883-04:00Immigrations–Ethnicities–Racial SituationsWritings about difference and contact zonesYiorgos Anagnostou – Γιώργος Αναγνώστουhttp://www.blogger.com/profile/06469306259582509171noreply@blogger.comBlogger488125tag:blogger.com,1999:blog-4420382079088865756.post-76226447230891695572024-03-11T18:40:00.006-04:002024-03-11T18:40:48.987-04:00 The Responsibility of Remembering the Castle Gate Mine Disaster (1924)<div><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br /></span></div><span style="font-family: times; font-size: x-large;">On March 8 this year, we observe the centenary of the Castle Gate Mine No.2 disaster—Utah’s second worst in history. Early in the morning of that day, 171 miners were killed while extracting coal. A high proportion were married, 114 in total. The youngest among the victims was 15 years old—child labor was not uncommon at the time—and the oldest was 73. One member of the rescue team died after inhaling carbon monoxide. The mining disaster devastated the families of the deceased workers. One grieving wife of a victim from the island of Crete bowed to despair and died 3 years later in 1927.<br /><br />What do we owe to the Castle Gate deaths, but also to thousands of others who perished while laboring under grim conditions in the nation’s industry?<br /><br />The social memory of lives lost in mass destruction involves acts of remembering. In ritual commemorations, it is a moral imperative to remember the proper names of those killed in wars or disasters. <br /><br />The labor of memorializing the names of those killed in Castle Gate has been done by regional civic organizations, ethnic communities, and other institutions—a “memory activism” which has resulted in at least four commemorative monuments: The Plaque listing the names of the dead at the entrance of Castle Gate Cemetery (1987), and the Mine Disaster Memorial in Helper, Carbon County (1987). Utah’s Greek Americans have participated in these memorial “acts of remembering.” A plaque listing the victims’ names has been placed at the Hellenic Historic Monument at the Holy Trinity Greek Orthodox Church in Salt Lake City (1988). Local memory activism has resulted in the installation of a headstone for those Greek immigrants buried in unmarked graves at the Price City Cemetery (2005). <br /><br />But we also have the obligation to understand and narrate their historical experience. Regional memory in Utah recognizes the harsh experiences of miners. Accounts by descendants do not fail to acknowledge the exploitation to which the miners were subjected by coal operators and the racism they experienced. Indeed, Utah’s official historiography incorporates these facts in the state’s educational curricula. <br /><br />Abuses, exploitation, and other injustices directed a significant number of miners and workers in other industries toward unionism as a legitimate political activism. Although immigrant strikers were labeled un-American by the media and the reigning at the time Ku Klux Klan, their unionization expressed the “labor’s version of Americanism”: demanding the right to organize for mutual protection and “an American standard of living, by which they meant higher wages, shorter working hours, and decent working conditions.”<br /><br />For this purpose, I felt the obligation to publish a longer essay entitled “The Castle Gate Mine Disaster Centenary: A Tribute.” It is available online in the open access journal Ergon: Greek American and Diaspora Arts and Letters (https://ergon.scienzine.com/article/articles/castle-gate-mine-disaster-centenary). <br /><br />My motivation to honor the Castle Gate Mine Disaster was enhanced by the knowledge that some ethnic institutions shy away from meaningfully exploring, even recognizing, this past. It is not rare for identity narratives to mention the struggles of the early immigrant laborers for the sole purpose of celebrating the socioeconomic success of their descendants. <br /><br />The Castle Gate Mine Disaster is not an exception in the nation’s history. Between 1870 and 1912, a total of 41,746 miners were killed while working underground. Among those, thousands of immigrants died while laboring in the nations’ industrial zones—railroads, smelters, lumber yards, hydroelectric plants, and textile manufacturing facilities. <br /><br />The death count also links with those who languished prematurely because of work-related illnesses—consumption and black lung disease, complications following amputations, arthritis, or withering away due to incapacity. Young bodies were literally swallowed by the ground and the waters of the new land whose resources they were extracting and processing in the service of industrial growth and, in turn, the nation’s economic and military might. We will never know the precise number of those who perished due to the long-term consequences of haphazard work conditions.<br /><br />This immigrant experience requires a long pause to reflect on the magnitude of its significance to render how to place it in our narrations of the past. Industrial disasters punctuate ethnic idealizations of migrants’ struggle and success as well as national mythologies of equal opportunity and fairness. Not only did thousands of workers laboring to reach the promised American Dream never make it, but they departed with bodies battered by injustices.<br /><br />The disasters call for an investigation of the conditions that failed immigrants and citizens in specific locales and how this knowledge—often suppressed in some circles—matters today. They beckon institutions and communities to move away from grand narratives and toward historiography finely tuned to the social dramas of individual and family lives violently interrupted and disrupted. <br /><br />Yiorgos Anagnostou<br />The Ohio State University</span><br /><br /><div class="blogger-post-footer"><script type="text/javascript" src="http://feedjit.com/serve/?vv=359&dd=ec0479ccea52340fa0f6e7cf242ded8cc8bcdcb5c73ce9c64576650bf8577ef0299ff9d3fb652250ca51b4d3b0bf3d6a&wid=2e5bfa36981b0c25&pid=531e9ec4fc51fca0&proid=e542c0eee2ea38ec&bc=FFFFFF&tc=494949&brd1=336699&lnk=494949&hc=336699&ww=160"></script><noscript><a href="http://feedjit.com/">Feedjit Live Blog Stats</a></noscript></div>Yiorgos Anagnostou – Γιώργος Αναγνώστουhttp://www.blogger.com/profile/06469306259582509171noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4420382079088865756.post-88141078825652250552024-03-06T13:45:00.004-05:002024-03-06T13:45:22.088-05:00Diaspora Public Scholarship<div><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br /></span></div><span style="font-family: times; font-size: x-large;">Public scholarship in diaspora (in its iteration as writing for broad audiences) requires interdisciplinary versatility. The labor is intense: surveying unfolding cultural production (literature, documentary, photography, autobiography, among others) and then writing insightfully about it in a style that many of us have not been taught in graduate school––writing for the public.<br /><br />Though most often this commitment is the product of genuine believing in the value of writing for the public––a labor of love and deep commitment to the public role of the academic––it may also connect with the mandate scholars face in professorships endowed with community monies. <br /><br />Senior faculty i believe should be making the case to administrators and faculty for recognizing this demanding intellectual labor in promotion cases of assistant professors.<br /><br />Yiorgos Anagnostou<br /><br />November 30, 2023</span><div class="blogger-post-footer"><script type="text/javascript" src="http://feedjit.com/serve/?vv=359&dd=ec0479ccea52340fa0f6e7cf242ded8cc8bcdcb5c73ce9c64576650bf8577ef0299ff9d3fb652250ca51b4d3b0bf3d6a&wid=2e5bfa36981b0c25&pid=531e9ec4fc51fca0&proid=e542c0eee2ea38ec&bc=FFFFFF&tc=494949&brd1=336699&lnk=494949&hc=336699&ww=160"></script><noscript><a href="http://feedjit.com/">Feedjit Live Blog Stats</a></noscript></div>Yiorgos Anagnostou – Γιώργος Αναγνώστουhttp://www.blogger.com/profile/06469306259582509171noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4420382079088865756.post-54467194419116422152024-03-02T09:34:00.001-05:002024-03-02T09:34:13.761-05:00«Νέες Διασπορές», Ταυτότητα, και Ιστορική Μνήμη<span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br />Αναρωτιέμαι συχνά για την σχέση των νέων «μεταναστών» με τις παροικίες στην διασπορά που τους οδήγησε η Ελληνική κρίση. Πώς τις προσέλαβαν, ποιες οι εντυπώσεις, και η σχέση τους με τους υπάρχοντες θεσμούς. Ποιες οι σχέσεις τους με την νέα χώρα;<br /><br />Γνωρίζω ότι αρκετοί, συνήθως ανεξάρτητοι επαγγελματίες, κρατούν συνειδητά αποστάσεις από τις κοινότητες. Πολλοί καλλιτέχνες το ίδιο. Άλλοι εμπλέκονται σε δίκτυα, κάποιοι λόγω οικονομικής ανάγκης.<br /><br />Όλοι όμως φαντάζομαι «συναντούν» την παροικία είτε στην κοινωνική τους ζωή είτε στα μέσα ενημέρωσης και άλλες πλατφόρμες επικοινωνίας. Υπάρχει ενδιαφέρον από μέρους τους άραγε για την ιστορία της παροικίας στην οποία συμμετέχουν είτε προσωπικά είτε φαντασιακά; <br /><br />Αν ναι, ποιες είναι οι συνθήκες που τους οδηγούν σε τόπους ιστορικής μνήμης. Σε ποιους συγκεκριμένα, και ποιες είναι οι πηγές τους; Αν όχι, ποιοι οι λόγοι. Επίσης υπάρχει μια τομή στην ζωή τους που τους δίνει το έναυσμα για ταυτοτικό επαναπροσδιορισμό («διασπορικός», «ελληνοαυστραλός», «ελληνο/αμερικανός», κλπ)?<br /><br />Γιώργος Αναγνώστου</span><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;">December 21, 2023</span><br /><br /><span style="font-size: large;"><b><br /></b></span></div><div><span style="font-size: large;"><b>Note</b><br /><br />For an evocation of a "moment" marking the reconfiguration of an immigrant to a Greek/American identification see the novel "Let Me Explain You: "From now on when he thought of galaktoboureko, as a father or an old man, he would not just remember galaktoboureko in Greece. He would have to remember galaktoboureko in America. He would have to think about galaktoboureko on a white plate at the diner. It would not just be his favorite dessert from childhood, …. It would be the dessert from this morning, when he went for pancakes instead of work …" (Liontas 2016, 240). For the analysis of this passage, <a href="https://l.facebook.com/l.php?u=https%3A%2F%2Fergon.scienzine.com%2Farticle%2Farticles%2Fher-heritage-made-sense%3Ffbclid%3DIwAR2mKj1mLqayFGIAozZcXMCO6996B5-R-aaVBpEwR7wgas4Dg70QpCoUnpA&h=AT2KlerOLWE3IAunsOJm9a98XuZgbZ_gyNUPqj9T1DvQ-uwo8B58mVEDHSfCLDRdmIeYDtIX2x0aVJJjvV6WM3CFf_zFHVY1pJjCcUHgnTTl1t5I41-wqGi_TY2RpxebhSEhPEvK0zouOmmcJj6aJVXpFA&__tn__=R]-R&c[0]=AT3DhttZioSmpvhxMVAvwEMsP3fYgSEtrg8UCA_OQ4tvtdDB8rSO4ssvlO5O94-J3pvNotH_DYxMn5cIJnYJp0Aa8t3kfZ0T5JPrtpA-byJp2JmU-kbspbXkuCxz71vyeyuqG2EntjC_6Dxwerqp164gcaypDAOCxe8jwGVHo3d6vQ">https://ergon.scienzine.com/.../her-heritage-made-sens</a> [Ανακαλώ πόσο πολύ διήρκησε η προσωπική μου πορεία προς αυτήν την κατεύθυνση...] Μια εθνογραφική εξερεύνηση του θέματος σε Αμερική και Αυστραλία μεταξύ άλλων begs our attention...</span><br /><br /><br /></div><div class="blogger-post-footer"><script type="text/javascript" src="http://feedjit.com/serve/?vv=359&dd=ec0479ccea52340fa0f6e7cf242ded8cc8bcdcb5c73ce9c64576650bf8577ef0299ff9d3fb652250ca51b4d3b0bf3d6a&wid=2e5bfa36981b0c25&pid=531e9ec4fc51fca0&proid=e542c0eee2ea38ec&bc=FFFFFF&tc=494949&brd1=336699&lnk=494949&hc=336699&ww=160"></script><noscript><a href="http://feedjit.com/">Feedjit Live Blog Stats</a></noscript></div>Yiorgos Anagnostou – Γιώργος Αναγνώστουhttp://www.blogger.com/profile/06469306259582509171noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4420382079088865756.post-26336701204788207392023-12-25T16:40:00.004-05:002023-12-25T16:44:39.380-05:00Migrant Spaces Encounters: Introduction<p><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiAenZraS5Nq1GxBkWyy302ipUanKOYy895h2FXLPv9djMXCCVut8MpU8mEqZ9QlqDmdWnyFloB_8zDtbQdHFI5oi-DtQRnIgUkL_X_AhUP5zwteyQydvIKVgVpZS_gpkYhz8b9Af3kbzgjykAiggNrawomGBERrf1kbBqFWkbZ2HZ_0fOzVIaWUuhZ/s1320/ghows-CO-aa4a44e9-9141-4205-8eba-d019a19ace4c-10a16c8f.webp" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: center;"><img border="0" data-original-height="994" data-original-width="1320" height="287" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiAenZraS5Nq1GxBkWyy302ipUanKOYy895h2FXLPv9djMXCCVut8MpU8mEqZ9QlqDmdWnyFloB_8zDtbQdHFI5oi-DtQRnIgUkL_X_AhUP5zwteyQydvIKVgVpZS_gpkYhz8b9Af3kbzgjykAiggNrawomGBERrf1kbBqFWkbZ2HZ_0fOzVIaWUuhZ/w330-h287/ghows-CO-aa4a44e9-9141-4205-8eba-d019a19ace4c-10a16c8f.webp" width="330" /></a> </p><span style="font-family: times; font-size: x-large;">A diasporic migrant, this is how I place myself above else. The migraines of survival I have wrestled, the betweenness of diaspora I inhabit. Migrant spaces follow me, move me to places of emotion and motion, grant access to deep belonging. In migrant spaces I dwell, affective restlessness swells, sparks action.</span><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br />In the Migrant Spaces Encounters series, a migrant's accent will be laboring to evoke the feeling of encountering migrant spaces, their geographies and histories, their art, words, and politics, their memories; the effects of their affect.<br /></span><br />=====================================</div><div><span style="font-family: times; font-size: large;">Painting: "<a href="#">Angels Walk In</a>" by Lindsay Hall, This "is based on a photograph taken in the hours after the <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Ludlow_Massacre">massacre</a>. The photograph shows coal miners outside of the Ludlow Saloon. According to the Denver Library's Digital Collections archive, the miners were seeking permission to obtain dead bodies from the camp."</span></div><div class="blogger-post-footer"><script type="text/javascript" src="http://feedjit.com/serve/?vv=359&dd=ec0479ccea52340fa0f6e7cf242ded8cc8bcdcb5c73ce9c64576650bf8577ef0299ff9d3fb652250ca51b4d3b0bf3d6a&wid=2e5bfa36981b0c25&pid=531e9ec4fc51fca0&proid=e542c0eee2ea38ec&bc=FFFFFF&tc=494949&brd1=336699&lnk=494949&hc=336699&ww=160"></script><noscript><a href="http://feedjit.com/">Feedjit Live Blog Stats</a></noscript></div>Yiorgos Anagnostou – Γιώργος Αναγνώστουhttp://www.blogger.com/profile/06469306259582509171noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4420382079088865756.post-70181895284182048012023-12-21T13:13:00.006-05:002023-12-21T13:17:52.524-05:00 «Νέες Διασπορές», Ταυτότητα, και Ιστορική Μνήμη<div><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br /></span></div><span style="font-family: times; font-size: x-large;">Αναρωτιέμαι συχνά για την σχέση των νέων «μεταναστών» με τις παροικίες στην διασπορά που τους οδήγησε η Ελληνική κρίση. Πώς τις προσέλαβαν, ποιες οι εντυπώσεις, και η σχέση τους με τους υπάρχοντες θεσμούς. Ποιες οι σχέσεις τους με τη νέα χώρα;</span><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;"> <br />Γνωρίζω ότι αρκετοί, συνήθως ανεξάρτητοι επαγγελματίες, κρατούν συνειδητά αποστάσεις από τις κοινότητες. Πολλοί καλλιτέχνες το ίδιο. Άλλοι εμπλέκονται σε δίκτυα, μερικοί λόγω οικονομικής ανάγκης.</span></div><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br />Όλοι όμως φαντάζομαι «συναντούν» την παροικία είτε στην κοινωνική τους ζωή είτε στα μέσα ενημέρωσης και άλλες πλατφόρμες επικοινωνίας. Υπάρχει ενδιαφέρον άραγε για την ιστορία της παροικίας στην οποία συμμετέχουν είτε προσωπικά<br /> είτε φαντασιακά;</span></div><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;"> <br />Αν ναι, ποιες είναι οι συνθήκες που τους οδηγούν σε τόπους ιστορικής μνήμης. Σε ποιους συγκεκριμένα, και ποιες είναι οι πηγές τους; Αν όχι, ποιοι οι λόγοι. Επίσης υπάρχει μια τομή στην ζωή τους που τους δίνει το έναυσμα για ταυτοτικό επαναπροσδιορισμό («διασπορικός», «ελληνοαυστραλός», κλπ)?</span></div><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br />[Ανακαλώ πόσο μεγάλη υπήρξε η διάρκεια της προσωπικής μου πορείας προς αυτήν την κατεύθυνση...]</span></div><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br />Μια εθνογραφική εξερεύνηση του θέματος σε Αμερική και Αυστραλία μεταξύ άλλων begs our attention...</span></div><div><br /></div><div><br /></div><div class="blogger-post-footer"><script type="text/javascript" src="http://feedjit.com/serve/?vv=359&dd=ec0479ccea52340fa0f6e7cf242ded8cc8bcdcb5c73ce9c64576650bf8577ef0299ff9d3fb652250ca51b4d3b0bf3d6a&wid=2e5bfa36981b0c25&pid=531e9ec4fc51fca0&proid=e542c0eee2ea38ec&bc=FFFFFF&tc=494949&brd1=336699&lnk=494949&hc=336699&ww=160"></script><noscript><a href="http://feedjit.com/">Feedjit Live Blog Stats</a></noscript></div>Yiorgos Anagnostou – Γιώργος Αναγνώστουhttp://www.blogger.com/profile/06469306259582509171noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4420382079088865756.post-69718085759616594132023-12-12T19:13:00.006-05:002023-12-12T19:14:38.729-05:00Εξερευνώντας την ταυτότητα της «Ομογένειας»<div><span style="font-family: times; font-size: large;"><br /></span></div><span style="font-family: times; font-size: x-large;">Συνέντευξη στο ΒΗΜΑgazino, 20 Νοεμβρίου, 2020</span><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br /></span></div><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;">Κύριε Αναγνώστου, γεννηθήκατε στην Ελλάδα, σπουδάσετε αρχικά πολιτικός μηχανικός στο ΑΠΘ. Τι σας οδήγησε τελικά στις ΗΠΑ και στο πεδίο των ανθρωπιστικών σπουδών;</span><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br /></span></div><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;">«Οπως συμβαίνει σε κάθε δραματική αλλαγή πορείας, η απόφασή μου να στραφώ προς τις ανθρωπιστικές σπουδές εξέφρασε μια βαθιά προσωπική ανάγκη. Συνδεόταν με το γεγονός ότι η λογοτεχνία και οι ανθρωπιστικές επιστήμες ασκούσαν καταλυτική επίδραση πάνω μου εξαιτίας της δύναμης του επεξεργασμένου λόγου να αφηγείται την πολυπλοκότητα της ζωής και να συνεισφέρει στην κατανόησή της. Με όρισε λοιπόν η δύναμη της λογοτεχνίας να δημιουργεί νέους κόσμους και να μας παροτρύνει να φανταστούμε το μέλλον μας με διαφορετικούς όρους και τρόπους, καθώς και η δύναμη που φέρουν οι πολιτισμικές σπουδές να τους κατανοούμε. Αυτή η στροφή βέβαια απαιτούσε μια ολική προσπάθεια επανεφεύρεσης του εαυτού μου, η οποία θεώρησα ότι θα μπορούσε να ευοδωθεί στην Αμερική, πέρα από το άμεσο περιβάλλον μου τότε. Η απόφαση ήταν μονόδρομος παρά την τεράστια προσπάθεια και τις οικονομικές δυσκολίες που αυτό το εγχείρημα απαιτούσε».<br /><br /> Υπάρχει σήμερα ενδιαφέρον για τα προγράμματα νεοελληνικών σπουδών ή τα ελληνικά πλέον θεωρούνται μια «μειονοτική γλώσσα»;<br /><br />«Οσον αφορά τα νεοελληνικά προγράμματα σε σχέση με τη διδασκαλία γλώσσας, το ενδιαφέρον από πλευράς φοιτητών υπάρχει. Αυτό βέβαια δεν αναιρεί το γεγονός ότι σε ένα δομικό επίπεδο τα ελληνικά όντως υφίστανται ως «μειονοτική γλώσσα». Στο σκληρά ανταγωνιστικό περιβάλλον του αμερικανικού πανεπιστημίου σχετικά με τη στήριξη προγραμμάτων εθνικών γλωσσών η ελληνική βρίσκεται σε μειονεκτική θέση. Δεν έχει την ίδια οικονομική και δημογραφική ισχύ στην αγορά εργασίας όπως τα ισπανικά ή τα κινέζικα. Τα νέα ελληνικά θεωρούνται επιπλέον μια «μειονοτική γλώσσα» η οποία δεν κατέχει πολιτισμικό κεφάλαιο όπως για παράδειγμα η περίπτωση των γαλλικών. Το ζήτημα της ενδυνάμωσης της ελληνικής γλώσσας στην Αμερική αποτελεί ένα τεράστιο και πολυσυζητημένο θέμα για το οποίο υπάρχουν σημαντικές ιδέες και πλούσιο υλικό. Είναι σημαντικό επομένως να μην επανεφευρίσκουμε κάθε φορά τον τροχό, όπως πολλές φορές συμβαίνει, αν και νέες συγκυρίες απαιτούν αναστοχασμό και νέες τοποθετήσεις. Ως πρώτο βήμα το ζητούμενο είναι να ενισχυθούν και να δημιουργηθούν πολλαπλές εστίες υψηλών προδιαγραφών, το οποίο απαιτεί πολιτισμικό σχεδιασμό και πολιτική θέληση».<br /><br /> Ως κάτοχος της «Εδρας Μιλτιάδη Μαρινάκη για τη Νεοελληνική Γλώσσα και τον Πολιτισμό» στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Οχάιο, ποιοι είναι οι βραχυπρόθεσμοι και ποιοι οι μακροπρόθεσμοι στόχοι σας;<br /><br />«Η έδρα μας λειτουργεί στο πλαίσιο μιας παράδοσης εξωστρέφειας, που αφορά την παραγωγή υψηλής ποιότητας έρευνας σε διάλογο με τα ευρύτερα ερωτήματα που διαπραγματεύεται η πανεπιστημιακή κοινότητα. Αυτός ο προσανατολισμός θα συνεχίζει να μας ορίζει σε βάθος χρόνου. Θα συνεχιστεί αδιάκοπα φυσικά η διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας αλλά και η συμμετοχή των φοιτητών μας μέσω υποτροφιών σε θερινά προγράμματα στην Ελλάδα μεταξύ άλλων δράσεων. Επιπλέον, η διατμηματική συνεργασία μας με τον διακεκριμένο γλωσσολόγο Μπράιαν Τζόσεφ αποσκοπεί στη στήριξη νέων ερευνητών της ελληνικής γλώσσας. Ενα από τα αποτελέσματα αυτής της συνεργίας είναι η παρουσία της έδρας μας σε πάνελ του διεθνούς επιστημονικού συνεδρίου με τίτλο «Ο πολιτισμός στο Ιστορικό Αρχείο των εφημερίδων «Τo Βήμα» και «Tα Νέα»: Γλώσσα και λογοτεχνία» που διοργανώνεται από το Ιστορικό Αρχείο των δύο εφημερίδων (σ.σ.: Δευτέρα 5 και Τρίτη 6 Δεκεμβρίου στoν Φάρο του Κέντρου Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος [ΚΠΙΣΝ]). Επιπρόσθετοι στόχοι, που τους επιδιώκουμε ήδη, είναι η διάδοση της γνώσης που παράγουμε πέρα από το πανεπιστήμιο στις κοινότητες της διασποράς καθώς και στην ελληνική και την αμερικανική κοινωνία. Σημαντικό μέσο προς αυτή την κατεύθυνση είναι το ηλεκτρονικό περιοδικό ανοικτής πρόσβασης «Ergon: Greek/American & Diaspora Arts and Letters» (https://ergon.scienzine.com), το οποίο προβάλλει τα γράμματα και τις τέχνες της διασποράς. Ενας ακόμη κύριος στόχος μας είναι να συνεχίζουμε να συμμετέχουμε στην ενδυνάμωση των σπουδών διασποράς. Προς αυτόν τον σκοπό έχουμε ήδη δημιουργήσει συνέργειες με συναδέλφους στην Αυστραλία, την Ελλάδα και την υπόλοιπη Ευρώπη, οπότε αναμένονται σημαντικές εξελίξεις».<br /><br />Είστε ένας από τους επιμελητές του τόμου «Redirecting Ethnic Singularity: Ιtalian Americans and Greek Americans in Conversation» (εκδ. Fordham University Press, 2022). Ποιος είναι ο σκοπός αυτής της έκδοσης;<br /><br /></span></div><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;">«Ο Γιώργος Καλογεράς και η Θεοδώρα Πατρώνα, αμφότεροι από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, ήταν οι άλλοι δύο επιμελητές αυτού του τόμου. Ο σκοπός της έκδοσης ήταν να προχωρήσουμε πέρα από την τάση η οποία επιμένει να προσεγγίζει κάθε εθνοτική ομάδα σε σχέση με την κυρίαρχη κουλτούρα. Στόχος μας ήταν να συστηματοποιηθεί μια προσέγγιση η οποία εξετάζει την ελληνοαμερικανική εμπειρία σε σχέση με άλλες εθνοτικές ομάδες με όλα τα επιστημολογικά και θεσμικά οφέλη που αυτή η κίνηση συνεπάγεται. Επιδίωξή μας είναι ο τόμος να συνδράμει σε συζητήσεις στην επιστημονική κοινότητα, να διδαχθεί και να διαβαστεί από το κοινό. Θα ήταν ευχής έργον αν μεταφραζόταν στα ελληνικά και στα ιταλικά. Δώσαμε μεγάλο βάρος στην επιλογή καταξιωμένων και υποσχόμενων ερευνητών, αν και αντιμετωπίσαμε κάποιες δυσκολίες να εντοπίσουμε μελετητές με εμπειρία στις συγκριτικές εθνοτικές σπουδές».<br /><br />Γιατί αποφασίσατε την καινοτόμα προσέγγιση της ταυτόχρονης μελέτης – σύγκρισης των δύο αυτών διαφορετικών εθνοτικών ομάδων, των Ελληνοαμερικανών και των Ιταλοαμερικανών;<br /><br />«Από τη στιγμή που θέτουμε δύο ομάδες σε συγκριτικά πλαίσια ανοίγεται ο χώρος για νέες ερωτήσεις και επομένως για παραγωγή νέας γνώσης και κατανόησης αμφοτέρων. Οι δύο ομάδες δεν επιλέχθηκαν τυχαία. Η αμερικανική κοινωνία στις αρχές του 20ού αιώνα τις κατέταξε στην ίδια κατηγορία ως πολιτισμική και πολιτική απειλή. Αυτή η κοινή εμπειρία θέτει ερωτήματα σχετικά με το πώς κάθε ομάδα διαπραγματεύθηκε τη θέση στην οποία υποβλήθηκε, πώς χρησιμοποίησε τις γνώσεις που μετέφερε μέσω της μετανάστευσης, πώς εξέφρασε τη διασπορική της ταυτότητα κάτω από ασφυκτικές πιέσεις αφομοίωσης. Θέτουμε επίσης ερωτήματα για την τωρινή πολιτισμική οργάνωση της κάθε ομάδας, τη γλωσσική πολιτική και την αναπαράστασή τους στη λογοτεχνία και στον κινηματογράφο. Να σημειώσω ότι αυτή η προσέγγιση ανοίγει ορίζοντες δυνητικής πανεπιστημιακής συνεργασίας όπως η κοινή προσφορά μαθημάτων και περαιτέρω ερευνητικές συνέργειες».<br /><br />Ποιο είναι το κυρίαρχο αφήγημα που έχει δημιουργηθεί γύρω από την ελληνοαμερικανική και την ιταλοαμερικανική κοινότητα;<br /><br />«Να επισημάνω ότι όταν μιλάμε για αυτές τις κοινότητες δεν αναφερόμαστε σε κοινωνίες μεταναστών αλλά σε ανθρώπους δεύτερης, τρίτης, τέταρτης, ακόμα και πέμπτης γενιάς. Σε αυτό το πλαίσιο οι ηγεμονεύουσες ομάδες και των δύο έχουν επενδύσει ιστορικά σε ένα αφήγημα που προωθεί μια θετική εικόνα της εθνότητάς τους, επιζητώντας το κύρος, τη διάκριση και την αποφυγή αρνητικών στερεοτύπων. Κατέχουν την ισχύ να διαχέουν ευρέως στη δημόσια σφαίρα αναπαραστάσεις της ομάδας οι οποίες ευθυγραμμίζονται με τις εκάστοτε κρατούσες αξίες στην Αμερική, όπως η δύναμη της (ετερόφυλης) οικογένειας, η θρησκευτική πίστη, το εργασιακό ήθος και εν πολλοίς η αποδοχή του status quo, εξασφαλίζοντας με αυτόν τον τρόπο την κυριαρχία τους. Με άλλα λόγια, παράγεται ένα θετικό στερεότυπο για την είσπραξη οφελών και πολιτισμικού κεφαλαίου».<br /><br /> Το γεγονός αυτό τι συνέπειες έχει;<br /><br />«Το κυρίαρχο αφήγημα να καταπνίγει τις εσωτερικές διαφοροποιήσεις στην κάθε ομάδα και σε τελική ανάλυση να αναιρεί την ανθρώπινη διάσταση των μελών της, μια και παράγει καρικατούρες παρά ανθρώπινες κοινωνίες με τα προβλήματά τους και τις εντάσεις τους. Το μεγαλύτερο πρόβλημα αυτής της κατάστασης αφορά το ζήτημα της πολιτισμικής αυτονομίας. Την παρρησία δηλαδή να αυτοπαρουσιάζεται η ομάδα με τρόπο που συμπεριλαμβάνει τις διάφορες εκφράσεις της, αντί να αισθάνεται υποχρεωμένη να αυτοκαθορίζεται σύμφωνα με τις εκάστοτε κυρίαρχες αξίες. Η αυτονομία να παρουσιάζεται η ομάδα με έναν συμπεριληπτικό – δηλαδή δημοκρατικό – τρόπο είναι ζήτημα πολιτισμικής ισοτιμίας. Και αυτό είναι κάτι το οποίο οι Ελληνοαμερικανοί έχουν δικαίωμα και υποχρέωση να εξασκούν ως ένα αναπόσπαστο τμήμα της αμερικανικής κοινωνίας».<br /><br /> Ενώ η ιταλοαμερικανική κοινότητα κατάφερε να κυριαρχήσει στις ταινίες του Χόλιγουντ δημιουργώντας τη δική της εποποιία μέσα από τον μύθο της ιταλικής μαφίας, κάτι τέτοιο δεν συνέβη με την ελληνοαμερικανική, αν εξαιρέσουμε ίσως τη σειρά ταινιών «My Big Fat Greek Wedding». Γιατί συνέβη αυτό, πιστεύετε;<br /><br />«Εξαιρετικά ικανοί ιταλοαμερικανοί σκηνοθέτες κατόρθωσαν να μεταφράσουν μια σκοτεινή και σκληρή ιστορική πραγματικότητα σε μια αλληγορία για τη διαπραγμάτευση του παλιού με τον νέο κόσμο και τα όρια του αμερικανικού ονείρου. Καθήλωσαν το αμερικανικό κοινό μέσω μιας μεταναστευτικής ιστορίας που πέτυχε να μιλήσει για μεγαλύτερα θέματα. Στην ελληνοαμερικανική περίπτωση η εποποιία επιχειρήθηκε από τον Ηλία Καζάν στο «Αμέρικα Αμέρικα» (1963), μια ταινία η οποία αξιοποίησε την καινοτόμα τότε τάση να δραματοποιηθεί η ιστορία της μετανάστευσης στην Αμερική. Δυστυχώς δεν δημιουργήθηκε ένα σίκουελ να εξιστορήσει τις διαγενεακές εμπειρίες και τις κοινωνικο-πολιτισμικές διαδρομές της οικογένειας Τοπουζόγλου στην Αμερική. Παρά την ισχυρή παρουσία ελλήνων στελεχών, σκηνοθετών και ηθοποιών στο Χόλιγουντ, πράγματι δεν δημιουργήθηκαν αφηγήματα που να συγκλονίσουν το κοινό. Οχι ότι δεν υπήρχε υλικό. Τα μυθιστορήματα του Τζέφρι Ευγενίδης και του Τζορτζ Πελεκάνος θα ήταν πρώτης τάξης υλικό για μεταφορά στον κινηματογράφο, αν και η δραματοποίηση έργων του συγγραφέα Χάρι Μαρκ Πετράκης δεν κατόρθωσε να αφήσει ισχυρό πολιτισμικό αποτύπωμα. Ο ίδιος o Καζάν θα μπορούσε να πρωταγωνιστεί σε μια ταινία για τον μακαρθισμό. Ο Λούης Τίκας, ένας συνδικαλιστής από την Κρήτη που δολοφονήθηκε άνανδρα στο Κολοράντο το 1914, προσφέρει δραματικό υλικό για την εξιστόρηση του εργατικού κινήματος στις αρχές του 20ού αιώνα. Ο Ηλίας Δημητρακόπουλος θα ήταν μια έξοχη επιλογή για το είδος της ερευνητικής δημοσιογραφίας με θέμα το σκάνδαλο του Watergate. Ο Nick the Greek θα ήταν γάντι σε μια ταινία για τα τυχερά παιχνίδια. Επίσης έντονο δραματουργικό ενδιαφέρον προσφέρει και η μέχρι πρόσφατα σχεδόν άγνωστη ιστορία του σκανδάλου υιοθεσίας χιλιάδων παιδιών που στάλθηκαν στις ΗΠΑ από την Ελλάδα κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου. Πού οφείλεται λοιπόν η περιθωριοποίηση των ελληνοαμερικανικών θεμάτων στο Χόλιγουντ; Μήπως δεν υπήρξε η θέληση να αφηγηματοποιηθεί η ελληνοαμερικανική περίπτωση σε σχέση με επίμαχα θέματα; Μήπως έπαιξε ρόλο και η διστακτικότητα του Χόλιγουντ να επενδύσει σε χαρακτήρες οι οποίοι να προέρχονται από μια μικρή σχετικά δημογραφική ομάδα; Ισως και τα δύο. Γνωρίζουμε πάντως ότι η Βαρντάλος έδωσε μάχη ώστε να παραμείνει η ιστορία της μια ελληνοαμερικανική και όχι λάτιν ή ιταλοαμερικανική ιστορία όπως αντιπρότεινε το Χόλιγουντ. Παρά τις ενστάσεις για τα στερεότυπα που παρήγαγε, το «My Big Fat Greek Wedding» έπιασε τον γενικότερο σφυγμό της κοινωνίας που προτείνει την εξαμερικανισμένη εθνοτική κοινότητα ως αντίδοτο στην αποξένωση και μοναξιά».<br /><br /> Ο τόμος «Redirecting Ethnic Singularity: Ιtalian Americans and Greek Americans in Conversation» απέσπασε το βραβείο Vasiliki Karagiannaki από την Ενωση Νεοελληνικών Σπουδών Βορείου Αμερικής. Πώς σας κάνει να αισθάνεστε αυτή η βράβευση;<br /><br />«Ο τόμος αποτελεί ένα συλλογικό επίτευγμα που αποκρυσταλλώνει έναν εξαιρετικά κοπιώδη και μακροχρόνιο αγώνα αρκετών μελετητών να παράγουν ποιοτική, θεωρητική, και, συνεπώς, εξωστρεφή έρευνα ώστε να τοποθετηθεί η ελληνοαμερικανική περίπτωση στο πλαίσιο ευρύτερων προβληματισμών περί εθνότητας και διασποράς. Δεν είμαστε οι πρώτοι που το επιτυγχάνουμε αυτό, αλλά η επιβράβευση της συνεισφοράς μας δημιουργεί αισθήματα ενδυνάμωσης και πρόσβλεψης ότι τέτοιου είδους εγχειρήματα θα υιοθετηθούν και από τη νέα γενιά ερευνητών προς όφελος του κοινού στόχου, ο οποίος δεν είναι άλλος παρά η ευρεία παρουσία μας και προσφορά τόσο στο πανεπιστήμιο όσο και στη δημόσια σφαίρα».</span></div><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br /></span></div><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><a href="https://www.tovima.gr/print/vimagazino/giorgos-anagnostoucreksereynontas-lftin-taytotita-lftis-omogeneias/">https://www.tovima.gr/print/vimagazino/giorgos-anagnostoucreksereynontas-lftin-taytotita-lftis-omogeneias/</a></span></div><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br /></span><div><span style="white-space-collapse: preserve;"><br /></span></div></div></div><div class="blogger-post-footer"><script type="text/javascript" src="http://feedjit.com/serve/?vv=359&dd=ec0479ccea52340fa0f6e7cf242ded8cc8bcdcb5c73ce9c64576650bf8577ef0299ff9d3fb652250ca51b4d3b0bf3d6a&wid=2e5bfa36981b0c25&pid=531e9ec4fc51fca0&proid=e542c0eee2ea38ec&bc=FFFFFF&tc=494949&brd1=336699&lnk=494949&hc=336699&ww=160"></script><noscript><a href="http://feedjit.com/">Feedjit Live Blog Stats</a></noscript></div>Yiorgos Anagnostou – Γιώργος Αναγνώστουhttp://www.blogger.com/profile/06469306259582509171noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4420382079088865756.post-49045435920285538142023-12-02T19:01:00.003-05:002023-12-02T19:02:17.127-05:00Ελληνοαμερικανικοί τόποι. Η μελέτη, η έρευνα και η αρχειακή συλλογή της ελληνοαμερικανικής εμπειρίας. [Greek American Topoi: The study, research, and the archival collection of the Greek American experience] <div><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br /></span></div><span style="font-family: times; font-size: x-large;">Originally published in <i>The Books’ Journal</i>, Τεύχος 104, Δεκέμβριος, 2019.<br /><br />Δεν θα ήταν υπερβολικό να ισχυριζόταν κανείς ότι κατά τις τελευταίες τρεις δεκαετίες τουλάχιστον διαδραματίζεται μια άνθηση της πολιτιστικής παραγωγής για το ελληνοαμερικανικό φαινόμενο τόσο στην Ελλάδα, όσο και στις ΗΠΑ. Ιστορικοί, κριτικοί λογοτεχνίας, μεταφραστές, εκδότες, λογοτέχνες, μουσικοί, ποιητές, κινηματογραφιστές, συνθέτες, λαογράφοι και δημοσιογράφοι, μεταξύ άλλων, ελκύονται από το φαινόμενο, το αποδίδουν και το εξετάζουν πολύπλευρα. <br /><br />Πρόκειται για μια πολιτιστική παραγωγή ποιότητας της οποίας η αξία έχει αναγνωριστεί διεθνώς. Να αναφέρω ως παραδείγματα τα βραβευμένα μυθιστορήματα του Jeffrey Eugenides «Middlesex» και της Κάλλιας Παπαδάκη «Δενδρίτες»· την πρωτοποριακή βιογραφία του Zeese Papanikolas «Buried Unsung: Louis Tikas and the Ludlow Massacre», η οποία έχει μεταφραστεί και στα ελληνικά· το ποιητικό αφήγημα του David Mason Ludlow: A Verse-Novel, το οποίο έχει αναλυθεί από πανεπιστημιακούς· τα αστυνομικά μυθιστορήματα του Τζωρτζ Πελεκάνος, πολλά από τα οποία είναι διαθέσιμα στην Ελλάδα· τη λογοτεχνική μελέτη του Γιώργου Καλογερά «Ιστορίες της Πατρίδος μου»· το πρόσφατο μυθιστόρημα του Χρήστου Αστερίου «Η Θεραπεία των Αναμνήσεων»· το μουσικό δρώμενο «Καφέ Αμάν Αμέρικα»· τα ντοκιμαντέρ της Μαρίας Ηλιού «Το Ταξίδι μου», και της Φρόσως Τσούκα «Λάντλοου: Οι ΄Ελληνες στους Πολέμους του Άνθρακα»· την ποίηση του Χρήστου Τσιάμη· το καθηλωτικό «Astoria» της Elli Paspala· το πρότζεκτ αρχειοθέτησης «Ελληνική Μουσική στην Αμερική», που τιμήθηκε πρόσφατα με επιχορήγηση από το National Endowment for the Arts. Αυτά αποτελούν απλώς μερικά ενδεικτικά παραδείγματα μεταξύ αρκετών άλλων, και κάποιων που πρόκειται σύντομα να δουν το φως της δημοσιότητας.<br /><br />Τα αφηγήματα αυτά είναι αποτέλεσμα της διακίνησης γνώσεων, ανθρώπων και κεφαλαίων στο διεθνικό πεδίο που διαμορφώνεται μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ελλάδας – της «Greek America». (1) Η ταινία του Παντελή Βούλγαρη Νύφες, για παράδειγμα, βασίστηκε στο αρχειακό υλικό που εντοπίστηκε στο μουσείο της Νήσου Έλις, ενώ αποτελεί επίσης ελληνοαμερικανική συμπαραγωγή. Παρόμοια, η ιστορική μελέτη της Ιωάννας Λαλιώτου Διασχίζοντας τον Ατλαντικό απαίτησε έρευνα σε αρχεία στις ΗΠΑ και μελέτη μονογραφιών οι οποίες παράχθηκαν και χρηματοδοτήθηκαν από αμερικανικά πανεπιστήμια. <br /><br />Η προσέγγιση του ελληνοαμερικανικού φαινομένου ως πεδίου διεθνικής πολιτιστικής διακίνησης τονίζει τη σημασία του διαμεσολαβητικού ρόλου των ατόμων και των θεσμών σε αυτήν τη διαδικασία. «Πολιτιστικοί εργάτες», όπως οι εκδότες, οι μεταφραστές, οι καλλιτέχνες και οι ερευνητές, δημιουργούν διαύλους γνώσης, απόλαυσης και διαλόγου μεταξύ των Ελληνοαμερικανών και των Ελλήνων. Οργανισμοί όπως το Fulbright Greece, το Ίδρυμα Νιάρχος, καθώς και Νεοελληνικά Προγράμματα στις ΗΠΑ, χρηματοδοτούν έρευνες σε ελληνοαμερικανικά θέματα.<br /><br />Η επένδυση αυτή εξοικειώνει το ελληνικό κοινό με την ελληνοαμερικανική εμπειρία και τέχνη. Είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε περί του εργατικού κινήματος των ελλήνων εργατών στις ΗΠΑ μέσα από ντοκιμαντέρ όπως το Ταξισυνειδησία. Τα τραγούδια και η μουσική των μεταναστών έγιναν ευρέως γνωστά στην Ελλάδα μέσω του νεοϋρκέζικου συγκροτήματος Café Aman America, ενώ πιο πρόσφατα επανερμηνεύτηκαν από τους Τακίμ Καφέ Αμάν Αμέρικα. Αυτή η κυκλοφορία φέρνει τους Ελληνοαμερικανούς πιο κοντά μας, τους κάνει λιγότερο άγνωστους. Να αναφέρω ένα προσωπικό παράδειγμα: το 2018 βίωσα μια «κλασική» ελληνοαμερικανική στιγμή στο Χαλάνδρι, όταν όλο το κοινό σε συναυλία των Τακίμ συνευρέθηκε στο χώρο της ποιητικής διγλωσσίας: «γιατί μωρό μου sweet heart / να με πληγώνεις τόσο hard?». <br /><br />Με αυτή την αρχική επισκόπηση κατά νου, ας εστιάσουμε σε ένα συγκεκριμένο τόπο αυτού του χάρτη, τη συστηματική μελέτη, έρευνα, και αρχειακή συλλογή της ελληνοαμερικανικής εμπειρίας και έκφρασης στις ΗΠΑ. ΄Οσον αφορά τα αρχεία, εντοπίζουμε τουλάχιστον τρία πεδία δράσης: (α) Εθνοτικά μουσεία και κοινότητες· (β) αρχεία εταιρειών μελέτης της ιστορίας, όπως το The Balch Institute στη Φιλαδέλφεια· (γ) πανεπιστημιακές συλλογές, όπως το αρχείο του Θεόδωρου Σαλούτου στο πανεπιστήμιο της Μινεσότα, καθώς και συλλογές εποπτευόμενες από προγράμματα ή κέντρα νεοελληνικών σπουδών, όπως το Tsakopoulos Hellenic Collection στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Σακραμέντο και το The Pyrros Papers στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν. Ταυτόχρονα υπό δημιουργία βρίσκεται και το ελληνοαμερικανικό αρχείο του Queens College. <br /><br />Ο τομέας της έρευνας, της διδασκαλίας και γενικώς της προώθησης της επιστημονικής γνώσης για τους Ελληνοαμερικανούς υπηρετείται κυρίως από δύο φορείς. Πρώτον, είναι οι ερευνητές που λειτουργούν κυρίως έξω από το πανεπιστημιακό πλαίσιο. Οι ιστορικοί Helen Papanikolas, Dan Georgakas, Steve Frangos και η λαογράφος Tina Bucuvalas είναι ερευνητές και ερευνήτριες που συνέβαλαν σημαντικά και με διάφορους τρόπους στον εμπλουτισμό της γνώσης μας. Είναι αξιοσημείωτο ότι αρκετοί από τους παραπάνω λειτουργούν με πολλούς ρόλους ταυτόχρονα: αυτοβιογραφούνται, συγγράφουν βιογραφίες των μεταναστών γονέων τους, αρθρογραφούν, δημοσιεύουν ποίηση, συγγράφουν επιστημονικά βιβλία και άρθρα, εκδίδουν περιοδικά, συμβάλλουν στη διατήρηση της υλικής και της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς. Η πιο γνωστή προσωπικότητα στην Ελλάδα είναι ο Νταν Γεωργακάς, κυρίως μέσω του ντοκιμαντέρ Ο Επαναστάτης της Διασποράς και της αυτοβιογραφίας Το Δικό μου Ντιτρόιτ. Σημειωτέον ότι ελληνοαμερικανοί ερευνητές και λογοτέχνες οι οποίοι γεννήθηκαν πριν από το 1950, συμπεριλαμβανομένων των Harry Mark Petrakis, Elaine Thomopoulos, και Thomas Doulis, συνέχισαν και συνεχίζουν να παράγουν έργο μέχρι τα βαθιά τους γεράματα. <br /><br />Κάποιοι από τους παραπάνω ερευνητές συνεργάζονται με το δεύτερο φορέα ελληνοαμερικανικής μάθησης στις ΗΠΑ, τους πανεπιστημιακούς. Το αφιέρωμα για τον ελληνοαμερικανικό κινηματογράφο στο επιστημονικό περιοδικό Journal of Modern Hellenism είναι ένα τέτοιο παράδειγμα. Δεύτερο παράδειγμα είναι η πολύχρονη συνεργασία του Γεωργακά με τον ιστορικό Αλέξανδρο Κιτροέφ στη συνέκδοση του <i>Journal of the Hellenic Diaspora</i>. Ακόμη ένα αποτελεί η πρόσφατη ανθολογία κειμένων και μελετών στον τόμο Greek Music in America. Η σχέση μεταξύ των ακαδημαϊκών και των εξωπανεπιστημιακών ερευνητών, βεβαίως, δεν είναι πάντοτε αρμονική. Υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες οι δεύτεροι καταγγέλλουν τους πρώτους ότι δεν καλλιεργούν στο μέγιστο δυνατόν την έρευνα για το ελληνοαμερικανικό πεδίο. <br /><br />Στο χώρο του αμερικανικού πανεπιστημίου, τα νεοελληνικά προγράμματα σπουδών έχουν να επιδείξουν μια σύνθετη σχέση με το ελληνοαμερικανικό γνωστικό αντικείμενο, η οποία σημειωτέον δεν μπορεί να γενικευθεί. Κάποια προγράμματα, όπως αυτά στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Σαν Φρανσίσκο, επένδυσαν στη διδασκαλία, στη διοργάνωση συνεδρίων, στη δημιουργία και τον εμπλουτισμό του αρχειακού υλικού, κυρίως με τη συλλογή προφορικών μαρτυριών από μετανάστες και από τα παιδιά τους. Άλλα προσφέρουν υποτροφίες που μεταξύ άλλων υποστηρίζουν τόσο μεταπτυχιακούς φοιτητές, όσο και καθηγητές ειδικευόμενους σε ελληνοαμερικανικά θέματα. Τα πανεπιστήμια του Columbia και του Princeton έχουν πρωτοστατήσει σε αυτό τον τομέα. Πολλά πανεπιστήμια συμπεριέλαβαν στα προγράμματά τους την παρουσίαση των ελληνοαμερικανικών γραμμάτων στις τοπικές κοινότητες. Κάποια χρηματοδοτούν την έκδοση βιβλίων. Κάποια άλλα, όπως το University of Michigan, καλλιεργούν την έρευνα στο ευρύτερο διεθνικό πεδίο που αφορά τον ελληνοαμερικανικό κόσμο, ενώ το πρόγραμμα του Πολιτειακού Πανεπιστημίου του Οχάιο ενέταξε την έρευνα για τους ελληνοαμερικανούς και τη διασπορά στους κεντρικούς στόχους του. Η Εταιρεία Νεοελληνικών Σπουδών στις ΗΠΑ (MGSA) υποστηρίζει υλικά και συμβολικά τις πρωτοβουλίες προώθησης των ελληνοαμερικανικών σπουδών με τη δημιουργία βιβλιογραφιών, τον εντοπισμό αρχείων και την έκδοση επιστημονικών περιοδικών.<br /><br />Χάρη σε αυτές τις δραστηριότητες διαθέτουμε μελέτες για τους ποιητές Nicholas Samaras και George Economou, τον συγγραφέα Harry Mark Petrakis, την ιστορικό Helen Papanikolas, τον συνδικαλιστή Louis Tikas, τη φεμινίστρια ακτιβίστρια Constance Callinicos, καθώς και για τη λαϊκή κουλτούρα (popular culture), με χαρακτηριστικά παραδείγματα τις ταινίες My Big Fat Greek Wedding και My Life in Ruins. Αυτή η αξιόλογη επένδυση όμως δεν είναι αρκετή. Απουσιάζει ο κρίσιμος όγκος των αναλυτών οι οποίοι θα ήταν σε θέση να καλύψουν την κυριολεκτικά αλματώδη δημιουργία νέων κειμένων, αλλά και παγιωμένων φαινομένων. Τα φεστιβάλ στην Αμερική, η κωμωδία, η κοινωνική σάτιρα, οι πολιτιστικές και πολιτικές πρακτικές διάφορων φορέων, η προφορική μαρτυρία, η ποίηση, το θέατρο, οι προφορικές ιστορίες, η διατροφική κουλτούρα δεν έχουν μελετηθεί επαρκώς. <br /><br />Δεν είναι λοιπόν τυχαία η εξής αναντιστοιχία που έχει αρχίσει να διαφαίνεται σε αυτό το ρευστό τοπίο: Μπορεί να είμαστε μάρτυρες μιας πλούσιας κυκλοφορίας ελληνοαμερικανικών κειμένων, αλλά όλη αυτή η παραγωγή και η κατανάλωση δεν συνοδεύεται από την αντίστοιχη πυκνότητα των αναλύσεων των κειμένων. Αξιόλογα μυθιστορήματα στα ελληνικά με θέμα την ελληνοαμερικανική εμπειρία δεν συζητιούνται από πανεπιστημιακούς. Το έργο τού πρόσφατα εκλιπόντος ελληνοαμερικανού ποιητή Γιώργου Οικονόμου, καθώς και αυτό της Ελένης Σικελιανού δεν έχουν μελετηθεί επαρκώς. Η ανταλλαγή ιδεών μεταξύ πανεπιστημίου και δημόσιας σφαίρας είναι περιορισμένη, κάτι που επιβραδύνει τη δημιουργία των κατάλληλων συνθηκών για τη στοχαστική εμβάθυνση, τις νέες ιδέες και τις καινοτόμες ερμηνείες. Με άλλα λόγια, ο δημόσιος διάλογος για τη σημασία του φαινομένου θα μπορούσε να είναι εντονότερος. Το γεγονός ότι τόσο στην Ελλάδα όσο και στις Ηνωμένες Πολιτείες δεν υφίστανται πανεπιστημιακές έδρες ή κέντρα σπουδών αποκλειστικά αφιερωμένα στις ελληνοαμερικανικές σπουδές επιτείνει το πρόβλημα. <br /><br />Ποιοι είναι οι λόγοι της θεσμικής υπανάπτυξης των ελληνοαμερικανικών σπουδών; Ποια τα κοινωνικά επακόλουθά της; Όπως γίνεται κατανοητό, αυτά τα ερωτήματα απαιτούν πολύπλευρη και εκτενή χαρτογράφηση. (2) Για τα ζητούμενα της συζήτησής μας εδώ θα περιοριστώ σε δύο αλληλένδετες πτυχές. Και οι δύο έχουν να κάνουν με βασικές μου ανησυχίες ως πολίτη της διασποράς και ως ερευνητή.<br /><br />Πρώτον, η περιορισμένη παρουσία των ελληνοαμερικανικών σπουδών στο δημόσιο χώρο έχει αφήσει ευρυχωρία κινήσεων σε όλα τα είδη των απλουστευτικών αφηγήσεων και στερεοτύπων. Στην Ελλάδα είναι κυρίως αρνητικά όσον αφορά το πολιτικό ήθος των ελληνοαμερικανών, όπως διαπιστώθηκε στην πρόσφατη συζήτηση γύρω από την ψήφο της διασποράς. Δεν λείπει, βέβαια, και η κοινότοπη εικόνα του πετυχημένου επιχειρηματία. Στην Αμερική, αντίθετα, τα στερεότυπα είναι κυρίως θετικά, χαρακτηριστική συνέπεια του γεγονότος ότι εκείνοι που έχουν πάρει την εποπτεία της παραγωγής αφηγημάτων για την ταυτότητα και την κουλτούρα είναι σε μεγάλο βαθμό είναι οι ίδιοι οι Ελληνοαμερικανοί. Προκύπτει, λοιπόν, η ανάγκη για υπεύθυνες μελέτες, ώστε αυτές οι ταυτότητες να γίνουν κατανοητές υπερβαίνοντας τα στερεότυπα, εξού και η σημασία της στιβαρής ύπαρξης ελληνοαμερικανικών σπουδών. Εντέλει αυτή η κοινωνική ευθύνη επαφίεται στο πανεπιστήμιο. <br /><br />Δεύτερον, με βάση τόσο τις συζητήσεις μου με διάφορους νέους επιστήμονες, όσο και την επαφή που έχω με την επαγγελματική πορεία αρκετών από αυτούς, εγείρεται το επείγον ζήτημα της υποστήριξης της νέας γενιάς των ερευνητών. Το υπάρχον και διαφαινόμενο τοπίο δεν αφήνει χώρο για αυταπάτες. Προσωπικά, γνωρίζω ικανότατους ιστορικούς της ελληνοαμερικανικής εμπειρίας οι οποίοι αναγκάστηκαν να ξενιτευτούν λόγω της έλλειψης επαγγελματικών προοπτικών στο ελληνικό πανεπιστήμιο. Γνωρίζω κάποιες άλλες πολλά υποσχόμενες νέες ερευνήτριες που εκ των πραγμάτων άλλαξαν ακαδημαϊκή κατεύθυνση, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στην Ευρώπη. Άλλους που ακόμη το παλεύουν, αλλά αμφιταλαντεύονται. Αρκετοί νέοι επιστήμονες με σχετικά ενδιαφέροντα υποαπασχολούνται στο πανεπιστήμιο κάτω από αντίξοες οικονομικές συνθήκες. Η ενασχόληση για αρκετούς είναι υποαμοιβόμενη ή μερικές φορές μη αμοιβόμενη, ένας μόχθος από αγάπη για το αντικείμενο. Χωρίς υποτροφίες και χωρίς τις κατάλληλες εργασιακές συνθήκες, μέχρι πότε θα αντέξουν; Η αποκαλούμενη «ηρωϊκή περίοδος» των ελληνοαμερικανικών σπουδών δεν έχει λήξει ακόμη. Ποιος όμως θα αντικαταστήσει τους εξηντάρηδες και τους εβδομηντάρηδες ερευνητές που βρίσκονται στα πρόθυρα της σύνταξης, αν δεν έχουν ήδη συνταξιοδοτηθεί; <br /><br />Η χαρτογράφησή μου λοιπόν στρέφεται γύρω από αυτά τα δύο αλληλένδετα πεδία των οποίων οι συντεταγμένες συνεχώς μεταβάλλονται. Δεν είναι σπάνιο, για παράδειγμα, κάποιοι ερευνητές, είτε νεοελληνιστές είτε Ελληνοαμερικανοί, οι οποίοι βρίσκονται στα μέσα ή και στο πέρας της σταδιοδρομίας τους, να προσελκύονται από ένα ελληνοαμερικανικό θέμα συναφές με την επιστήμη τους και να το ενσωματώνουν στα ερευνητικά τους πλαίσια με εξαιρετικά αποτελέσματα. <br /><br />Στην Ελλάδα, τρεις είναι κυρίως οι θεσμικοί χώροι που έχουν συμβάλλει τα μέγιστα στην παραγωγή γνώσης για την ελληνοαμερικανική κοινωνία και κουλτούρα. Τα τμήματα Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας, τα τμήματα Ιστορίας, και εκείνα των Πολιτικών και Διεθνών Σπουδών. Μια ματιά στην πορεία του ανθρώπινου δυναμικού με σημαντική προσφορά στους χώρους αυτούς υποδεικνύει τη ρευστότητα του τοπίου. Δεν είναι καθόλου δεδομένο ότι οι θέσεις αυτών που συνταξιοδοτούνται θα αναπληρωθούν και δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα συνεχιστεί αυτό το συγκεκριμένο ερευνητικό ενδιαφέρον, αν όντως αναπληρωθούν. Είτε διότι δεν υπάρχει η δέσμευση από τους εμπλεκόμενους φορείς, είτε διότι λείπουν οι δομές που θα υποστήριζαν συστηματικά την ελληνοαμερικανική έρευνα. Αξιοσημείωτο είναι ότι αρκετοί λαμπροί επιστήμονες και επιστημόνισσες, που το αρχικό τους ερευνητικό έργο διακρίθηκε σε ελληνοαμερικανικά θέματα, αργότερα στράφηκαν, για δικούς τους λόγους, προς άλλους επιστημονικούς τομείς. Μια παράλληλη στροφή παρατηρούμε και στις λίγες αντίστοιχες ερευνήτριες με διατριβή σε ελληνοαμερικανικά θέματα στην Ευρώπη, συγκεκριμένα στη Γερμανία και τη Σουηδία. Θα βοηθούσε να κατανοήσουμε τη δυναμική αυτού του χώρου μέσω της οπτικής των ίδιων των εμπλεκομένων. Σε ένα δομικό επίπεδο, ωστόσο, μια αρχική αποτίμηση των αντικειμενικών στοιχείων οδηγεί στο συμπέρασμα ότι οι ελληνοαμερικανιστές με πλήρη πανεπιστημιακή απασχόληση μειώνονται. <br /><br />Η σχετικά περιορισμένη παρουσία του ελληνοαμερικανικού στοχαστικού λόγου στην Ελλάδα αντιδιαστέλλεται με την τεράστια επένδυση στο λόγο για τις χαμένες πατρίδες, ο οποίος, με όποιον τρόπο και αν το εξετάσει κανείς, άδραξε ιστορικά τη μερίδα του λέοντος σε σχέση με το λόγο για τις νέες πατρίδες. Η νέα επώνυμη έδρα Ποντιακών Σπουδών στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης θα καλύπτει εκ των πραγμάτων τις απανταχού διασπορές των Ποντίων που δημιουργήθηκαν, συμπεριλαμβανομένων αυτών στις ΗΠΑ. Το όλο εγχείρημα εντούτοις συνδέεται με τις χαμένες πατρίδες. <br /><br />Στις ΗΠΑ οι ελληνοαμερικανικές σπουδές στο πανεπιστήμιο έχουν τη δική τους πολύπλοκη ιστορία. Πραγματοποιούνται από ερευνητές σε διάφορα ακαδημαϊκά τμήματα, ιδίως όπως αυτά της ιστορίας, της νεότερης αρχαιολογίας, της κοινωνιολογίας και των παιδαγωγικών, καθώς και σε κάποια προγράμματα νεοελληνικών σπουδών. Τα τελευταία σε γενικές γραμμές και στην πλειονότητά τους δεν επικεντρώθηκαν ερευνητικά στο ελληνοαμερικανικό γνωστικό αντικείμενο. Αρχικά, μάλιστα, υπήρξε κάποια θεσμική εναντίωση στο κάλεσμα να ανοίξουν οι νεοελληνικές σπουδές σε ένα διεθνικό προσανατολισμό ο οποίος θα εξέταζε την ελληνική πολιτιστική και πολιτική παραγωγή και σε σχέση με την κοινωνία των ΗΠΑ και την Ελλάδα. Δηλαδή πολύ νωρίς, τις δεκαετίες του 1960 και του 1970, υπήρξε ένα εξαιρετικά πρωτοποριακό κάλεσμα το οποίο έθετε την ελληνοαμερικανική εμπειρία σε δύο πλαίσια ταυτόχρονα, και εθνοτικά και διασπορικά, μια διπλoεστιακή προοπτική, όπως απαιτείται για κάθε διασπορικό μόρφωμα. Ήταν ένα έντονα πολιτικοποιημένο κάλεσμα, το οποίο μεταξύ άλλων επιζητούσε να καλλιεργήσει την αλληλεγγύη των ελληνοαμερικανών προς τους αγώνες των «μειονοτήτων» κατά της καταπίεσης και τη δημιουργία μιας ισότιμης πλουραλιστικής κοινωνίας. <br /><br />Οι τότε νεοελληνιστές ακολούθησαν άλλη πορεία, με τη δική της πολύπλοκη ιστορία. Αρχικά αντιμετώπισαν τη μεγάλη πρόκληση της νομιμοποίησης των εκκολαπτόμενων προγραμμάτων μέσω της καλλιέργειας του διαθέσιμου πολιτιστικού κεφαλαίου της Ελλάδας, επικεντρώνοντας το ενδιαφέρον στους ευρείας φήμης πρόσφατους νομπελίστες ποιητές, καθώς και σε άλλους διεθνώς αναγνωρισμένους συγγραφείς, όπως ο Νίκος Καζαντζάκης. Η πολιτικοποίηση των εθνοτικών σπουδών μέσω της κριτικής που άσκησαν στον λογοτεχνικό, ιστορικό, και πολιτιστικό κανόνα, καθώς και του οράματος του πολιτικού ρόλου των εθνοτικών σπουδών, πραγματοποιήθηκε σε σχέση με την ελληνοαμερικανική πραγματικότητα, αλλά κυρίως υιοθετήθηκε από ερευνητές έξω από το πανεπιστήμιο στις ΗΠΑ και από τμήματα της αγγλικής φιλολογίας στην Ελλάδα. Έπρεπε να συντελεστεί η θεωρητική «επανάσταση» στο χώρο των προγραμμάτων και να αναπτυχθούν καινοτόμες μελέτες περί διασποράς, ώστε ο χώρος να ανοίξει, έστω σε περιορισμένο βαθμό, στο ερευνητικό πεδίο «Ελληνοαμερικανοί» με διατριβές και μελέτες για την επόμενη γενιά των πανεπιστημιακών.<br /><br />Είναι αξιοσημείωτο ότι οι ελληνοαμερικανικές κοινότητες και οι χορηγοί συνέχισαν και συνεχίζουν να υποστηρίζουν τα προγράμματα, αλλά η εστίαση των επιχορηγήσεων επιδιώκει κυρίως τη διδασκαλία της γλώσσας και την καλλιέργεια της γνώσης για την Ελλάδα. Για λόγους που απαιτείται να ερευνηθούν, δεν υπήρξαν πρωτοβουλίες να θεσπιστούν έδρες ειδικά αφιερωμένες στην ελληνοαμερικανική ιστορία και κουλτούρα, παρότι ή ίσως λόγω του ότι τεράστια ποσά διατίθενται από ελληνοαμερικανικές οργανώσεις και επιχειρηματίες για αφηγήματα της ελληνοαμερικανικής ταυτότητας από το εσωτερικό της «κοινότητας». <br /><br />Από την παραπάνω σύντομη παρουσίαση, ας κρατήσουμε αυτό: η πρόσκληση και η πρόκληση των ελληνοαμερικανικών σπουδών ήταν και παραμένει το επιστημολογικό αίτημα της γνώσης των δύο εθνικών ιστοριών, των δύο πολιτισμών και των μεταξύ τους σχέσεων. Αυτή η πολλά υποσχόμενη διπλή εστίαση απαιτεί ερευνητές με γνώσεις και σε αμερικανικές και σε νεοελληνικές σπουδές, καθώς και την ανάλογη θεωρητική κατάρτιση για τις συγκριτικές και διαπολιτισμικές προσεγγίσεις. Σε αυτό το πλαίσιο αναδύεται το ενδεχόμενο να πραγματωθεί η ελληνοαμερικανική έρευνα σε χώρους πέραν των νεοελληνικών σπουδών στα τμήματα ιστορίας, πολιτικών επιστημών, κοινωνιολογίας, ανθρωπολογίας, και αμερικανικής λογοτεχνίας και πολιτισμού, όπως συνέβη σε κάποιο βαθμό στο ελληνικό πανεπιστήμιο. Η επικρατούσα στροφή των ανθρωπιστικών σπουδών στις ΗΠΑ προς το διεθνικό προσανατολισμό και η σημασία που αποδίδεται πολιτικά και πολιτιστικά στη διασπορά θα παρουσίαζε εύλογα ευκαιρίες για το ζητούμενό μας.<br /> <br />Και όμως, ο διευρυνόμενος χώρος δεν έχει αξιοποιηθεί όσο θα έπρεπε, εν μέρει ίσως λόγω του σχετικά μικρού αριθμού ελληνοαμερικανών ερευνητών στις ανθρωπιστικές επιστήμες. Εκτός κι αν πρόκειται για ιδιαίτερα διακεκριμένους λογοτέχνες, όπως ο Jeffrey Eugenides, οι αμερικανικές σπουδές δεν έχουν γενικώς επιδείξει ενδιαφέρον για την ελληνοαμερικανική «μειονοτική» και εθνοτική λογοτεχνία. Εκτός από μεμονωμένες (και εξαιρετικές, όπως της Phyllis Pease Chock) περιπτώσεις, η ανθρωπολογία γενικά απέχει. Όπως απέχουν και οι εθνοτικές σπουδές, εκ των πραγμάτων, μια και οι λόγοι της ίδρυσής τους ήταν η επικέντρωση σε καταπιεσμένες μειονότητες. Υπάρχει μια σημαντική παρουσία, κυρίως στην ιστορία, ένα πεδίο που προσφέρει πρόσθετες δυνατότητες, και σε δεύτερο λόγο κάποια δραστηριότητα στην κοινωνιολογία, αλλά η κατάσταση στη δεύτερη δεν είναι η καλύτερη δυνατή. Με αφορμή την εμπορική επιτυχία του Γάμος α λα ελληνικά υπήρξε ενδιαφέρον στις κινηματογραφικές σπουδές των ΗΠΑ, αλλά και της Βρετανίας, ενώ στο χώρο αυτό διαφαίνονται περαιτέρω προοπτικές, δεδομένης και της άνθησης των φεστιβάλ ελληνικού κινηματογράφου στις ΗΠΑ. <br /><br />Οι λόγοι για αυτήν τη σχετική περιθωριοποίηση σχετίζονται με τις γνωσιολογικές προτεραιότητες και ιεραρχίες που συνυφαίνονται με τη διαθεσιμότητα των επιχορηγήσεων, το πολιτιστικό κεφάλαιο του κάθε θέματος και την πολιτική σημασία ποικίλων φαινομένων. Άλλο το κύρος του Eugenides, άλλο της Παπάζογλου Μάργαρη. Το Βραβείο Πούλιτζερ με το οποίο τιμήθηκε ο πρώτος έχει πυροδοτήσει το ενδιαφέρον των επιστημόνων πέρα από τα προγράμματα νεοελληνικών σπουδών, ενώ δεν συνέβη το ίδιο με το λογοτεχνικό έργο της δεύτερης, που είναι γραμμένο στα ελληνικά και βραβευμένο στην Ελλάδα. Άλλη η διαθεσιμότητα των κονδυλίων για τις εθνογραφίες με θέμα τους πρόσφυγες, άλλη η διαθεσιμότητα για τις εθνογραφίες με θέμα την αφομοιωμένη ελληνοαμερικανική ελίτ. Οι ευκαιρίες για επαγγελματική σταδιοδρομία των επιστημόνων που έχουν εξειδικευτεί στις ελληνοαμερικανικές σπουδές είναι από απαγορευτικές μέχρι αυστηρά περιορισμένες – ιδιαίτερα στην τρέχουσα πραγματικότητα των τεράστιων περικοπών και της γενικότερης κρίσης των ανθρωπιστικών σπουδών στο δυτικό κόσμο. <br /><br />Η παραπάνω χαρτογράφηση συμβάλλει να εντοπίσουμε πιθανές παρεμβάσεις για την ενδυνάμωση και την αναπαραγωγή των ελληνοαμερικανικών σπουδών, καθώς και για τον εμπλουτισμό του δημόσιου λόγου τον οποίο συνεπάγεται. Η τωρινή συγκυρία με το έντονο ενδιαφέρον για τις διασπορές στις ΗΠΑ και στην Ελλάδα ευνοεί την προσπάθειά μας να καλυφθεί το χαμένο έδαφος. Προτείνω τα εξής:<br /><br />α) Όσον αφορά τη νέα γενιά, πιστεύω ότι από την πλευρά των ενδιαφερόμενων επιστημόνων απαιτείται υψηλής ποιότητας συγκριτικός ερευνητικός προσανατολισμός και από την πλευρά των φορέων να διατεθούν υποτροφίες ως κίνητρο καλλιέργειας του ελληνοαμερικανικού σκέλους της έρευνας. Αρκετοί επιμορφωτικοί θεσμοί και νεοελληνικά προγράμματα σπουδών στις ΗΠΑ διαθέτουν υποτροφίες για αυτόν το σκοπό σε μεταπτυχιακούς φοιτητές. Θα ήταν επιθυμητό να διατηρηθεί αυτό το υποστηρικτικό δίκτυο και να επαυξηθεί, αν είναι δυνατόν, τουλάχιστον από τα πιο εύπορα προγράμματα. Μια εναλλακτική προσέγγιση θα ήταν η αρχική εδραίωση των νέων επιστημόνων σε ένα ηγεμονικό πεδίο σπουδών –ιστορία, κοινωνιολογία, πολιτιστικές σπουδές, ανθρωπολογία– και κατόπιν η επέκταση σε θέματα εθνοτικού ενδιαφέροντος. Βέβαια υπάρχουν και αχαρτογράφητες λύσεις, οι επιστήμονες θα μπορούσαν να χαράξουν τις δικές του καινοτόμες πορείες ανάλογα με τις συγκεκριμένε θεσμικές συνθήκες που αντιμετωπίζουν.<br /><br />β) Όσον αφορά τους πανεπιστημιακούς που έχουν καταξιωθεί στον ακαδημαϊκό τους κλάδο, καλό θα ήταν να δοθούν κίνητρα για να συμπεριλάβουν το ελληνοαμερικανικό φαινόμενο στην έρευνά τους, εφόσον το επιθυμούν. Υπάρχει ένα πολύτιμο απόθεμα νεοελληνιστών με υψηλό πανεπιστημιακό κύρος στις ΗΠΑ, που με σχετικά λίγη επένδυση μπορεί να προσφέρει πάρα πολλά. Ένα δοκίμιο, μια ανάλυση, ένα άρθρο, μια παρέμβαση– όπως έχουν πράξει αρκετοί, όχι για ανταμοιβή, αλλά επειδή αναγνωρίζουν τα διακυβεύματα του ζητήματος –θα καλύψουν καίριες γνωστικές ανάγκες και θα θέσουν προκλητικά ερωτήματα για περαιτέρω έρευνα. Επιμέρους παρεμβάσεις, όπως οι διεπιστημονικές συνεργασίες, συμπεριλαμβανομένων και των συμπράξεων μεταξύ επιστημόνων σε διαφορετικές χώρες και ηπείρους, θα πρόσφεραν πολλά. Επίσης, μεταφράσεις ελληνοαμερικανικής λογοτεχνίας, ποίησης και άλλων κειμένων θα μπορούσαν να συνοδεύονται με εκτενή σχολιασμό από πανεπιστημιακούς. <br /><br />γ) Η χρηματοδότηση εδρών και ερευνητικών κέντρων αφιερωμένων στην έρευνα για τους ελληνοαμερικανούς θα αποτελούσε προφανώς την κυρίως επιθυμητή ισχυρή ώθηση. Εξυπακούεται ότι το όραμα αφορά ένα υψηλής ποιότητας ερευνητικό πεδίο που είναι ανοικτό σε νέες ιδέες και καινοτόμες προσεγγίσεις. <br /><br />Συνέχιση των ελληνοαμερικανικών σπουδών σημαίνει θεσμική συνέχεια, κάτι για το οποίο αρκετοί από εμάς αγωνιζόμαστε. Ας κλείσω λοιπόν με το παράδειγμα ενός δικού μου εγχειρήματος. Στα ελληνοαμερικανικά γράμματα και τις τέχνες υπάρχει η σημαντική παράδοση των πολιτιστικών περιοδικών. Ανακαλώ από το παρελθόν τους τίτλους <i>The Coffeehouse</i>, <i>Aegean Review</i>, <i>Greece in Print</i>, <i>Mondo Greco</i>, <i>The Charioteer</i>. Τα περισσότερα, αν όχι όλα, έχουν πάψει να κυκλοφορούν. Ανακαλώ με ιδιαίτερη αγάπη τα ειδικά αφιερώματα για τους ελληνοαμερικανούς των <i>Mondo Greco</i> και <i>The Charioteer</i>. Δεν πρόσφεραν μόνο απόλαυση ή πηγές μάθησης και αφορμές για σκέψη, αλλά και πολυτιμότατο υλικό για την έρευνά μου. Από το χώρο της έρευνας δε, ιδιαίτερα εκτιμώ το <i>Journal of the Hellenic Diaspora</i>, που μου υπενθύμιζε ότι σαν ερευνητής ήμουν μέλος μιας κοινότητας και το οποίο με ενδυνάμωνε να συνεχίσω, έδινε έναυσμα να συνεισφέρω κι εγώ. «Να ένας ποιητής που θα ήταν ωφέλιμο να προσεχθεί». «Να ένα θέμα που έχει παραμεληθεί». «Να ένα απόσπασμα από ένα πρόσφατο μυθιστόρημα». «Να ένα νέο ντοκιμαντέρ»: τα περιοδικά μας προέτρεπαν να τα προσέξουμε. Τα περιοδικά ήταν κομβικά σημεία αναφοράς. Συνέβαλλαν στην κατανόηση του φαινομένου, εντόπιζαν εξελίξεις, πρόσφεραν βιβλιογραφίες, έθεταν ερωτήματα, προκαλούσαν ενδιαφέρον. Ήταν ένα από τα μέσα που συνέβαλαν στη διαμόρφωσή μου ως διασπορικού πολίτη και ως ελληνοαμερικανιστή. <br /><br />Τέτοια δώρα είναι ωφέλιμο να ανταποδίδονται. Όταν τα νέα έφθασαν για την επικείμενη διακοπή της έκδοσης του Journal of the Hellenic Diaspora αισθανθήκαμε την ανάγκη, με την παρότρυνση και αρχική συμμετοχή της συναδέλφου Μάρθας Κληρονόμου, να αρχίσουμε ως η επόμενη γενιά το διαδικτυακό περιοδικό <i>Ergon: Greek/American and Diaspora Arts and Letters</i>. Είναι μια πλατφόρμα ανοικτή σε πολλά επίπεδα. Κατ’ αρχάς είναι ανοικτής πρόσβασης. Είναι φιλόξενο σε ποικίλα είδη: στα αυτοβιογραφικά δοκίμια, τα επιστημονικά άρθρα, την ποίηση, τις συνεντεύξεις, τις τέχνες, τις βιβλιογραφίες, την κριτική βιβλίων και το αρχειακό υλικό. Παρεμβαίνει ώστε να καλύψει τα θέματα που προαναφέρθηκαν: φέρνει στο προσκήνιο προσωπικές και συλλογικές ταυτότητες τις οποίες απέκλεισαν οι ηγεμονικοί λόγοι κατά το παρελθόν, και συνεχίζουν να τις αποκλείουν ακόμα και σήμερα. Παρακολουθεί τη νέα πολιτιστική παραγωγή και φέρνει στο επίκεντρο σημαντικά βιβλία που έχουν αδίκως παραγκωνιστεί, ακόμα και από τμήματα της ελληνοαμερικανικής διανόησης. Καλλιεργεί νέες τοπογραφίες διακίνησης ιδεών, όπως μεταξύ των ΗΠΑ, της Αυστραλίας και της Ελλάδας. Εμπλουτίζει το αρχείο. Είναι ανεξάρτητο, στηριζόμενο από πανεπιστημιακούς φορείς και ιδιώτες που αγαπούν τη γνώση και τις δύσκολες αλήθειες. Έχει επισκεψιμότητα από όλο τον κόσμο. Είναι ένα διασπορικό εγχείρημα, κατά κύριο λόγο αγγλόφωνο, που όμως κάνει προσπάθειες να συμπεριλάβει υλικό και στα ελληνικά. Αποτελεί έναν κόμβο σε ένα πολύπλοκο δίκτυο με σκοπό να συνεισφέρει στην κατανόηση της ολοένα μεταλλασσόμενης διασποράς. <br /><br />Ελπίδα μου και απώτερος σκοπός αυτού του κειμένου είναι ότι οι ενδιαφερόμενοι πολιτιστικοί παράγοντες, τα ιδρύματα και οι άνθρωποι των γραμμάτων θα συνεχίσουν ή ακόμα και θα εντείνουν τις προσπάθειες να εμπλουτίσουν τους δικούς τους ελληνοαμερικανικούς κόμβους σε συνομιλία με τους άλλους. Πολλά τα οφέλη που θα προκύψουν, όπως πιστεύω, μέσα από αυτόν τον πολιτιστικό ακτιβισμό και το διάλογο. <br /><br />Γιώργος Αναγνώστου </span><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br />Σημειώσεις<br /><br />(1) Η διακίνηση είναι αμφίδρομη και περιλαμβάνει μεταξύ άλλων μεταφράσεις ελληνικής λογοτεχνίας και ποίησης στα αγγλικά, όπως επίσης και ελληνοαμερικανικά φεστιβάλ ελληνικού κινηματογράφου. Ας θυμηθούμε επίσης την παραγωγή αγγλόφωνης ποίησης στην Ελλάδα. <br /><br />(2) Έχω παρουσιάσει τις θέσεις μου επί του θέματος σε διάφορα αγγλόφωνα και ελληνόφωνα βήματα διαλόγου. Ενδεικτικά αναφέρω τις ακόλουθες τέσσερεις: (α) “Where does ‘Diaspora’ Belong? The Point of View from Greek American Studies,” <i>Journal of Modern Greek Studies</i> 28.1, 2010. (β) “Empowering ‘Greek American Studies.’” <a href="http://immigrations-ethnicities-racial.blogspot.com/2013/12/empowering-greek-american-studies.html">http://immigrations-ethnicities-racial.blogspot.com/2013/12/empowering-greek-american-studies.html</a> (2013). (γ) “Steve Frangos: Achieving an Archive.” <i>Ergon: Greek/American and Diaspora Arts and Letters</i>, 2018. (δ) «Ελληνοαμερικανική Πολιτισμική Παραγωγή στην Ελληνική Γλώσσα». <i>Ergon: Greek/American and Diaspora Arts and Letters</i>, 2019.</span><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br /></span></div><div><br /></div></div><div class="blogger-post-footer"><script type="text/javascript" src="http://feedjit.com/serve/?vv=359&dd=ec0479ccea52340fa0f6e7cf242ded8cc8bcdcb5c73ce9c64576650bf8577ef0299ff9d3fb652250ca51b4d3b0bf3d6a&wid=2e5bfa36981b0c25&pid=531e9ec4fc51fca0&proid=e542c0eee2ea38ec&bc=FFFFFF&tc=494949&brd1=336699&lnk=494949&hc=336699&ww=160"></script><noscript><a href="http://feedjit.com/">Feedjit Live Blog Stats</a></noscript></div>Yiorgos Anagnostou – Γιώργος Αναγνώστουhttp://www.blogger.com/profile/06469306259582509171noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4420382079088865756.post-56277846248622111942023-12-02T15:38:00.009-05:002023-12-12T08:23:34.759-05:00Greek American Studies_A Note<div><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br /></span></div><span style="font-family: times; font-size: x-large;">The thing is, methodologically speaking, you cannot understand hyphenated populations (say Greek Americans) by neglecting the mediating, sometimes constitutive operation of the second component of the pair. Contemporary ethnic festivals, education, religion, nostalgia (sometimes reduced to a single modality), adaptations, documentaries, films, subjectivities cannot be understood independently from various modalities of US multiculturalism. Ethnic (and diasporic) studies require engagement not only with the ethnic component but also American studies. Otherwise we are producing simplistic, ahistorical, work, irrelevant to broader academic conversations.</span><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br /></span></div><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><span style="white-space-collapse: preserve;">Re. Greek American studies, one of the problems plaguing the field is that soft or non-existent peer review, as I have indicated elsewhere, contributes to this kind of ahistorical research ... </span></span></div><div class="blogger-post-footer"><script type="text/javascript" src="http://feedjit.com/serve/?vv=359&dd=ec0479ccea52340fa0f6e7cf242ded8cc8bcdcb5c73ce9c64576650bf8577ef0299ff9d3fb652250ca51b4d3b0bf3d6a&wid=2e5bfa36981b0c25&pid=531e9ec4fc51fca0&proid=e542c0eee2ea38ec&bc=FFFFFF&tc=494949&brd1=336699&lnk=494949&hc=336699&ww=160"></script><noscript><a href="http://feedjit.com/">Feedjit Live Blog Stats</a></noscript></div>Yiorgos Anagnostou – Γιώργος Αναγνώστουhttp://www.blogger.com/profile/06469306259582509171noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4420382079088865756.post-70296427837368084842023-11-30T15:32:00.002-05:002023-11-30T15:32:39.220-05:00Public scholarship in diaspora<div><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br /></span></div><span style="font-family: times; font-size: x-large;">Public scholarship in diaspora (in its iteration as writing for broad audiences) requires interdisciplinary versatility. The labor is intense: surveying unfolding cultural production (literature, documentary, photography, autobiography, among others) and then writing insightfully about it in a style that many of us have not been taught in graduate school––writing for the public.</span><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br />Though most often this commitment is the product of genuine believing in the value of writing for the public––a labor of love and deep commitment to the public role of the academic––it may also connect with the mandate scholars face in professorships endowed by community monies. <br /><br />Senior faculty i believe should be making the case to administrators and faculty for recognizing this demanding intellectual labor in promotion cases of assistant professors.</span></div><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br /></span></div><div class="blogger-post-footer"><script type="text/javascript" src="http://feedjit.com/serve/?vv=359&dd=ec0479ccea52340fa0f6e7cf242ded8cc8bcdcb5c73ce9c64576650bf8577ef0299ff9d3fb652250ca51b4d3b0bf3d6a&wid=2e5bfa36981b0c25&pid=531e9ec4fc51fca0&proid=e542c0eee2ea38ec&bc=FFFFFF&tc=494949&brd1=336699&lnk=494949&hc=336699&ww=160"></script><noscript><a href="http://feedjit.com/">Feedjit Live Blog Stats</a></noscript></div>Yiorgos Anagnostou – Γιώργος Αναγνώστουhttp://www.blogger.com/profile/06469306259582509171noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4420382079088865756.post-16404576980356637212023-11-28T21:57:00.015-05:002023-12-25T16:45:38.526-05:00Migrant Spaces Encounters: Reading Aspects of Greek Migrant History _ A Structure of Feeling [Helen Papanikolas, Toil and Rage]<div><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br /></span></div><span style="font-family: times; font-size: x-large;">I have started rereading the work of Helen Papanikolas, her writings in particular about the early twentieth century experiences of migrant miners in connection to Greek labor agents in Utah and beyond; the vast scale of their exploitative network. <br /><br /></span><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;">A startling point in a piece published in 1976 makes me pause:<br /><br />"The laborers were told to trade at certain Greek businesses or they would lose their jobs. The owners of these meat, grocery, and clothing stores were all agents of [the notorious labor agent Leonidas] Skliris" (413). <br /><br />[Stomach churning, I recall the notorious exploitation of child labor, connected with illegal contract labor, in the shoeshine business.]<br /><br />Papanikolas punctuates her conclusion with a melancholic rendering of labor exploitation as an early source of immigrant wealth in the state:<br /><br />"Men who had combined a business with supplying labor for Skliris as a sideline were the earliest of Utah's successful Greeks. Their days as labor agents dimmed and the origin of the money that bought their businesses and property was almost forgotten" (433).<br /><br />Emotional unease ripples on me. Rage for the blatant preying on precarious newcomers. Indignation too for the erasure of this knowledge, a forgetting enabling sugary peans today about wealth-making as ethnic success.<br /><br />The labor agent money-grabbing machine is soaked in blood. Siding with companies exploiting miners, it served as a major source furnishing strikebreakers, undermining the labor movement and its struggle for the improvement of working conditions. A share of blame stains it for the amputated bodies, the murders of strikers, the devastation of human lives.<br /><br />But yet another structure of feeling moves me, deep appreciation. Prizing a historian for naming truths, countering callous amnesia.<br /><br />The historical memory is categorical, laborers subjected to systemic intra-immigrant violence. What is the least we owe to that past? </span></div><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br /></span></div><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;">The emotional force of historical consciousness drives the desire to keep speaking up against sweetened ethnic mythologies. In the halls of the academy, webinars, writings, the obligation boils not in appeasing power but speaking truth to it.<br /><br />Yiorgos Anagnostou<br />September 9, 22<br /><br />Work Cited: Helen Papanikolas, 1976. " The Exiled Greeks." In The Peoples of Utah, edited by Helen Papanikolas, 409–35. Salt Lake City: Utah State Historical Society.</span><div><span style="white-space-collapse: preserve;"><br /></span></div></div><div class="blogger-post-footer"><script type="text/javascript" src="http://feedjit.com/serve/?vv=359&dd=ec0479ccea52340fa0f6e7cf242ded8cc8bcdcb5c73ce9c64576650bf8577ef0299ff9d3fb652250ca51b4d3b0bf3d6a&wid=2e5bfa36981b0c25&pid=531e9ec4fc51fca0&proid=e542c0eee2ea38ec&bc=FFFFFF&tc=494949&brd1=336699&lnk=494949&hc=336699&ww=160"></script><noscript><a href="http://feedjit.com/">Feedjit Live Blog Stats</a></noscript></div>Yiorgos Anagnostou – Γιώργος Αναγνώστουhttp://www.blogger.com/profile/06469306259582509171noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4420382079088865756.post-1471094995329328212023-11-26T10:10:00.033-05:002023-12-17T10:42:43.841-05:00 Intra-Greek Conflicts in New York City<div><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br /></span></div><span style="font-family: times; font-size: x-large;">A number of contingencies reminded me of several cases of intra-ethnic conflicts and tensions––historical and contemporary––in NYC's metropolitan region.<br /><br /></span><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;">Readily available in the archive are the following: <br /><br /></span></div><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;">a) the class-based conflict between Greek workers and their Greek bosses in the fur industry in the 1930s (Karvonides, Karpozilos) <br /><br /></span></div><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;">b) the cultural clashes between post-1960s immigrants and established Greek Americans (involving vicious stereotyping) (Karpathakis)<br /><br /></span></div><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;">and c) new immigrant exploitation at the time and domestic family abuses (Moskos and Moskos). <br /><br /></span></div><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;">[The often cited conflict between Royalists and Venizelists in the 1910 and 1920s as well as strife over language issues must have also played out in this city too––after all The National Herald and the Atlantis were NYC products.] <br /><br /></span></div><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;">In other domains, we know very little about the tensions surrounding the (ultimately resisted) initiative to create a museum of Greek immigration in the metropolis (see note below); as well as other contemporary class and cultural issues, one being the internal tensions surrounding the Greek Independence Day Parade. There must surely be others that our historians and sociologists are in a position to identify.</span></div><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br />I bring this up because discussion of these issues (in conferences, panels, essays, documentaries) is necessary for Greek America's historical and social self-understanding. A scholar's task, as so many acknowledge, involves the speaking of certain truths, which no matter how uncomfortable to some or many, are necessary if one wishes to contribute to the making of informed diasporic citizens.</span></div><br /><br /><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><b>Note</b>: Steve Frangos offers this information: "Yet not every one of these organizations [devoted to historical preservation] has met with unqualified success. Katherine R. Boulukos and Anastasia Nicholas, co-founders of The Greek Museum, the Center for Greek American Heritage (New York City) has experienced considerable hardship. Even getting the Greeks in the greater New York area to realize they have common goals in preserving their collective history sometimes seems impossible. 'I sent a letter, in Greek and English, to the 50 parishes in this area," said Ms. Boulukos. In essence the letter, addressed to the parish priests and the presidents of the communities, formally announced the museum was up and running, and that its representatives were available to visit their respective parishes to talk about the museum's work and its importance to the community. But the response was disappointing. "Do you know all we got was three responses?" said Boulukos.<br /><br />This basic lack of vision is not restricted to parishes.'" (<a href="http://www.pahh.com/frangos/grassroots.html#top">http://www.pahh.com/frangos/grassroots.html#top</a>)</span><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;"> <br />Sources:</span></div><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;"> <br />Nkosi, Joanna Karvonides. Greek Immigrants in the Fur Manufacturing Industry in New York City, 1887 to 1943 Class and Ethnicity at the Workplace. 1991.</span></div><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br />Kostis Karpozilos, 2013 [documentary]. Greek-American Radicals / Ταξισυνειδησία: Η Άγνωστη Ιστορία του Ελληνοαμερικανικού Ριζοσπαστισμού (see around 35' for the NYC fur industry case)<br /><a href="https://www.youtube.com/watch?v=FpUgWHlIqto&fbclid=IwAR1Wz7_bsw8xPL6AcpPNXct00Qv0zetfd90F4kYzrXo4WhTg21AnJSXWA2I">https://www.youtube.com/watch?v=FpUgWHlIqto</a><br /><br /></span></div><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;">Karpathakis, Anna. “‘Whose Church is it Anyway?’ Greek Immigrants of Astoria, New York and their Church.” Journal of the Hellenic Diaspora 20:1 (1994): 97–122.<br /><br /></span></div><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;">Peter C. Moskos and Charles C. Moskos. 2014. Greek Americans: Struggle and Success [Third edition]</span></div><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br /></span></div><div><br /></div><div class="blogger-post-footer"><script type="text/javascript" src="http://feedjit.com/serve/?vv=359&dd=ec0479ccea52340fa0f6e7cf242ded8cc8bcdcb5c73ce9c64576650bf8577ef0299ff9d3fb652250ca51b4d3b0bf3d6a&wid=2e5bfa36981b0c25&pid=531e9ec4fc51fca0&proid=e542c0eee2ea38ec&bc=FFFFFF&tc=494949&brd1=336699&lnk=494949&hc=336699&ww=160"></script><noscript><a href="http://feedjit.com/">Feedjit Live Blog Stats</a></noscript></div>Yiorgos Anagnostou – Γιώργος Αναγνώστουhttp://www.blogger.com/profile/06469306259582509171noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4420382079088865756.post-91995607937643966772023-11-24T21:33:00.017-05:002023-11-24T21:58:54.363-05:00Eugenia Raskopoulos –– Czechoslovakia/Greece/Australia b 1959 –– re-ma(r)king 2010<div><div dir="auto"><div class="x1iorvi4 x1pi30zi x1swvt13 xjkvuk6" data-ad-comet-preview="message" data-ad-preview="message" id=":rc1:" style="padding: 4px 16px;"><div class="x78zum5 xdt5ytf xz62fqu x16ldp7u" style="display: flex; flex-direction: column; margin-bottom: -5px; margin-top: -5px;"><div class="xu06os2 x1ok221b" style="margin-bottom: 5px; margin-top: 5px;"><span class="x193iq5w xeuugli x13faqbe x1vvkbs xlh3980 xvmahel x1n0sxbx x1lliihq x1s928wv xhkezso x1gmr53x x1cpjm7i x1fgarty x1943h6x x4zkp8e x3x7a5m x6prxxf xvq8zen xo1l8bm xzsf02u x1yc453h" dir="auto" style="-webkit-font-smoothing: antialiased; display: block; line-height: 1.3333; max-width: 100%; min-width: 0px; overflow-wrap: break-word; word-break: break-word;"><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br /></span></span><span class="x193iq5w xeuugli x13faqbe x1vvkbs xlh3980 xvmahel x1n0sxbx x1lliihq x1s928wv xhkezso x1gmr53x x1cpjm7i x1fgarty x1943h6x x4zkp8e x3x7a5m x6prxxf xvq8zen xo1l8bm xzsf02u x1yc453h" dir="auto" style="-webkit-font-smoothing: antialiased; display: block; line-height: 1.3333; max-width: 100%; min-width: 0px; overflow-wrap: break-word; word-break: break-word;"><span style="font-family: times; font-size: x-large;">Diasporic Encounters in Australia<br />(Art Gallery of New South Wales, Sydney)</span></span><span class="x193iq5w xeuugli x13faqbe x1vvkbs xlh3980 xvmahel x1n0sxbx x1lliihq x1s928wv xhkezso x1gmr53x x1cpjm7i x1fgarty x1943h6x x4zkp8e x3x7a5m x6prxxf xvq8zen xo1l8bm xzsf02u x1yc453h" dir="auto" style="-webkit-font-smoothing: antialiased; display: block; line-height: 1.3333; max-width: 100%; min-width: 0px; overflow-wrap: break-word; word-break: break-word;"><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br />Eugenia Raskopoulos <br />Czechoslovakia/Greece/Australia b 1959<br /><br /></span></span><span class="x193iq5w xeuugli x13faqbe x1vvkbs xlh3980 xvmahel x1n0sxbx x1lliihq x1s928wv xhkezso x1gmr53x x1cpjm7i x1fgarty x1943h6x x4zkp8e x3x7a5m x6prxxf xvq8zen xo1l8bm xzsf02u x1yc453h" dir="auto" style="-webkit-font-smoothing: antialiased; display: block; line-height: 1.3333; max-width: 100%; min-width: 0px; overflow-wrap: break-word; word-break: break-word;"><span style="font-family: times; font-size: x-large;">re-ma(r)king 2010</span></span><span class="x193iq5w xeuugli x13faqbe x1vvkbs xlh3980 xvmahel x1n0sxbx x1lliihq x1s928wv xhkezso x1gmr53x x1cpjm7i x1fgarty x1943h6x x4zkp8e x3x7a5m x6prxxf xvq8zen xo1l8bm xzsf02u x1yc453h" dir="auto" style="-webkit-font-smoothing: antialiased; display: block; line-height: 1.3333; max-width: 100%; min-width: 0px; overflow-wrap: break-word; word-break: break-word;"><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br />dual-channel digital video, 5:15 mins</span><div class="x11i5rnm xat24cr x1mh8g0r x1vvkbs xtlvy1s x126k92a" style="margin: 0.5em 0px 0px; overflow-wrap: break-word;"><div dir="auto" style="background-color: white; color: var(--primary-text); white-space-collapse: preserve;"><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br /></span></div><div dir="auto"><div class="separator" style="background-color: white; clear: both; color: var(--primary-text); text-align: center; white-space-collapse: preserve;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEiuRt-3_ddUuwKY77xzlH6WDM8yh01TKOpu3-uT9NJIGvh4ef4GL-AtHzlr_mNFFXK1U_Aj7lYritvG2m8rpZE4a-ZeTh4TZ1Q0Sx0Oe77800JBdeKPhED5aJ16oDu23ZeFCf9v7IVCq60AELfJMq3N6mlIbQ8W7yLK4AYF75kiPygBhF-_TjK5ytKKv3Mp" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><img alt="" data-original-height="1920" data-original-width="1440" height="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEiuRt-3_ddUuwKY77xzlH6WDM8yh01TKOpu3-uT9NJIGvh4ef4GL-AtHzlr_mNFFXK1U_Aj7lYritvG2m8rpZE4a-ZeTh4TZ1Q0Sx0Oe77800JBdeKPhED5aJ16oDu23ZeFCf9v7IVCq60AELfJMq3N6mlIbQ8W7yLK4AYF75kiPygBhF-_TjK5ytKKv3Mp=w300-h400" width="300" /></span></a></div><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br /><span>Lower part of caption (see image above):</span></span></div><div dir="auto"><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br /></span></div><div dir="auto"><span style="font-family: times; font-size: x-large;">"On the left-hand screen the artist unravels a crocheted dolly, winding the threads into a ball and restoring the hand-crafted object to its material origins. On the right she drips olive oil onto the concrete floor, spreading it with a rolling pin traditionally used to make tiropita (Greek pastries) these slow meditative actions reveal the power of mnemonic triggers to bring the past into the present." </span></div></div><div class="x11i5rnm xat24cr x1mh8g0r x1vvkbs xtlvy1s x126k92a" style="background-color: white; color: var(--primary-text); margin: 0.5em 0px 0px; overflow-wrap: break-word; white-space-collapse: preserve;"><div dir="auto"><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br /></span></div><div dir="auto"><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEh9ZEOuyuU-9bx0rg4MAYA_M3lBx9hcQPnsCAVYom-NjuXnLNkxOsE4uk5q5_BYVH3etStIfMh7QigWnlx020S61vtOSt27TnxtV14Hx-mrHEz5hkRupX1nesFcraYo2c6n01gehzew9I5BjtzIABSGHax3fuN8UBHsV9XFYawJ-2DwEdcibsjycwqpwXbs" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><img alt="" data-original-height="1440" data-original-width="1920" height="300" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEh9ZEOuyuU-9bx0rg4MAYA_M3lBx9hcQPnsCAVYom-NjuXnLNkxOsE4uk5q5_BYVH3etStIfMh7QigWnlx020S61vtOSt27TnxtV14Hx-mrHEz5hkRupX1nesFcraYo2c6n01gehzew9I5BjtzIABSGHax3fuN8UBHsV9XFYawJ-2DwEdcibsjycwqpwXbs=w400-h300" width="400" /></span></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"></td></tr></tbody></table><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br /></span></div></div><span style="font-family: times; font-size: x-large;">What is it that the next generation makes out of material from the past? Under what conditions does it unmake it? Or reinvent it?</span></span><span class="x193iq5w xeuugli x13faqbe x1vvkbs xlh3980 xvmahel x1n0sxbx x1lliihq x1s928wv xhkezso x1gmr53x x1cpjm7i x1fgarty x1943h6x x4zkp8e x3x7a5m x6prxxf xvq8zen xo1l8bm xzsf02u x1yc453h" dir="auto" style="-webkit-font-smoothing: antialiased; display: block; line-height: 1.3333; max-width: 100%; min-width: 0px; overflow-wrap: break-word; word-break: break-word;"><span style="font-family: times; font-size: x-large;"> <br />In Eugene Raskopoulos's videos the material past that the artist handles connects with tradition; gendered tradition given that a dolly and a rolling pin most commonly involved female labor.<br />The dolly and the pin could be objects of affect and social intimacy for the artist; things she inherited from the mother, a grandmother, or a female kin. Or perhaps just objects associated with traditional female labor which will be readily recognized by Greek viewers.</span></span><span class="x193iq5w xeuugli x13faqbe x1vvkbs xlh3980 xvmahel x1n0sxbx x1lliihq x1s928wv xhkezso x1gmr53x x1cpjm7i x1fgarty x1943h6x x4zkp8e x3x7a5m x6prxxf xvq8zen xo1l8bm xzsf02u x1yc453h" dir="auto" style="-webkit-font-smoothing: antialiased; display: block; line-height: 1.3333; max-width: 100%; min-width: 0px; overflow-wrap: break-word; word-break: break-word;"><span style="font-family: times; font-size: x-large;"> <br />We often speak of tradition as preservation. But, clearly, we know, the next generation may turn its back on traditions that feel out of place in their lives. Women's rejection of pasts that confined women in the domestic sphere or oppressed women is not an unusual occurrence among the next generation.</span></span><span class="x193iq5w xeuugli x13faqbe x1vvkbs xlh3980 xvmahel x1n0sxbx x1lliihq x1s928wv xhkezso x1gmr53x x1cpjm7i x1fgarty x1943h6x x4zkp8e x3x7a5m x6prxxf xvq8zen xo1l8bm xzsf02u x1yc453h" dir="auto" style="-webkit-font-smoothing: antialiased; display: block; line-height: 1.3333; max-width: 100%; min-width: 0px; overflow-wrap: break-word; word-break: break-word;"><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br />But rejection is not the only route for dealing with tradition. Reworking the meaning of the material past is another. Changing its usage and meanings, making it meaningful, this meaningful re-signification for the present we often call heritage.</span></span><span class="x193iq5w xeuugli x13faqbe x1vvkbs xlh3980 xvmahel x1n0sxbx x1lliihq x1s928wv xhkezso x1gmr53x x1cpjm7i x1fgarty x1943h6x x4zkp8e x3x7a5m x6prxxf xvq8zen xo1l8bm xzsf02u x1yc453h" dir="auto" style="-webkit-font-smoothing: antialiased; display: block; line-height: 1.3333; max-width: 100%; min-width: 0px; overflow-wrap: break-word; word-break: break-word;"><span style="font-family: times; font-size: x-large;"> <br />The title of the video––re-ma(r)king––lets out that much, the artist is shown in a process of remaking as well as remarking the significance of traditional objects. In addition, on the right-hand screen, reusing them for a purpose other than the originally intended one.</span></span><span class="x193iq5w xeuugli x13faqbe x1vvkbs xlh3980 xvmahel x1n0sxbx x1lliihq x1s928wv xhkezso x1gmr53x x1cpjm7i x1fgarty x1943h6x x4zkp8e x3x7a5m x6prxxf xvq8zen xo1l8bm xzsf02u x1yc453h" dir="auto" style="-webkit-font-smoothing: antialiased; display: block; line-height: 1.3333; max-width: 100%; min-width: 0px; overflow-wrap: break-word; word-break: break-word;"><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br />Reusing, remaking ,and remarking, the latter term in a twofold sense: re-marking (as in re-signifying, or, even better, it seems, reconfiguring its semantic and literal terrain of usage) and remarking as a creative evocative remark about her relationship with this inheritance, the dolly and the rolling pit. <br /><br /></span></span><span class="x193iq5w xeuugli x13faqbe x1vvkbs xlh3980 xvmahel x1n0sxbx x1lliihq x1s928wv xhkezso x1gmr53x x1cpjm7i x1fgarty x1943h6x x4zkp8e x3x7a5m x6prxxf xvq8zen xo1l8bm xzsf02u x1yc453h" dir="auto" style="-webkit-font-smoothing: antialiased; display: block; line-height: 1.3333; max-width: 100%; min-width: 0px; overflow-wrap: break-word; word-break: break-word;"><span style="font-family: times; font-size: x-large;">Let us follow the body movements on each screen carefully (see images below):</span></span><span class="x193iq5w xeuugli x13faqbe x1vvkbs xlh3980 xvmahel x1n0sxbx x1lliihq x1s928wv xhkezso x1gmr53x x1cpjm7i x1fgarty x1943h6x x4zkp8e x3x7a5m x6prxxf xvq8zen xo1l8bm xzsf02u x1yc453h" dir="auto" style="-webkit-font-smoothing: antialiased; display: block; line-height: 1.3333; max-width: 100%; min-width: 0px; overflow-wrap: break-word; word-break: break-word;"><span style="font-family: times; font-size: x-large;"> <br />On the left-hand screen, the body of the next generation unmakes the labor of an ancestor (or the labor of a woman from the past). The body works patiently, systematically, dismantling the original handwork, made surely with skill, as expected, and inherited knowledge from an ancestor. The body introduces a point of rupture from the past as at the same time creates a moment of continuity by retrieving––reassembling––the original form of the material.</span></span><span class="x193iq5w xeuugli x13faqbe x1vvkbs xlh3980 xvmahel x1n0sxbx x1lliihq x1s928wv xhkezso x1gmr53x x1cpjm7i x1fgarty x1943h6x x4zkp8e x3x7a5m x6prxxf xvq8zen xo1l8bm xzsf02u x1yc453h" dir="auto" style="-webkit-font-smoothing: antialiased; display: block; line-height: 1.3333; max-width: 100%; min-width: 0px; overflow-wrap: break-word; word-break: break-word;"><div class="x11i5rnm xat24cr x1mh8g0r x1vvkbs xtlvy1s x126k92a" style="margin: 0.5em 0px 0px; overflow-wrap: break-word;"><div dir="auto" style="background-color: white; color: var(--primary-text); white-space-collapse: preserve;"><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br /></span></div><div dir="auto" style="background-color: white; color: var(--primary-text); white-space-collapse: preserve;"><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEjPZToPtN4Al29_jjzW2LIBjQv6Ap_7pBh44nmLUJ7nmX_Xd0-V4tPVdZeoCP4xgDDYRSRh_oOSB7pd2F1GH-QYKYBS5SfcLrlGnpV_sOenDUTO9_uRQu7ghhNWEfurKbn80HAFvHYfctwl3nsXb_an3oEal4mzE2bPjYikaHOiKarjIp5JmQj9EB7QpbtL" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><img alt="" data-original-height="1440" data-original-width="1920" height="300" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEjPZToPtN4Al29_jjzW2LIBjQv6Ap_7pBh44nmLUJ7nmX_Xd0-V4tPVdZeoCP4xgDDYRSRh_oOSB7pd2F1GH-QYKYBS5SfcLrlGnpV_sOenDUTO9_uRQu7ghhNWEfurKbn80HAFvHYfctwl3nsXb_an3oEal4mzE2bPjYikaHOiKarjIp5JmQj9EB7QpbtL=w400-h300" width="400" /></span></a></div><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br /><br /></span></div><div dir="auto" style="background-color: white; color: var(--primary-text); white-space-collapse: preserve;"><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEjVK9bD1ywig3GWZkV6H6xMsYnWGa7u5rrSSH26E5Bus9dWa7bdT4qFVpzEz0gNddVQ_ejYfyQWP-qFCJ92VE90b4w0ah7zWsTqWlKeA5ihcyMODMdtsPfkMt-CUTYcQfBR6cmw4309GXi_HaEVSiEFbL8RpXW0qSvgHW7XjwekXv7n325x5Ho-0pBUMwud" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><img alt="" data-original-height="1440" data-original-width="1920" height="300" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEjVK9bD1ywig3GWZkV6H6xMsYnWGa7u5rrSSH26E5Bus9dWa7bdT4qFVpzEz0gNddVQ_ejYfyQWP-qFCJ92VE90b4w0ah7zWsTqWlKeA5ihcyMODMdtsPfkMt-CUTYcQfBR6cmw4309GXi_HaEVSiEFbL8RpXW0qSvgHW7XjwekXv7n325x5Ho-0pBUMwud=w400-h300" width="400" /></span></a></div><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br /><br /></span></div><div dir="auto" style="background-color: white; color: var(--primary-text); white-space-collapse: preserve;"><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEiNlU_egTMyFOzUxBy_NgxT10jkSXuVoYHcyzejtCzCo5TtrzdWfSiPd4xGQc2Jdzbw6gVDikCg7uGRXYZ1N9LE0xU9aXykhLTezdb0oCvu8XE9fgj8lTyjGe_xrCgiiWJjgJJRE0kVjlBRXxb-I8_j3QrAo_Pv4h75LwB9brziS1NbK1S3WpqUNBQDvifT" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><img alt="" data-original-height="1440" data-original-width="1920" height="300" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEiNlU_egTMyFOzUxBy_NgxT10jkSXuVoYHcyzejtCzCo5TtrzdWfSiPd4xGQc2Jdzbw6gVDikCg7uGRXYZ1N9LE0xU9aXykhLTezdb0oCvu8XE9fgj8lTyjGe_xrCgiiWJjgJJRE0kVjlBRXxb-I8_j3QrAo_Pv4h75LwB9brziS1NbK1S3WpqUNBQDvifT=w400-h300" width="400" /></span></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"></td></tr></tbody></table><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br /><span color="var(--primary-text)" style="white-space-collapse: collapse;">This is the point where she meets the earlier creator in a temporal confluence achieved by the original material capped by her hands. An immediate encounter not in the act of making tradition but in the act of unmaking it at the present moment; it is as if this moment is asking us (by the artist poised to be asking herself), and now what? What do I make out of this material that I recovered from tradition? Do I have an obligation to this material that connects me with the past––perhaps an affective past––as it marks and remarks and remakes discontinuity from that past connecting me thus with the maker before she turns the raw material into a traditional dolly?</span></span></div><div dir="auto" style="background-color: white; color: var(--primary-text); white-space-collapse: preserve;"><span class="x193iq5w xeuugli x13faqbe x1vvkbs xlh3980 xvmahel x1n0sxbx x1lliihq x1s928wv xhkezso x1gmr53x x1cpjm7i x1fgarty x1943h6x x4zkp8e x3x7a5m x6prxxf xvq8zen xo1l8bm xzsf02u x1yc453h" dir="auto" style="-webkit-font-smoothing: antialiased; display: block; line-height: 1.3333; max-width: 100%; min-width: 0px; overflow-wrap: break-word; white-space-collapse: collapse; word-break: break-word;"><span style="font-family: times; font-size: x-large;"> <br />The question drips from the tightly, meticulously reassembled ball of threads: and now what, what do I make with it, if anything, and why? For what purpose?</span></span><span class="x193iq5w xeuugli x13faqbe x1vvkbs xlh3980 xvmahel x1n0sxbx x1lliihq x1s928wv xhkezso x1gmr53x x1cpjm7i x1fgarty x1943h6x x4zkp8e x3x7a5m x6prxxf xvq8zen xo1l8bm xzsf02u x1yc453h" dir="auto" style="-webkit-font-smoothing: antialiased; display: block; line-height: 1.3333; max-width: 100%; min-width: 0px; overflow-wrap: break-word; white-space-collapse: collapse; word-break: break-word;"><span color="var(--primary-text)" style="font-family: times; font-size: x-large;"><br /></span></span><span class="x193iq5w xeuugli x13faqbe x1vvkbs xlh3980 xvmahel x1n0sxbx x1lliihq x1s928wv xhkezso x1gmr53x x1cpjm7i x1fgarty x1943h6x x4zkp8e x3x7a5m x6prxxf xvq8zen xo1l8bm xzsf02u x1yc453h" dir="auto" style="-webkit-font-smoothing: antialiased; display: block; line-height: 1.3333; max-width: 100%; min-width: 0px; overflow-wrap: break-word; white-space-collapse: collapse; word-break: break-word;"><span color="var(--primary-text)" style="font-family: times; font-size: x-large;">A poignant moment inviting the next generation to reflect about ways of animating the past even if this means to encounter it––to hold it––in a tightly woven, solid mass.</span></span><span class="x193iq5w xeuugli x13faqbe x1vvkbs xlh3980 xvmahel x1n0sxbx x1lliihq x1s928wv xhkezso x1gmr53x x1cpjm7i x1fgarty x1943h6x x4zkp8e x3x7a5m x6prxxf xvq8zen xo1l8bm xzsf02u x1yc453h" dir="auto" style="-webkit-font-smoothing: antialiased; display: block; line-height: 1.3333; max-width: 100%; min-width: 0px; overflow-wrap: break-word; white-space-collapse: collapse; word-break: break-word;"><span color="var(--primary-text)" style="font-family: times; font-size: x-large;"><br /></span></span><span class="x193iq5w xeuugli x13faqbe x1vvkbs xlh3980 xvmahel x1n0sxbx x1lliihq x1s928wv xhkezso x1gmr53x x1cpjm7i x1fgarty x1943h6x x4zkp8e x3x7a5m x6prxxf xvq8zen xo1l8bm xzsf02u x1yc453h" dir="auto" style="-webkit-font-smoothing: antialiased; display: block; line-height: 1.3333; max-width: 100%; min-width: 0px; overflow-wrap: break-word; text-align: center; white-space-collapse: collapse; word-break: break-word;"><span style="font-family: times; font-size: x-large;">***</span></span><span class="x193iq5w xeuugli x13faqbe x1vvkbs xlh3980 xvmahel x1n0sxbx x1lliihq x1s928wv xhkezso x1gmr53x x1cpjm7i x1fgarty x1943h6x x4zkp8e x3x7a5m x6prxxf xvq8zen xo1l8bm xzsf02u x1yc453h" dir="auto" style="-webkit-font-smoothing: antialiased; display: block; line-height: 1.3333; max-width: 100%; min-width: 0px; overflow-wrap: break-word; white-space-collapse: collapse; word-break: break-word;"><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br /></span></span></div><div dir="auto" style="background-color: white; color: var(--primary-text); white-space-collapse: preserve;"><span color="var(--primary-text)" style="background-color: transparent; font-family: times; font-size: x-large;">As for the video on the right-hand sight, i will leave the reading to you, the reader, this radical re-usage of two traditional items, one liquid (the dripping oil––from the mouth of the artists one wonders?) the other sturdy, calling the body to stretch even seemingly beyond its limits. Reproducing the rhythms of female labor producing sustenance for the family...</span></div><div dir="auto"><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br /><br /></span><div style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEhsFepLYBO5bF6T0pcr5-qfchDvnB9TYaCl25kfsZ1wldVNxYnagS0Aq1C0QFqPNL_vFvipveoeJxLgRjA-qvUIbWb6xBUIW5nwSDBQQRSRG9xfT6Rco7ZxSg54f3eElTqIPVC_EN3HVDkhzrbZxRSe3ThdL3WzYN_jacgJgPq5niy0oKZJFKxmIqjSfkh-"><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><img height="300" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEhsFepLYBO5bF6T0pcr5-qfchDvnB9TYaCl25kfsZ1wldVNxYnagS0Aq1C0QFqPNL_vFvipveoeJxLgRjA-qvUIbWb6xBUIW5nwSDBQQRSRG9xfT6Rco7ZxSg54f3eElTqIPVC_EN3HVDkhzrbZxRSe3ThdL3WzYN_jacgJgPq5niy0oKZJFKxmIqjSfkh-=w400-h300" width="400" /></span></a></div><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br /></span><div style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEjBKVmnb2zIgQsJHASHdaf_DECB5wOxdAanFSWaRdlguRPGRSCWweBen6LAPuPYFpwWV5a34DAtAQPE44jQFGssjkYilMfa3GNBwWpHn6pHBPCqx4SwgZd8UQpa2oaqi6hDRxanYMWI5WrQAAzlhP0rH1Nx_CAGBGrQL0Kb1pwRLI7-vitGJPF4a7q3F6Jf"><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><img height="300" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEjBKVmnb2zIgQsJHASHdaf_DECB5wOxdAanFSWaRdlguRPGRSCWweBen6LAPuPYFpwWV5a34DAtAQPE44jQFGssjkYilMfa3GNBwWpHn6pHBPCqx4SwgZd8UQpa2oaqi6hDRxanYMWI5WrQAAzlhP0rH1Nx_CAGBGrQL0Kb1pwRLI7-vitGJPF4a7q3F6Jf=w400-h300" width="400" /></span></a></div><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br /></span><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEitKRZMqkCpa4JqznZcQEticH5QA9p89i3kFf2aGgQmCjGTzGXFQDSiWiBqovJ4lEgnbYA3dUDM2EfT2WfdfaKLrc5Wzf5UK5sYeZcsKpbLlB6aG2hHR5oLHMbrP3CiDuB16K5D0qO9Who5LquZqo4DGbxc5eRR9MHiv0i-Y_TbFeZSxP8zoKI4x2O3nSTo" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><img height="300" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEitKRZMqkCpa4JqznZcQEticH5QA9p89i3kFf2aGgQmCjGTzGXFQDSiWiBqovJ4lEgnbYA3dUDM2EfT2WfdfaKLrc5Wzf5UK5sYeZcsKpbLlB6aG2hHR5oLHMbrP3CiDuB16K5D0qO9Who5LquZqo4DGbxc5eRR9MHiv0i-Y_TbFeZSxP8zoKI4x2O3nSTo=w400-h300" width="400" /></span></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"></td></tr></tbody></table><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br /></span><div style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEh9iQy_W84oD3f5kddcnqYlmI5zi-Dp65mU6rTH58-wlJMc_IZagDLtxDBk__XjC27Ri_H_dTtwhHRAHNGi0RmnCzJ52dhCHVDy27AXGO38XKiIpxk9mhvLMIZHultDe7pHxoGFEZMTKi4f__fiYUtGJmzvUJhOREjgiP1Xk-GsaxD8vLiJGCe1sDbwmvKF"><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><img height="300" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEh9iQy_W84oD3f5kddcnqYlmI5zi-Dp65mU6rTH58-wlJMc_IZagDLtxDBk__XjC27Ri_H_dTtwhHRAHNGi0RmnCzJ52dhCHVDy27AXGO38XKiIpxk9mhvLMIZHultDe7pHxoGFEZMTKi4f__fiYUtGJmzvUJhOREjgiP1Xk-GsaxD8vLiJGCe1sDbwmvKF=w400-h300" width="400" /></span></a></div><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br />*** <br /><br /><span>The art moves us beyond notions of mechanistic reproduction of<span color="var(--primary-text)" style="background-color: transparent; white-space-collapse: preserve;"> a tradition, offering a departure pedagogical po</span></span><span color="var(--primary-text)" style="background-color: transparent; white-space-collapse: preserve;">int about heritage-making in the subjectivities of the next generation.</span></span></div></div><div class="x11i5rnm xat24cr x1mh8g0r x1vvkbs xtlvy1s x126k92a" style="margin: 0.5em 0px 0px; overflow-wrap: break-word;"><div dir="auto"><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br />The video made me recall images from a play I saw in Melbourne, <i>The Life of Byron</i>. Discarding doilies from the family's immigrant trunk opened the story about a second-generation male character negotiating the place of old world in his Greek Australian life. It also made me think of a museum exhibit and the corresponding article by <a href="https://www.facebook.com/artemis.leontis?__cft__[0]=AZVNzXDhpNqXpDe5_lfKIyDLMIwGD7li_U2ieSnOxn_j3VofA58Udd27NeiSQRdkrPdXOvE85-v9qfCigkLxuEvvZLTWw7OCzc8yIVl1ojEXYDVkHvgfigVyRwwDYgE1WK4p1vKLqjQyDzb4ac3E75KR&__tn__=-]K-R">Artemis Leontis</a> on the changing meaning of women's handwork among daughters and granddaughters of immigrants.</span></div><div dir="auto"><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br /></span></div><div dir="auto"><span style="font-family: times; font-size: x-large;">All three together, the video, the play, the article would have made an excellent opening for a class reflecting on the next generation beyond common tropes of identity making as preservation, pointing to processes of agency, reinventing a diasporic self via rejecting tradition or (re)ma(r)king heritage.<br /><br />Yiorgos Anagnostou <br />November 18, 2023<br />p.s. an extended analysis could benefit from the notion of the body as archive.</span></div></div></span><span class="x193iq5w xeuugli x13faqbe x1vvkbs xlh3980 xvmahel x1n0sxbx x1lliihq x1s928wv xhkezso x1gmr53x x1cpjm7i x1fgarty x1943h6x x4zkp8e x3x7a5m x6prxxf xvq8zen xo1l8bm xzsf02u x1yc453h" dir="auto" style="-webkit-font-smoothing: antialiased; display: block; line-height: 1.3333; max-width: 100%; min-width: 0px; overflow-wrap: break-word; word-break: break-word;"><span style="font-family: times;"><br /><span style="font-size: large;">Comments from my fb posting:<br /><br />Artemis Leontis: Bodies archive not only trauma but movement, procedure, hands meeting other handed, moving through machines, handling needles, feeling time pass or not, tongues move, words fly by or assault, being in the presence of, knowing and not knowing, feeling peace, wanting something else.<br /><br /></span></span></span><span class="x193iq5w xeuugli x13faqbe x1vvkbs xlh3980 xvmahel x1n0sxbx x1lliihq x1s928wv xhkezso x1gmr53x x1cpjm7i x1fgarty x1943h6x x4zkp8e x3x7a5m x6prxxf xvq8zen xo1l8bm xzsf02u x1yc453h" dir="auto" style="-webkit-font-smoothing: antialiased; display: block; line-height: 1.3333; max-width: 100%; min-width: 0px; overflow-wrap: break-word; word-break: break-word;"><span style="font-family: times; font-size: large;">Transformation is ongoing, between receiving and decomposing and before that passing things along.<br />Meanwhile there are all the beautiful things that the older generation made, so much of it thrown away. A sign of the value the women never found. There’s an interesting bibliography in indigenous. studies.</span></span><span class="x193iq5w xeuugli x13faqbe x1vvkbs xlh3980 xvmahel x1n0sxbx x1lliihq x1s928wv xhkezso x1gmr53x x1cpjm7i x1fgarty x1943h6x x4zkp8e x3x7a5m x6prxxf xvq8zen xo1l8bm xzsf02u x1yc453h" dir="auto" style="-webkit-font-smoothing: antialiased; display: block; line-height: 1.3333; max-width: 100%; min-width: 0px; overflow-wrap: break-word; word-break: break-word;"><span style="font-family: times; font-size: large;"><br />Adrianne Kalfopoulou: Fascinating Yiorgos, thank you, & Artemis’ response as well. I think how the body travels w/in physical geographies of place can somehow repurpose how it archives memory. Acts of generational inheritance might become newly immediate rather than enacted as homage to tradition if that makes any sense.</span></span></div></div></div></div></div><div class="blogger-post-footer"><script type="text/javascript" src="http://feedjit.com/serve/?vv=359&dd=ec0479ccea52340fa0f6e7cf242ded8cc8bcdcb5c73ce9c64576650bf8577ef0299ff9d3fb652250ca51b4d3b0bf3d6a&wid=2e5bfa36981b0c25&pid=531e9ec4fc51fca0&proid=e542c0eee2ea38ec&bc=FFFFFF&tc=494949&brd1=336699&lnk=494949&hc=336699&ww=160"></script><noscript><a href="http://feedjit.com/">Feedjit Live Blog Stats</a></noscript></div>Yiorgos Anagnostou – Γιώργος Αναγνώστουhttp://www.blogger.com/profile/06469306259582509171noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4420382079088865756.post-63218423999536427882023-11-24T16:37:00.078-05:002023-11-26T17:26:46.272-05:00Interdiasporic linkages–Diasporic Poetry–Representing Diaspora<div><br /></div><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;">The following is an essay I drafted for two purposes: extend a gesture of appreciation to those Greek/Australian civic friends who shared ideas and books with me; and honor Helen Nickas for her pioneering publishing and translation activism. In the process I have realized the potential for elaborating on the essay further. Due to pressing obligations the development has to wait. But I feel compelled to publish this early version as a token of appreciation.</span></div><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br />*** <br /><br />My recent visit to Australia and encounter with Greek Melbourne gifted me with a remarkable experience: time shared in conversation with scholars, poets, journalists, intellectuals, educators, and community cultural activists among other exciting interlocutors. The exchange of ideas and stories (but also jokes) in cafes or walks invariably concluded with a material gift, books, sometimes authored by the person I met, other times their favorites. I counted more than fifty in what inevitably turned out a densely heavy packing for my return. <br /><br />Now neatly shelved in a special section marked “Greek/Australian” in my library, these gifts serve as material testimonies of a most powerful structure of feeling generated in this inter-diasporic, Greek/American––Greek/Australian, encounter: the profound consciousness of diasporic spaces as spaces of homing. <br /><br />Where else but amidst diasporic people can one meaningfully connect (discuss, debate, dialogue, drive a point home) around questions concerning biculturalism and bilingualism, the experience of betweenness, being a simultaneous insider and outsider, feeling inclusion and exclusion, feeling one way here and another one there? <br /><br />I now viscerally recognize the following passage, which I came across while reading Greek/Australian authors in preparation for the trip, as one capturing––or, better, bringing home––the experience of belonging to diasporic spaces:<br /><br /></span><span style="font-family: times; font-size: x-large;">"In a letter to the photographer Frederic Brenner, Jacques Derrida noted that “the diaspora is at home outside its home, it remains outside its home at home, at home at the other’s”" (in N. Papastergiadis, <i>Cosmopolitanism and Culture</i>, 74)</span><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br /><br />My encounter with Greek/Australia expanded the cultural field of my affiliations, enlarging my being and feeling diasporic. If the experience of inhabiting diaspora commonly engages at least two worlds, I now can count three, placing myself within a demanding constellation of linkages along the feelings and activities which animate it. In this configuration, the scale of labor to keep the linkages going requires demanding labor to keep the connections in motion. <br /><br />Gifts signal the beginning of social relations, and the prospect for meaningful relations calls for cultivation of civic friendships. In addition to my intra-diasporic civic friendships, I will be cultivating my inter-diasporic affiliations via a number of routes. One will involve small and middle-scale activities and projects, sharing poems, narrative excerpts, and artistic creations I extract from my Greek Australian gifts and texts, contributing thoughts and commentary.<br /><br /><b>A Greek/Australian Literary Archive</b><br /><br />I start with a book published by Owl Publishing, a pioneering initiative founded in 1992 by literary educator, scholar and translator Helen Nickas. Its title is “Re-telling the Tale: Poetry and Prose by Greek Australian Women Writers" (Με δικά μας λόγια: Ελληνίδες συγγραφείς της Αυστραλίας) [A bilingual edition]. Edited by Helen Nickas and Konstandina Dounis, Melbourne, 1994).<br /><br />I will be sharing two poems from this collection, connecting the texts with broader questions we face about inhabiting––but also, crucially, representing––diaspora.<br /><br />The first is an extract from a poem entitled “The Place” (Ο Τόπος) by Antigone Kefala (1931-2022) whom we lost recently.<br /><br />We travelled in old ships<br />with small decaying hearts<br />rode on the giant beast<br />uncertain<br />remembered other voyages<br />and the black depths<br />each day we feasted on the past<br />friends watching over<br />the furniture of generations<br />dolphins no longer followed us<br />we were in alien waters. <br /><br />Migration, a process of movement across space, is starkly charted here as a process of cultural distancing. The immediate, intimate presence of home is turning into a past, former feelings of the familiar now being inhabited differently; the subject resorts to memory as the deep link with the receding worlds of social intimacy; an all-consuming mental and psychic preoccupation, “each day we feasted on the past.” <br /><br />The migrant Self eye-witnesses its unfolding removal from social networks left to guard long ancestral continuities––intergenerational memories––while the migrant’s journey is marking a moment of rupture from that social world, the beginnings of discontinuity...<br /><br />friends watching over<br />the furniture of generations<br /><br />φίλοι φύλαγαν <br />αποσκευές γενεών<br /><br />(μετάφραση Ελένη Νίκα)<br /><br />And then at some point in this movement a threshold is crossed, the new terrain now visibly devoid of the playfulness of dolphins, a novel structure of feeling taking over in the experience of entering an uncharted landscape; moving into a new status, a foreigner. <br /><br />What futures lie ahead? What their features would be? What kinds of lives will be build, what dreams realized? This excerpt of the poem raises a poignant question, I believe, for all of us who are into the very serious business of bringing these processes into representation. How do we do justice to the enormous complexities of the dramatic transformation attached to the migrant journey, how do we narrate these processes in an ethically and politically responsible manner?<br /><br />The second poem I am sharing is entitled “Equilibrium” (Ισορροπία), originally published in O Logos, by Irini Pappas, a Melbourne-born actor, poet, prose writer and translator. <br /><br />I am the yield of alien soil.<br />Born here, in Australia, <br />I’ve learnt all I know of Greece <br />from others’ lips.<br /><br /> What do you want from me?<br /> Why do you seek, insistently, <br /> to classify me?<br /><br />It’s time you understood<br />that I have not just one<br />but two allegiances.<br />Neither to one am I pledged totally<br />nor fully to the other.<br /><br />My life is rich,<br />richer than yours twice over<br />because I’ve found my niche in both.<br /><br />No-one can deny me<br />this gift, the ability to live<br />within the one society <br />and the other<br />comfortably.<br /><br />We, who were born here<br />are quite another,<br />quite a separate race,<br />and we fit into no-one’s pattern <br />but our own. <br /><br />“Equilibrium” asserts a position. The narrative persona––a bicultural Self connected with histories of migration––defiantly objects any demands that would impose a singular identity on her person. She is poised to confront anyone who would seek to reduce her identity into a seamless cultural whole––a national subject. <br /><br />This is not simply the multicultural Self resisting external definitions. The poem’s last stanza clearly shifts the point of view from the personal I to the collective We, the “tribe” [“tribe” being the meaning I attach to the poet’s classification “race,” race being the ascribed classification by social discourse], connecting it with a pattern and its internal self-constituted arrangements. <br /><br />The poem acknowledges a set of modalities––cultural betweenness, multiple allegiances, the negotiations required for a meaningful life, the pressures to conform to a singular identity––a space many theorists today call diasporic.<br /><br /><b>On Diasporic Literature and the Representation of Diaspora </b><br /><br />“The Place” and “Equilibrium” reflect on two different experiences, speak to two historical moments, evoke two subject positions. Poetry is certainly not the kind of writing we turn for historical and cultural facts. But undoubtedly the poems above register truths connected with well-documented situations associated with the migrant condition. <br /><br />The former dramatizes the migrants’ monumental encounter with a new place, the enormous scale of the ensuing challenges and transitions. The latter articulates major contours of diasporic subjectivities. Read next to each other the poems operate across an intergenerational terrain––the voice of a migrant entering alien soil and the voice of a next generation migrant being “the yield of alien soil.” The voices speak to two distinct historical experiences, two distinct ways of engaging with the old and the new world. They point to truths which history, ethnography, and autobiography have amply illuminated. <br /><br />Why am I foregrounding the poems? What good does it do for us to “think with them” in relation to each other thirty years after their publication? What can they possibly tell us other than asserting truths already widely known? <br /><br />The timing of these poems’ publication matters a great deal in recognizing their value. It was in the 1990s when they were put into circulation, a period marked by a broader, major shift in the social sciences and the humanities. Along with poets and fiction writers, it was a time when historians, anthropologists, as well as literary and cultural studies scholars were increasingly displaying interest in migrant and diasporic subjectivities. In the United States, this paradigm shift flourished in the academic world (books, new journals, and curricula) as well as the cultural life (poetry, literature, autobiography, biography, commentary) of the country. It also registered in Greek America, producing eminent academic and literary texts. Let us call this turn in Australia, United States and elsewhere a “diasporic historical moment.” <br /> <br />I will briefly identify two interwoven threads permeating this diasporic moment: First, in recognizing the enormous emotional and cultural impact of migration on its participants (as “The Place” does), practitioners were calling for attentive, affective, and cognitive engagement with the topic. Theoretical sophistication and deep knowledge were necessary for representing migrancy responsibly. Second, in moving away from national(ist) renderings of diasporic people (as “Equilibrium” does), scholars were not merely opening new conceptual grounds for understanding diasporic belonging but were also linking scholarship with ethical and political considerations. Cultural producers (academics, authors, film makers) were called to do justice to the complexity of migrant experiences, explicitly resisting ideologies which sought to contain it.<br /><br />The “Place” and “Equilibrium” then were pioneering Greek/Australian literary participants, among others, in a broader cultural movement. In Greek America, this mode of a text, was awarded a Pulitzer Prize a few years later. In the inter-diasporic Greek Australian and Greek American terrain, literary texts were revising conventional understandings of diasporic belonging. <br /><br />But, during the same decade, at least in Greek America, this literary diasporic intervention was relegated to the margins if not wholesale silenced in a range of dominant identity narratives. In the interest of producing one-dimensional portrayals of the group, official narratives and popular culture imposed an easily digestible uniformity on ethnic and diasporic spaces. Greek Americans were portrayed as either an extension of the nation or their difference domesticated along a static set of values (church going, family oriented, bearers of an essential philotimo, successful); a cookie cutter, or acceptable difference, as it is called. The intellectual labor necessary to capture the complexity of the phenomenon was never practiced; several high-profile projects representing the group were intellectually lazy projects. What the poetic personas of “The Place” alerted us, and of “Equilibrium” resisted, where utterly sidelined. The exact opposite became the norm, powerful interests imposing their reductive classifications in their representation of this group. Important literary insights were tossed away, a historical opportunity for a sophisticated representation of Greek Americans was lost. This, let us note, with only a tiny number of academics and intellectuals bringing public attention to this symbolic violence. <br /><br />It is in this context that I foreground “The Place” and “Equilibrium”––and via these texts, poetry and literature broadly––as sites of probing migrant and diasporic subjectivities in a manner which resists convenient cultural reductions. <br /><br />I cannot help but contemplate the “what if” question: what if Greek American society had foregrounded the paradigm of the historical diasporic moment? What if its institutions had invested in its broad circulation in schools, universities, the public sphere? Possibly, we would not be now wasting resources, in 2023, asserting the truths of the diasporic moment, an ethic and politics now accepted in the world of educated Americans and many ethnic and racial groups. <br /><br />I approach the “Greek Australian” section in my library, a heritage gifted to me. I touch the spine of each book, a gesture establishing a tactile connection with a tiny sample of diaspora’s literary archive. What do we owe to this archive? What is our responsibility as individuals, as institutions? How do we proceed at a time when literary diasporic production intensifies and only a handful of professionals are available to discuss it, reflect on it, identify the ideas it places in public for our contemplation? We need not only literature and poetry but also its analysis to position ourselves to grapple with an increasingly complex present and emergent realities we cannot yet articulate, let alone see...<br /><br />Yiorgos Anagnostou<br />Columbus, Ohio<br />November 2023</span><div class="blogger-post-footer"><script type="text/javascript" src="http://feedjit.com/serve/?vv=359&dd=ec0479ccea52340fa0f6e7cf242ded8cc8bcdcb5c73ce9c64576650bf8577ef0299ff9d3fb652250ca51b4d3b0bf3d6a&wid=2e5bfa36981b0c25&pid=531e9ec4fc51fca0&proid=e542c0eee2ea38ec&bc=FFFFFF&tc=494949&brd1=336699&lnk=494949&hc=336699&ww=160"></script><noscript><a href="http://feedjit.com/">Feedjit Live Blog Stats</a></noscript></div>Yiorgos Anagnostou – Γιώργος Αναγνώστουhttp://www.blogger.com/profile/06469306259582509171noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-4420382079088865756.post-76431846403077686312023-11-23T00:06:00.011-05:002023-11-23T00:08:56.625-05:00Νέα Θεσμική Ώθηση για τις Διασπορικές Σπουδές _ Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης<span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br />Το ΒΗΜΑgazino φιλοξένησε τον Οκτώβριο δύο άρθρα σχετικά με τη νεοσυσταθείσα έδρα Hellenic Senior Lectureship in Global Diasporas στο Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης. Ο κάτοχος της έδρας δρ Αντώνης Πιπέρογλου και ο Γιώργος Αναγνώστου, επισκέπτης υπότροφος (Walter Mangold Fellowship, October-November 2023), σχολίασαν την σημασία της έδρας και ταυτόχρονα σκιαγράφησαν τις αρχικές συντεταγμένες μιας νέας χαρτογράφησης των ελληνικών διασπορών, ένα καινοτόμο πρότζεκτ το οποίο και θα το αναπτύξουν πολύπλευρα και με διάφορους τρόπους.<br /><br />Περιλήψεις των άρθρων:<br /><br />Α) Η Σημασία της Ελληνικής Διασποράς (Αντώνης Πιπέρογλου)</span><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br />«Ο δρ Αντώνης Πιπέρογλου, επίκουρος καθηγητής για την Παγκόσμια Διασπορά στο Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης, γράφει σχετικά με την ενδυνάμωση των σπουδών για τον απόδημο Ελληνισμό μέσω παγκόσμιων ακαδημαϊκών συνεργασιών». (ΤΟ ΒΗΜΑ)<br /><br />Β) Η Νέα Χαρτογράφηση της Διασποράς στην Μελβούρνη</span></div><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br />«Ο Γιώργος Αναγνώστου, καθηγητής στο Τμήμα Νεοελληνικών Σπουδών και κάτοχος της ‘Eδρας Μιλτιάδη Μαρινάκη για τη Νεοελληνική Γλώσσα και τον Πολιτισμό’ στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Οχάιο, γράφει για την ανάδυση ενός εναλλακτικού μοντέλου ‘παγκοσμίου ελληνισμού’». ΤΟ ΒΗΜΑ<br /><br />Βρείτε τα δύο άρθρα στις παρακάτω αντίστοιχες αναρτήσεις.</span><br /><div><div><br /></div><div><div class="x11i5rnm xat24cr x1mh8g0r x1vvkbs xtlvy1s x126k92a" style="margin: 0.5em 0px 0px; overflow-wrap: break-word;"><div dir="auto" style="font-family: inherit;"><br /></div></div></div></div></div><div class="blogger-post-footer"><script type="text/javascript" src="http://feedjit.com/serve/?vv=359&dd=ec0479ccea52340fa0f6e7cf242ded8cc8bcdcb5c73ce9c64576650bf8577ef0299ff9d3fb652250ca51b4d3b0bf3d6a&wid=2e5bfa36981b0c25&pid=531e9ec4fc51fca0&proid=e542c0eee2ea38ec&bc=FFFFFF&tc=494949&brd1=336699&lnk=494949&hc=336699&ww=160"></script><noscript><a href="http://feedjit.com/">Feedjit Live Blog Stats</a></noscript></div>Yiorgos Anagnostou – Γιώργος Αναγνώστουhttp://www.blogger.com/profile/06469306259582509171noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4420382079088865756.post-79237531101431328782023-11-22T23:47:00.009-05:002023-11-22T23:48:57.664-05:00 Η Σημασία της Ελληνικής Διασποράς (Αντώνης Πιπέρογλου)<span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br />[Πρώτη δημοσίευση, Το ΒΗΜΑgazino, 15 Οκτωβρίου 2023]. </span><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br /></span></div><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;">Ο δρ Αντώνης Πιπέρογλου, επίκουρος καθηγητής για την Παγκόσμια Διασπορά στο Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης, γράφει σχετικά με την ενδυνάμωση των σπουδών για τον απόδημο Ελληνισμό μέσω παγκόσμιων ακαδημαϊκών συνεργασιών.<br /><br />Στην αρχή της ακαδημαϊκής σταδιοδρομίας μου και τρέφοντας έντονο ενδιαφέρον για την ελληνοαυστραλιανή ιστορία και διασπορά, λαχταρούσα να βρω μια ακαδημαϊκή θέση για να εργαστώ στο πεδίο των σπουδών για την ελληνική διασπορά.΄Ομως, οι προοπτικές μου ήταν περιορισμένες. Αν και οι σπουδές σχετικά με τη διασπορά είναι πλέον ένας ανερχόμενος ακαδημαϊκός τομέας, υπάρχουν πολύ λίγες μόνιμες ακαδημαϊκές θέσεις για τη μελέτη της ελληνικής διασποράς.<br /><br />Πέρυσι είχα την τύχη να εγκαινιάσω τη θέση του έλληνα επίκουρου καθηγητή για την Παγκόσμια Διασπορά στο Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης. Με την κοινή υποστήριξη της Ελληνικής Κοινότητας Μελβούρνης και της Κοινοπολιτειακής Κυβέρνησης της Αυστραλίας, η θέση είναι η πρώτη του είδους της, όχι μόνο στην Αυστραλία, αλλά και στον κόσμο. Η δημιουργία της έδρας αντανακλά πόσο η ελληνική κοινότητα της Μελβούρνης εκτιμά τη μελέτη της ιστορίας και του πολιτισμού της, καθώς και την ενίσχυση τόσο της τοπικής όσο και της παγκόσμιας γνώσης για την ελληνική διασπορά.<br /><br />Η πολυπολιτισμική Αυστραλία –στην καλλιέργεια της οποίας η ελληνική διασπορά έχει διαδραματίσει ενεργό ρόλο– αναμόρφωσε τον αυστραλιανό πολιτισμό από τις βρετανικές αποικιακές ρίζες της προς ένα πιο κοσμοπολίτικο ήθος. Πράγματι, η αυστραλιανή πολυπολιτισμικότητα επέτρεψε σε μεμονωμένα μέλη της ελληνικής κοινότητας της Αυστραλίας, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών μεταναστών που γεννήθηκαν στην Αυστραλία όπως εγώ, να αντιληφθούν τον εαυτό τους ως συνδεδεμένο με πολλούς πολιτισμικούς κόσμους. Ενδυναμωμένος από αυτό το κοσμοπολίτικο ήθος, σκοπεύω να συμβάλω σε συζητήσεις που διερευνούν τη σημασία του να ανήκεις στην ελληνική διασπορά.<br /><br />Αυτή η θέση μού επιτρέπει να αναπτύξω ερευνητικά έργα για το ιστορικό και σύγχρονο φαινόμενο της ελληνικής διασποράς. Εκτιμώ ιδιαίτερα την ευκαιρία που μου δίνεται για ακαδημαϊκές ανταλλαγές, συμβάλλοντας έτσι στην ανάπτυξη του τομέα. Επιπλέον, είμαι ευγνώμων για την ευκαιρία να εκπαιδεύσω προπτυχιακούς φοιτητές στη μελέτη της έννοιας της διασποράς και της Ελλάδας και ελπίζω να βοηθήσω στη δημιουργία της επόμενης γενιάς μελετητών, οι οποίοι θα είναι εξοπλισμένοι να διερευνήσουν τις ποικίλες εκφάνσεις της διασποράς.</span></div><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br />Ωστόσο, στόχος μου είναι να προωθήσω και τη δημόσια ευρυμάθεια. Η ενασχόληση με την κοινότητα της διασποράς έχει σημασία για εμένα. Με μητέρα η οποία μετανάστευσε από την Κύπρο τη δεκαετία του 1970 και πατέρα του οποίου η οικογένεια έφυγε από το Καστελλόριζο τη δεκαετία του 1920, ανατράφηκα σε μια ελληνική Αυστραλία με ευρηματικό πνεύμα. Ως προσφορά στη μεταναστευτική μου κληρονομιά, επιθυμώ να μιλήσω σε ακροατήρια της διασποράς που, όπως και εγώ, ζουν σε πολλούς πολιτισμικούς κόσμους. Για να το κατορθώσω, πρέπει να χτίσω γέφυρες μεταξύ του ακαδημαϊκού χώρου και της κοινότητας. Μέσω δημοσίων διαλέξεων, δοκιμίων και ραδιοφωνικών συνεντεύξεων στοχεύω να αποκωδικοποιήσω τις ενδυναμωτικές αλλά συχνά αφηρημένες αντιλήψεις της διασποράς, ώστε να είναι καταληπτές στην καθημερινή ζωή.<br /><br />Η διδασκαλία για την Παγκόσμια Διασπορά μού προσφέρει τη δυνατότητα να αναπτύξω συνεργασίες μεταξύ εθνοτικών κοινοτήτων και πανεπιστημίων για τη συνεργασία με στόχο το ευρύτερο δημόσιο καλό. Ως βασικός εταίρος, η Ελληνική Κοινότητα Μελβούρνης, με την οποία συνεργάζομαι στενά, μου επιτρέπει να αναπτύξω ερευνητικές δυνατότητες που διαπερνούν πολλά στενά ακαδημαϊκά «σιλό» και ερευνητικές παραμέτρους με επίκεντρο το έθνος. Αναπτύσσοντας τη δημόσια ευρυμάθεια παράλληλα με τις ανάγκες της ελληνικής διασποράς της Μελβούρνης, δεσμεύομαι να κινητοποιήσω πόρους για τη μελέτη των πολλών διασπορών της Ελλάδας.<br /><br />Η δημιουργία χώρων για την ανταλλαγή γνώσεων με μελετητές που εργάζονται στις σπουδές της ελληνικής διασποράς αποτελεί μέρος της εντολής μου. Ετσι, με την υποστήριξη του The Walter Mangold Trust Fund, προσκάλεσα τον καθηγητή Γιώργο Αναγνώστου (σ.σ.: καθηγητή στο Τμήμα Νεοελληνικών Σπουδών και κάτοχο της «Eδρας Μιλτιάδη Μαρινάκη για τη Νεοελληνική Γλώσσα και τον Πολιτισμό» στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Οχάιο) να παραστεί ως επισκέπτης επιστημονικός συνεργάτης του Mangold για το 2023. Ο καθηγητής Αναγνώστου είναι ο κατ’ εξοχήν ειδικός στην ελληνοαμερικανική διασπορά. Ως επισκέπτης συνεργάτης, θα παραδώσει την περίβλεπτη διάλεξη «Walter Mangold Public Lecture 2023, Multiculturalism and the Making of European Americans in the United States (Πολυπολιτισμικότητα και η Δημιουργία των Ευρωπαίων Αμερικανών στις Ηνωμένες Πολιτείες)».<br /><br />Η διάλεξη του καθηγητή Αναγνώστου θα αναδείξει σε ένα ακροατήριο –το οποίο θα περιλαμβάνει πολλά μέλη της τοπικής ελληνοαυστραλιανής κοινότητας– τον ιστορικό και σύγχρονο αγώνα για το περιεχόμενο του ελληνοαμερικανικού πολιτισμού. Η παρουσίαση θα τοποθετήσει την παγκόσμια ελληνική διασπορά σε ακαδημαϊκές συζητήσεις σχετικά με την πολυπολιτισμικότητα, η οποία είναι απαραίτητη για την ανάταση του πεδίου. Επιπλέον, θα συμβάλει σε ένα αναδυόμενο συγκριτικό πλαίσιο που θα εντοπίζει τις διαφορές καθώς και τις ομοιότητες μεταξύ της ελληνικής Αυστραλίας και της ελληνικής Αμερικής. Αυτού του είδους η συγκριτική εργασία είναι ζωτικής σημασίας σε ένα μεταβαλλόμενο παγκόσμιο περιβάλλον, όπου αναζωογονούνται οι συνειδήσεις της διασποράς.<br /><br /></span></div><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;">Συχνά, οι μελέτες της διασποράς διερευνούν πώς οι διασπορές εξιδανικεύουν, διατηρούν δεσμούς και επιστρέφουν στις πατρίδες τους. Τέτοιες μελέτες έχουν σημασία, αλλά απαιτείται και μετατόπιση του σημείου της ακαδημαϊκής εστίασης. Απαιτείται διότι η συνδεσιμότητα με την Ελλάδα λειτουργεί με νέους τρόπους. Είτε πραγματική είτε φανταστική, η Ελλάδα δεσπόζει στον τρόπο με τον οποίο τα μέλη της διασποράς βιώνουν την καθημερινή ζωή. Οι οικογενειακές ιστορίες μετανάστευσης από την Ελλάδα διασταυρώνονται με διαπολιτισμικές διατροφικές πρακτικές. Η θέση της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ενωση επιτρέπει στους νέους της διασποράς την πρόσβαση σε καινούργιους κοινωνικούς δεσμούς. Οι ψηφιακές πλατφόρμες διευκολύνουν τις στενές σχέσεις της διασποράς.<br /><br />Οι ομογενείς έχουν ποικίλες ιστορικές εμπειρίες, συλλογικές αφηγήσειςκαι διαφορετικές σχέσεις με την Ελλάδα και τις χώρες εγκατάστασής τους. Από την Αυστραλία, στοχεύω να δώσω φωνή σε αυτή την ποικιλία εμπειριών και αφηγήσεων. Με αυτόν τον τρόπο σκοπεύω να συμμετάσχω σε ένα διαρκές ακαδημαϊκό έργο που επιδιώκει την επέκταση του τρόπου με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε την ελληνική διασπορά.<br /><br />Δεδομένου ότι θα φιλοξενηθεί στην παγκοσμίως κορυφαία Σχολή Καλών Τεχνών του πανεπιστημίου, θεωρώ τη «Δημόσια Διάλεξη Mangold 2023» ως ένα δημόσιο προνόμιο παγκόσμιας εμβέλειας. Η διάλεξη, που παραδίδεται από κορυφαίο έλληνα μελετητή της διασποράς, επιδρά στον σχεδιασμό αποτελεσματικών ερευνητικών έργων για τη διασπορά, καθώς και στην έκθεση ελλήνων και αυστραλών ερευνητών, φοιτητών και επαγγελματιών της κοινότητας σε μια καινοτόμο μετάδοση γνώσης που διευρύνει τον τρόπο με τον οποίο οι σπουδές της ελληνικής διασποράς γίνονται αντιληπτές από εξωτερικούς παράγοντες.<br /><br />Σε μια εποχή που οι παγκόσμιες ροές δημιουργούν ένα όλο και πιο διασυνδεδεμένο παγκόσμιο σύστημα, είναι σημαντική η διεύρυνση της μελέτης των θεμάτων της διασποράς. Οι μελετητές στην Ελλάδα και πέραν αυτής πρέπει να αναγνωρίσουν τις ποικίλες αλλαγές που συμβαίνουν στις κοινότητες της διασποράς. Η έμφαση στη συνεργασία –στην αξία της και σε όσα υπόσχεται– λειτουργεί ως μέσο ενδυνάμωσης για τον αναπροσανατολισμό του μέλλοντος των σπουδών για την ελληνική διασπορά.<br /><br />Αντώνης Πιπέρογλου, επίκουρος καθηγητής για την Παγκόσμια Διασπορά στο Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης, </span><div><span style="white-space-collapse: preserve;"><br /><span style="font-family: times; font-size: large;">Μετάφραση από τα Αγγλικά: ΤΟ ΒΗΜΑ</span></span></div></div><div class="blogger-post-footer"><script type="text/javascript" src="http://feedjit.com/serve/?vv=359&dd=ec0479ccea52340fa0f6e7cf242ded8cc8bcdcb5c73ce9c64576650bf8577ef0299ff9d3fb652250ca51b4d3b0bf3d6a&wid=2e5bfa36981b0c25&pid=531e9ec4fc51fca0&proid=e542c0eee2ea38ec&bc=FFFFFF&tc=494949&brd1=336699&lnk=494949&hc=336699&ww=160"></script><noscript><a href="http://feedjit.com/">Feedjit Live Blog Stats</a></noscript></div>Yiorgos Anagnostou – Γιώργος Αναγνώστουhttp://www.blogger.com/profile/06469306259582509171noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4420382079088865756.post-75284525786558535522023-11-22T22:55:00.027-05:002023-11-23T23:56:46.308-05:00 Η Νέα Χαρτογράφηση της Διασποράς στην Μελβούρνη (Γιώργος Αναγνώστου)<div><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br /></span></div><span style="font-family: times; font-size: x-large;">[Πρώτη δημοσίευση, Το ΒΗΜΑgazino, Κυριακή 22 Οκτωβρίου. Ελαφρώς επιμελημένο]<br /><br /></span><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;">Συντάσσω αυτό το κείμενο στην Μελβούρνη, Βικτώρια, όπου βρίσκομαι προσκεκλημένος από το εδώ ομώνυμο Πανεπιστήμιο σε συνάρτηση με την νεοσυσταθείσα έδρα Hellenic Senior Lectureship in Global Diasporas. Με κεντρικό φορέα υποστήριξης την Ελληνική Κοινότητα της Μελβούρνης, ή έδρα αυτή, θα ήθελα να υπογραμμίσω, είναι από ότι γνωρίζω η πρώτη πανεπιστημιακή περίπτωση στον αγγλόφωνο κόσμο που ρητά θέτει την έρευνα της Ελληνικής διασποράς ως το πρωταρχικό ζητούμενο.<br /><br />Το όραμα είναι πολυδιάστατο και σχεδιασμένο στρατηγικά. Ο κάτοχος της έδρας, ο ιστορικός Δρ. Αντώνης Πιπέρογλου, καλείται να μελετήσει την ελληνική διασπορά στις τοπικές (Βικτώρια) και εθνικές (Αυστραλία) διαστάσεις της καθώς και συγκριτικά με άλλες διασπορές όπως αυτές της Αμερικής και του Καναδά. Ταυτόχρονα, η θέση του στην υψηλού κύρους School of Philosophical and Historical Studies εγγυάται μια γόνιμη αλληλεπίδραση μεταξύ της ελληνικής περίπτωσης και της ευρύτερης πανεπιστημιακής συζήτησης περί διασπορών. Ο διορισμός του σε ένα από τα καλύτερα πανεπιστήμια της Αυστραλίας εγγυάται την υψηλή ποιότητα της παραγόμενης έρευνας και διδασκαλίας. Όλα αυτά ενώ το Πρόγραμμα Νεοελληνικών Σπουδών στο γειτονικό La Trobe University παράγει πολύτιμο έργο, προσφέροντας μαθήματα ελληνικής γλώσσας και πολιτισμού. <br /> <br />Η έδρα θα επιτελέσει μια πρόσθετη λειτουργία. Αποστολή της θα είναι να συμβάλλει στην διάχυση της γνώσης που παράγει πέρα από το πανεπιστήμιο, προς την τοπική αλλά και το παγκόσμιο αγγλόφωνο και ελληνόφωνο κοινό μέσω συμμετοχής σε τοπικά δρώμενα, άρθρα σε εφημερίδες και περιοδικά, καθώς και διαδικτυακά fora. Εμπεριέχει με άλλα λόγια μια πτυχή public scholarship.<br /><br />Οι συνθήκες είναι ευοίωνες για την επιτέλεση αυτής της προσέγγισης. Η έδρα προστίθεται ως μια ακόμα πηγή συνεισφοράς στην Ελληνική πολιτιστική παραγωγή στο εύρωστο πολιτιστικό δίκτυο της κοινότητας αλλά και της ευρύτερης παροικίας. Η κοινότητα διατηρεί ένα πλέγμα σχολείων, οργανώνει την σειρά δια ζώσης δημόσιων ομιλιών –οι οποίες επίσης μεταδίδονται μέσω online streaming και αρχειοθετούνται– οργανώνει το ετήσιο φεστιβάλ Αντίποδες, και οργανώνει το Ελληνικό φεστιβάλ στην πόλη, μεταξύ άλλων δραστηριοτήτων.<br /><br />Η παροικία στην Μελβούρνη, η οποία αριθμεί παραπάνω από 200.000 Έλληνες, διατηρεί ένα δίκτυο ραδιοφωνικών σταθμών, εφημερίδων και πληθώρα πολιτιστικών οργανισμών. Δημοσιογράφοι, ποιητές, καλλιτέχνες, πανεπιστημιακοί, εκπαιδευτικοί, πολιτιστικοί και πολιτικοί ακτιβιστές αγωνίζονται ο καθένας με τον τρόπο του και στα θεσμικά πλαίσια που λειτουργούν να δημιουργήσουν μια στοχαστική δημόσια σφαίρα η οποία παίρνει θέσεις σε παροικιακά ζητήματα, παράγει ιδέες, εξασκεί κριτική και προσφέρει πηγές αυτογνωσίας. Οι συνθήκες λοιπόν υπάρχουν ώστε η πανεπιστημιακή γνώση η παραγόμενη από την έδρα του Hellenic Senior Lectureship in Global Diasporas να διαχυθεί ευρέως τοπικά δια ζώσης αλλά και παγκόσμια μέσω του διαδικτύου.<br /><br />Ένας από τους σκοπούς της πρόσκλησής μου στο πανεπιστήμιο εδώ είναι να δώσω το 2023 Walter Mangold Lecture στην οποία θα παρουσιάσω τον τρόπο με τον οποίο έχω συνδυάσει την έρευνα μου στην Ελληνική Αμερική σε σχέση με ευρύτερες πανεπιστημιακές συζητήσεις περί εθνότητας και διασποράς. Σε συνάρτηση με τον ανάλογο ρόλο του Δρ. Πιπέρογλου στην Αυστραλία, ανοίγεται λοιπόν μια συζήτηση για την μελέτη της ελληνικής διασποράς ως εξωστρεφούς πρακτικής, η οποία συμπεριλαμβάνει και συγκριτικές προσεγγίσεις. Μέσω αυτής της οπτικής, έδρες ελληνικής διασποράς θα μπορούσαν να ιδρυθούν σε Αμερικανικά πανεπιστήμια και αλλού.<br /><br />Στα πλαίσια της παροικίας, έχοντας δυο εβδομάδες στην πόλη είχα την ευκαιρία να βιώσω από κοντά τον αγώνα αλλά και την πολιτισμική αγωνία αρκετών ανθρώπων που διακινούν το ελληνοαυστραλιανό πολιτιστικό δίκτυο στην πόλη. Το συμβούλιο της κοινότητας δημιούργησε ευκαιρίες για μακροσκελείς ανταλλαγές απόψεων περί θεμάτων της διασποράς και πολιτιστικής πολιτικής. Συνομίλησα με εκπαιδευτικούς και με αρκετά άτομα, των οποίων το έργο γνώριζα ήδη μέσω των κοινωνικών δικτύων. Οι δημιουργοί αυτοί νοιώθουν ότι η παροικία βρίσκεται σε ένα σταυροδρόμι. Το επείγον ερώτημα που προκύπτει αφορά το μέλλον. Θα υπάρξει μια νέα γενιά η οποία θα συνεχίσει την ουσιαστική πολιτιστική παραγωγή στην περιοχή;<br /><br />Η παροικία ευτύχησε να έχει υψηλής εμβέλειας φωτογράφους, λογοτέχνες, ποιητές, καλλιτέχνες, πανεπιστημιακούς και δημόσιους διανοούμενους. Τι είδους ενέργειες απαιτούνται ώστε μια νέα γενιά να διαμορφώσει το πολιτιστικό μέλλον με υψηλής ποιότητας πολιτιστική παραγωγή; Η ερώτηση εγείρεται επιτακτικά. Ανταλλάχτηκαν απόψεις και στην δημόσια ομιλία μου στην κοινότητα και στις συναντήσεις μου με πολιτιστικούς φορείς της κοινότητας. Το θέμα απαιτεί συστηματική έρευνα και στοχασμό. <br /><br />Πολλά γράφονται για το θέμα «Ελληνική διασπορά». Στην Μελβούρνη για πρώτη φορά συνάντησα τo κάλεσμα από μη πανεπιστημιακούς –συμπεριλαμβανομένων και εκπροσώπων τοπικών θεσμικών φορέων– για μια νέα χαρτογράφηση της διασποράς. Οι φορείς αναγνωρίζουν το αυταπόδεικτο, δηλαδή ότι η παροικία είναι μια ετερογενής κοινωνική ομάδα και πολιτιστικά (οι διαφορές για παράδειγμα μεταξύ μεταναστών και της δεύτερης και τρίτης γενιάς) αλλά και γλωσσικά και ιδεολογικά. Γίνεται λοιπόν μια συνειδητή προσπάθεια να αναγνωρίζεται αυτή η πολλαπλότητα και να δημιουργούνται συμπεριληπτικές θεσμικές πλατφόρμες ώστε να εκφράζονται οι διάφορες φωνές. <br /><br />Σε αυτήν την ανοικτότητα συντελεί βέβαια και ο κοσμικός χαρακτήρας της κοινότητας. Η συστηματική και θεσμική αναγνώριση αυτής της ετερογένειας έρχεται σε αντίθεση με την περίπτωση της Ελληνικής Αμερικής όπου τα κυρίαρχα αφηγήματα επιμένουν να παρουσιάζουν μονοδιάστατες αναπαραστάσεις της ελληνοαμερικανικής ταυτότητας. (Υπάρχουν βέβαια και εξαιρέσεις.) Το πολιτικό ερώτημα «ποιος έχει το δικαίωμα και την εγκυρότητα να ορίσει την ταυτότητα της παροικίας αλλά και των άλλων ελληνικών διασπορών» τίθεται ανοικτά και άμεσα εδώ.<br /><br />Mια διάσταση της νέας εννοιόλογησης του όρου και πρακτικής «διασπορά» από τους Έλληνες Μελβουρνιώτες συνδέεται με την επιθυμία της κοινότητας για την ίδρυση της έδρας που προανέφερα. Φορείς και πρόσωπα συνδέονται με την Ελλάδα και επιθυμούν αμοιβαίες πολιτιστικές ανταλλαγές και ισότιμες συμπράξεις. </span></div><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br /></span></div><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;">Αλλά σημαντικός αριθμός ανθρώπων με τους οποίους συνομίλησα (στα πλαίσια και της παροικίας και της κοινότητας) ρητά πλέον απομακρύνονται από την ιδέα της Ελλάδας ως μητροπολιτικού κέντρου. Θεωρούν ότι το διασπορικό κέντρο τους είναι η Ελληνική παροικία της Μελβούρνης στην οποία με τεράστιο μόχθο έχουν δημιουργήσει θεσμούς που αγωνίζονται να διατηρήσουν, ο κριτικός δημόσιος λόγος που αγωνιούν να συνεχίζει να καλλιεργείται· άτομα που έχουν μνήμες και εμπειρίες που επιθυμούν να εκφράσουν, αρχεία τα οποία θέλουν να οργανώσουν, χώρους να την αφηγηθούν, επιτελέσουν και να την στοχαστούν. Κυκλοφορούν ιδέες να ενσωματωθεί η ελληναυστραλιανή ιστορία και κουλτούρα στο εκπαιδευτικό υλικό των σχολείων. [κάτι που επίσης ισχύει σε ορισμένους ελληνοαμερικανικούς κύκλους.]<br /><br />Η νέα χαρτογράφηση εκ μέρους της κοινότητας λοιπόν αφορά ένα πραγματικό φαινόμενο το οποίο κάποιοι μελετητές από εμάς έχουν ήδη εντοπίσει. Στην Μελβούρνη γίνομαι μάρτυρας της άρθρωσης* ενός εναλλακτικού μοντέλου «παγκοσμίου ελληνισμού» που η μεταφορά που τον αποδίδει πιο ρεαλιστικά είναι αυτής του πολυκεντρικού και πολύμορφου δικτύου σε αντίθεση με τις επικρατούσες εθνικιστικές αντιλήψεις του φυλλορροούντος δέντρου (του εθνικού κορμού) ή του οργανικού εθνικού σώματος. Το νέο μοντέλο του δικτύου αναγνωρίζει τις ποικίλες διασυνδέσεις των διαφόρων ελληνικών διασπορικών εκφράσεων με την Ελλάδα αλλά επιμένει στην αναγνώριση της ιστορικής και πολιτιστικής ιδιαιτερότητα της κάθε μιας. Σε αυτόν τον χάρτη η κάθε διασπορά δεν είναι ούτε περιφέρεια ούτε προέκταση του «μητροπολιτικού κέντρου» αλλά μια διαφοροποιημένη πολιτιστική πραγματικότητα.<br /><br />Αυτήν την λογική εκφράζει και η υποστήριξη της νεοσυσταθείσας έδρας από την κοινότητα. Εκφράζει ακριβώς αυτήν την θέληση για αυτογνωσία και αυτονομία –το δικαίωμα να ορίζει αυτή τις ποικίλες πτυχές της ταυτότητάς της– καθώς ταυτόχρονα να καλλιεργεί ένα παραγωγικό και ισότιμο διάλογο και ανταλλαγές με την Ελλάδα και τις διάφορες διασπορές.<br /><br />Γιώργος Αναγνώστου<br /><br />Ο Γιώργος Αναγνώστου κατέχει την έδρα Μιλτιάδης Μαρινάκης στο πρόγραμμα Νεοελληνικών Σπουδών του Πολιτειακού Πανεπιστημίου του Οχάιο. </span><br /><br /><span style="font-family: times; font-size: large;">Σημείωση<br /><br />* Δύο παραδείγματα, μεταξύ πολλών άλλων:<br /><br />«Αναζητώντας τον πολύμορφο, πολυπολιτισμικό, πολυφυλετικό, πολυγλωσσικό και πολυκεντρικό οικουμενικό Ελληνισμό». Κώστας Καραμάρκος<br /><br />“Much of our identities as Greeks are rooted in the suburbs in which we settled, raised our children and grew up ourselves, and our histories are entwined with those who shared those experiences with us whether Greek or not. Given that the subtleties and nuances of our local Greek identities distinguish us from one another and the sub-cultures that arise from our co-habitation deserve study and celebration, perhaps Dean Kotsianis’ mural can be interpreted as a profound symbol as a way of re-configuring the relevance of Hellenism to Melbourne by moving away from a narrow identification of Greeks via their place of origin within Greece, an increasingly obscure and futile endeavour considering how few of the latter generations identify in any meaningful way with their grandparents’ birthplace, to a local identity, which is rooted in the experiences and interactions of those who actually live in that area, making these relevant to all those who still remain in, or identify with that area, considering that many of those who do so, have moved out of the suburb, some photos and a lingering affection for the local football team the most enduring ties to the place of their own personal migrant foundation myth.” Dean Kalimniou</span><br /><br /></div><div class="blogger-post-footer"><script type="text/javascript" src="http://feedjit.com/serve/?vv=359&dd=ec0479ccea52340fa0f6e7cf242ded8cc8bcdcb5c73ce9c64576650bf8577ef0299ff9d3fb652250ca51b4d3b0bf3d6a&wid=2e5bfa36981b0c25&pid=531e9ec4fc51fca0&proid=e542c0eee2ea38ec&bc=FFFFFF&tc=494949&brd1=336699&lnk=494949&hc=336699&ww=160"></script><noscript><a href="http://feedjit.com/">Feedjit Live Blog Stats</a></noscript></div>Yiorgos Anagnostou – Γιώργος Αναγνώστουhttp://www.blogger.com/profile/06469306259582509171noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4420382079088865756.post-4903777272951916982023-09-02T20:59:00.006-04:002023-09-02T21:03:19.159-04:00 Το ταξίδι του «αυτοδημιούργητου μετανάστη» από την Αμερική στην Ελλάδα<span style="font-size: x-large;">Η εικόνα του «αυτοδημιούργητου μετανάστη» δεν αποτελεί απλώς μια προσωπική έκφραση υπερηφάνειας· στα Αμερικανικά πλαίσια τουλάχιστον είναι στενά συνυφασμένη με την οικειοποίησή της από κόμματα και πολιτικά ρεύματα, και με συντηρητικές και φιλελεύθερης εκφράσεις τους.<br /><br />Αποτέλεσε για παράδειγμα τον κεντρικό άξονα της στρατηγικής του προέδρου Νίξον την δεκαετία του 1970 στο (επιτυχημένο) πρόγραμμα του να ακυρώσει κοινωνικά προγράμματα υποστήριξης των φτωχογειτονιών και των φυλετικών μειονοτήτων. (Αφού οι λευκοί εθνοτικοί είναι αυτοδημιούργητοι γιατί να προσφέρεται κυβερνητική βοήθεια σε φυλετικές μειονότητες, δεν κουραζόταν να επαναλαμβάνει, «ξεχνώντας» τα ιστορικά προνόμια της αποδοχής των πρώτων.) <br /><br />Ο Νίξον εξέφραζε την αντίδραση στα κέρδη του κινήματος πολιτικών δικαιωμάτων και προσπάθειες των δημοκρατικών για την υποστήριξη της εργατικής τάξης. Κάτι που συνεχίστηκε με τον Φορντ, τον Ρήγκαν και γενικά με το ρεπουμπλικανικό κόμμα (αλλά και φιλελεύθερους) μέχρι τις μέρες μας.<br /><br />Η ιστορία των πολιτικών χρήσεων της ιδεολογίας αυτής μας προειδοποιεί για τους πολιτικούς κινδύνους που ελλοχεύει και τον σχετικό τρόπο που κατανοούμε την κοινωνία. Μεταξύ άλλων, στο πανταχού παρόν και πολιτικά προσδιορισμένο αφήγημα του αυτοδημιούργητου μετανάστη, οι φτωχοί φέρονται οι ίδιοι ως υπεύθυνοι της κατάστασης τους («δεν προσπάθησαν αρκετά, δεν τόλμησαν να επιχειρήσουν»). Ταυτόχρονα, η κοινωνιολογική θέαση της κοινωνίας αποθαρρύνεται, η ιστορική μνήμη λογοκρίνεται, και η κριτική σκέψη παραγκωνίζεται (μια και αντιστέκονται στην ιδεολογία της επιτυχίας ως αποκλειστικά προσωπικής προσπάθειας). <br /><br />Μια ματιά στα ηγεμονικά ελληνοαμερικανικά παραδείγματα που την ασπάζονται ευλαβώς θα ήταν άκρως διαφωτιστική.<br /><br />Ο υπερήφανος ισχυρισμός της αυτοδημιουργικότητας λοιπόν κάθε άλλο παρά πολιτικά αθώος είναι. Είναι ο δούρειος ίππος για την θέαση της κοινωνίας ως ενός ανοικτού και ισότιμου πεδίου αγωνιζόμενων μονάδων χωρίς αναφορά στις κοινωνικές δομές, ταξικές ανισότητες, και κρατικές πρακτικές (οι ευκαιρίες υπάρχουν, προσπαθεί να μας πείσει, ο πιο επιχειρηματικός θα τις αδράξει.) <br /><br />Ενώ παρουσιάζεται απολιτική προωθεί τις πολιτικές ιδέες του νέο-φιλελευθερισμού που βλέπει την επιχειρηματικότητα ως πανάκεια και τα κοινωνικά προγράμματα ως πρόβλημα, εμπόδιο για την ανάπτυξη.<br /><br />Στην διεθνική μεταφορά της ιδεολογίας του αυτοδημιούργητου ατόμου από την Αμερική στα ελληνικά πολιτικά δρώμενα καλό θα είναι να λάβουμε όλα τα παραπάνω υπ’ όψη μας. ...</span><br /><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br /></span></div><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br /></span></div><div class="blogger-post-footer"><script type="text/javascript" src="http://feedjit.com/serve/?vv=359&dd=ec0479ccea52340fa0f6e7cf242ded8cc8bcdcb5c73ce9c64576650bf8577ef0299ff9d3fb652250ca51b4d3b0bf3d6a&wid=2e5bfa36981b0c25&pid=531e9ec4fc51fca0&proid=e542c0eee2ea38ec&bc=FFFFFF&tc=494949&brd1=336699&lnk=494949&hc=336699&ww=160"></script><noscript><a href="http://feedjit.com/">Feedjit Live Blog Stats</a></noscript></div>Yiorgos Anagnostou – Γιώργος Αναγνώστουhttp://www.blogger.com/profile/06469306259582509171noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4420382079088865756.post-13914986293249290092023-08-28T16:02:00.006-04:002023-08-28T16:02:51.108-04:00 Δρόμοι Ελληνικής Λογοτεχνίας έξω από τα Σύνορα<div><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br /></span></div><span style="font-family: times; font-size: x-large;">Σκεφτόμουν την έννοια «Δρόμοι των Ελλήνων» σε σχέση με τις πορείες των Ελλήνων λογοτεχνών έξω από την χώρα. Πέρα από τις προσωπικές εμφανίσεις αυτών των λογοτεχνών στο εξωτερικό––συνήθως μέσω διαμεσολαβήσεων θεσμικών φορέων (συμπεριλαμβανομένων και προγραμμάτων Νεοελληνικών σπουδών)––οι πορείες αυτές δεν νοούνται χωρίς τις μεταφράστριες, πολλές από τις οποίες δεν είναι Ελληνικής καταγωγής, και οι οποίες εμπλέκονται άμεσα σε αυτήν την πολιτισμική παραγωγή. Οι δρόμοι αυτών των Ελλήνων λοιπόν είναι «πολυεθνοτικοί» δρόμοι τους οποίους η έννοια της διασποράς (η οποία έμμεσα υπονοεί εθνοτική καταγωγή) δεν είναι επαρκής να τους αποδώσει. Σε αυτήν την περίπτωση λοιπόν (όπως και άλλες) απαιτείται μια μεταεθνοτική (postethnic) προσέγγιση η οποία θα λάβει υπόψη της θεσμούς άλλων κρατών και άτομα άλλων καταγωγών που καταλυτικά συμμετέχουν στο άνοιγμα αυτών των δρόμων.</span><div><br /></div><div><br /></div><div class="blogger-post-footer"><script type="text/javascript" src="http://feedjit.com/serve/?vv=359&dd=ec0479ccea52340fa0f6e7cf242ded8cc8bcdcb5c73ce9c64576650bf8577ef0299ff9d3fb652250ca51b4d3b0bf3d6a&wid=2e5bfa36981b0c25&pid=531e9ec4fc51fca0&proid=e542c0eee2ea38ec&bc=FFFFFF&tc=494949&brd1=336699&lnk=494949&hc=336699&ww=160"></script><noscript><a href="http://feedjit.com/">Feedjit Live Blog Stats</a></noscript></div>Yiorgos Anagnostou – Γιώργος Αναγνώστουhttp://www.blogger.com/profile/06469306259582509171noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-4420382079088865756.post-25059546247143021902023-08-23T18:57:00.005-04:002023-08-23T18:57:48.325-04:00 Incorporating Greek migration and diaspora studies in the Greek University<p><span style="background-color: white; color: #050505; white-space-collapse: preserve;"><span style="font-family: times; font-size: x-large;">Historian Donna Gabaccia (1997 & 1998) offers a framework to think about strategies of inclusion of Greek diaspora and migration studies in the Greek university. </span></span></p><div class="x11i5rnm xat24cr x1mh8g0r x1vvkbs xtlvy1s x126k92a" style="background-color: white; color: #050505; margin: 0.5em 0px 0px; overflow-wrap: break-word; white-space-collapse: preserve;"><div dir="auto"><span style="font-family: times; font-size: x-large;">If structural changes for creating such new departments are costly (or resisted), faculty who wish to internationalize (or transnationalize) their disciplines could move toward incorporating migration and diasporas as constitutive agents of <a style="color: #385898; cursor: pointer;" tabindex="-1"></a>modern Greece within their existing departments. Also as examples illuminating a variety of issues (say "neoliberalism and philanthropy," "the making of cultural conservatism as hegemony," "the spectacularization of folkness and tourism," etc. (see below) </span></div></div><div class="x11i5rnm xat24cr x1mh8g0r x1vvkbs xtlvy1s x126k92a" style="background-color: white; color: #050505; margin: 0.5em 0px 0px; overflow-wrap: break-word; white-space-collapse: preserve;"><div dir="auto"><span style="font-family: times; font-size: x-large;">Here is Gabaccia's reflections and proposal:</span></div></div><div class="x11i5rnm xat24cr x1mh8g0r x1vvkbs xtlvy1s x126k92a" style="background-color: white; color: #050505; margin: 0.5em 0px 0px; overflow-wrap: break-word; white-space-collapse: preserve;"><div dir="auto"><span style="font-family: times; font-size: x-large;">"Research on Italians abroad suggests at least two ways to bring 'gli italiani nelmondo', and their migrations and return, closer to the interpretative center of histories of modem Italy. While both strategies depend on methodologies which might be described as 'Italy-outward', one envisions a history of modern Italy that is still firmly national in its concerns, while the other might best be characterized as'internationalizing' the history of Italy by interpreting it within global or internationalperspectives.</span></div></div><div class="x11i5rnm xat24cr x1mh8g0r x1vvkbs xtlvy1s x126k92a" style="background-color: white; color: #050505; margin: 0.5em 0px 0px; overflow-wrap: break-word; white-space-collapse: preserve;"><div dir="auto"><span style="font-family: times; font-size: x-large;">Historical critiques of the nation state and of nationalism have recently generateda wide variety of calls for the 'internationalizing' of national historiographies(Gabaccia 1994). They have created the foundations as well for a burgeoning new interest in 'transnational' research and in the teaching of world (or global) history (Glick Schiller et al 1992). Among Italianists, both Ferdinando Fasce .. and Richard Bosworth ...demonstrate one approach to internationalizing Italian history. Fasce focuses on a myriad business, cultural, migratory andideological connections between Italy and the USA in the late nineteenth andtwentieth centuries. (His work parallels an earlier US study of relations with Italy by Diggins 1975.) Bosworth examines Italy's connections even more broadly,taking into account not only global Italian migrations but Italian diplomacy,militarism and imperialism, commerce, culture and tourism.</span></div></div><div class="x11i5rnm xat24cr x1mh8g0r x1vvkbs xtlvy1s x126k92a" style="background-color: white; color: #050505; margin: 0.5em 0px 0px; overflow-wrap: break-word; white-space-collapse: preserve;"><div dir="auto"><span style="font-family: times; font-size: x-large;">A second possibility for internationalizing Italian history is a 'transnational'history of Italian peoples, in which Italy and Italian life remain central 'nodes' in aworldwide diaspora. In such an approach, Italy's history could be interpreted asever-responsive to, and simultaneously an important influence upon, developmentsamong gli italiani nel mondo. Certainly, a goal of an internationalized Italian history has guided the scholars collaborating on the international project, 'For Us There are No Frontiers', on Italian labor migration and labor radicalismaround the globe (Gabaccia and Ottanelli 1995).</span></div></div><div class="x11i5rnm xat24cr x1mh8g0r x1vvkbs xtlvy1s x126k92a" style="background-color: white; color: #050505; margin: 0.5em 0px 0px; overflow-wrap: break-word; white-space-collapse: preserve;"><div dir="auto"><span style="font-family: times; font-size: x-large;">Presumably, however, most historians of Italy will not — in the immediatefuture - transform themselves into comparativists, or historians of the world, of the diaspora, or even of the Italian 'nodes' of that diaspora. Thus, I concentrate below on how better to interpret migration from within Italy's existing, and firmly national, historiography. Emilio Franzina's call for a history of migration that is 'more Italian than American' (Franzina 1995:7) can be amended to a call fora history 'more Italian than diasporic'—an interpretation of Italian history and life,informed by migration and return from all parts of the world, not merely theAmericas. Ultimately, many more Italian historians might prefer the task of'nationalizing' the vast historiographies on gli italiani nel mondo, and making them as much a part of Italian history as they are of US, Canadian, French orArgentine history."</span></div></div><div class="x11i5rnm xat24cr x1mh8g0r x1vvkbs xtlvy1s x126k92a" style="background-color: white; color: #050505; margin: 0.5em 0px 0px; overflow-wrap: break-word; white-space-collapse: preserve;"><div dir="auto"><span style="font-family: times; font-size: x-large;">This approach is practiced in the Greek University within departments of history with great results. One could think of topics such as "diaspora intellectuals and Greek culture: Interventions and controversies," "Greek poetry and diaspora literary criticism," "Creating conservative hegemony: The Greek American example," "Critical internet studies and the diaspora," "The Folk as spectacle in Greece and the diaspora," "Neoliberalism and philanthropy: Greece and the diaspora," etc.</span></div></div><div class="x11i5rnm xat24cr x1mh8g0r x1vvkbs xtlvy1s x126k92a" style="background-color: white; color: #050505; margin: 0.5em 0px 0px; overflow-wrap: break-word; white-space-collapse: preserve;"><div dir="auto"><span style="font-family: times; font-size: x-large;">I write this as I venture into a new diaspora research topic and once again I am confronted with major gaps in Greek-related scholarship. This makes me appreciate even more the available research. Given our small numbers we face serious limits in advancing the field of Greek migration and diaspora studies.</span></div></div><div class="blogger-post-footer"><script type="text/javascript" src="http://feedjit.com/serve/?vv=359&dd=ec0479ccea52340fa0f6e7cf242ded8cc8bcdcb5c73ce9c64576650bf8577ef0299ff9d3fb652250ca51b4d3b0bf3d6a&wid=2e5bfa36981b0c25&pid=531e9ec4fc51fca0&proid=e542c0eee2ea38ec&bc=FFFFFF&tc=494949&brd1=336699&lnk=494949&hc=336699&ww=160"></script><noscript><a href="http://feedjit.com/">Feedjit Live Blog Stats</a></noscript></div>Yiorgos Anagnostou – Γιώργος Αναγνώστουhttp://www.blogger.com/profile/06469306259582509171noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4420382079088865756.post-63844766793504164082023-08-22T14:35:00.002-04:002023-08-22T14:35:56.885-04:00Η Αναπαράσταση των Ελληνοαμερικανών στην Ελλάδα<p><span style="font-family: times; font-size: x-large;"> Δεν συμμερίζομαι την άποψη ότι λόγω του σχετικά μικρού ενδιαφέροντος στην Ελλάδα για τους «ελληνοαμερικανούς» θα έπρεπε να το θεωρούμε θετική εξέλιξη κάθε φορά που εμφανίζεται μια νέα αφήγηση (ντοκιμαντέρ, βιβλίο, οδοιπορικό, κείμενο) για αυτήν την (ετερογενή) ομάδα στην χώρα.</span></p><span style="font-family: times; font-size: x-large;">Δεν θα πρόκρινα αφηγήσεις για παράδειγμα μονομερούς αναπαράστασης της ομάδας (για τον προφανή λόγο ότι αποσιωπούν ιστορικές και πολιτισμικές αλήθειες, εναλλακτικούς τρόπους θέασης, και αποφυγής επίμαχων θεμάτων). Ο κίνδυνος η επιλεγόμενη αλήθεια να προσληφθεί ως η μια και μόνη ελλοχεύει, ιδιαίτερα σε περίπτωση που δεν κυκλοφορούν ευρέως οπτικές αντίθετες με τις επικρατούσες ή που δεν υφίσταται έντονος κριτικός διάλογος. Μπορούμε να αναγνωρίσουμε φαντάζομαι τις αρνητικές συνέπειες αυτής της κατάστασης. <br /><br />Χρήσιμο θα ήταν εδώ να μην λησμονήσουμε την κατάσταση στην Αμερική είκοσι πέντε χρόνια νωρίτερα. Αρχίζοντας την δεκαετία του 1990, μια σειρά από λαϊκά αφηγήματα που σκοπό άλλο δεν είχαν παρά να φιμώσουν την ετερογένεια της ομάδας άρχισαν να εξαπλώνονται στην δημόσια σφαίρα χρηματοδοτούμενα από ελίτ των οποίων τους ιδεολογικούς στόχους εξέφραζαν. <br /><br />Τότε ήταν ελάχιστοι αυτοί από εμάς που σε δημοσιεύσεις πολέμησαν τις στενές τους αλήθειες. Προσωπικά θεώρησα ότι η αποδόμηση ήταν αναγκαία ώστε να αποφευχθεί η φυσικοποίηση της μονομερούς τους οπτικής και να ονομαστούν οι τακτικές που επέβαλλαν την αλήθεια τους εις βάρος της ιστορικής αλήθειας. Αυτό βέβαια σήμαινε μια τεράστια επένδυση χρόνου και προσπάθειας που κάτω από άλλες συνθήκες θα διοχετευόταν πιο παραγωγικά αλλού πιστεύω.<br /><br />Θα ήθελα να αντισταθώ την μεταφορά αυτής της κατάστασης στην Ελλάδα. Υπάρχει μια ιστορία ελληνοαμερικανικών σπουδών, ένας τεράστιος πλούτος γνώσεων και θεωρήσεων παραγμένος με μόχθο, και η πραγματικότητα ότι η κάθε διασπορά αποτελεί ένα ετερογενές πεδίο το οποίο παρουσιάζει προκλήσεις στην αναπαράστασή του. Όσοι φιλοδοξούν να αναπαραστήσουν την διασπορά λοιπόν έχουν τεράστιες ηθικές και πολιτικές ευθύνες στο πώς θα πλαισιώσουν το εγχείρημά τους.</span><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br /></span></div><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;">Γιώργος Αναγνώστου</span></div><div class="blogger-post-footer"><script type="text/javascript" src="http://feedjit.com/serve/?vv=359&dd=ec0479ccea52340fa0f6e7cf242ded8cc8bcdcb5c73ce9c64576650bf8577ef0299ff9d3fb652250ca51b4d3b0bf3d6a&wid=2e5bfa36981b0c25&pid=531e9ec4fc51fca0&proid=e542c0eee2ea38ec&bc=FFFFFF&tc=494949&brd1=336699&lnk=494949&hc=336699&ww=160"></script><noscript><a href="http://feedjit.com/">Feedjit Live Blog Stats</a></noscript></div>Yiorgos Anagnostou – Γιώργος Αναγνώστουhttp://www.blogger.com/profile/06469306259582509171noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4420382079088865756.post-71285040129678369812023-08-21T21:29:00.002-04:002023-08-21T21:35:39.731-04:00Migrant Letters as Agents for Rethinking Greek Migrant Historiography?<p><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br />One of the questions that brings us together is how we approach migrant letters, how we read them; what questions we ask and how they matter. <br /><br />From my part, this is the question I would like to ask: Is it possible that migrant letters could serve as resources to think Greek migration differently? By saying “differently” I do not mean enhancing our available knowledge about the topic. I mean whether there is a prospect that the letters might raise questions that have not been asked before. Can we approach the letters as agents for a new way of thinking Greek migrant historiography?<br /><br />I realize that there are limitations in this path of inquiry.<br /> <br />This is because migrant letters are a highly mediated form of communication. They commonly refrain from expressing controversial feelings or new ideas, and if they do so, they do it guardedly. We know that one of the primary communicative functions of the letters was to affirm family relations, including gender conventions, and contribute to economic and social decisions within a household. They often offered highly selective content with the aim of easing a family’s anxieties and fears. <br /><br />Still, pursuing the idea of letters as agency for rethinking Greek migration is tempting. The archive could potentially offer new insights on at least three domains (interrelated): (a) new understandings of migrant subjectivities; (b) the making of subjectivity as a function of social spaces; and (c) the relation between subjectivity and power. This approach may take us to new topographies of subjectivity and agency. <br /><br />My point of departure is the necessity, I believe, for theoretically informed readings. Our workshop invites us to reflect on migrant letters, a topic which entails a pair of terms, “letters” and “migration.” Regarding the first term, we know that letters to do not mirror social reality, they are mediated representations of that reality. As a result, scholars have developed sophisticated conceptual insights to address the interpretive challenges associated with this archive: they draw from theories of literacy and rhetoric as well as ethnohistoric triangulation to grapple with silences, allusions, and selective omissions in the content. <br /><br />If for these scholars, content cannot be treated as self-evident, the same can be said in connection to the second term in the pair, “migration”; migration and the figure of the migrant are far from being self-evident categories; one might think of migration as a non-linear, multifaceted process crisscrossed with structural constraints and agency, ambivalences, difficult dilemmas, conflicts––both internal and external––emerging identities and therefore self-transformations, new social relations, new social formations. Reading “migration” in the letters then requires theoretical reflection on how we mean migrancy and the migrant subject. <br /><br />In developing these ideas, I will not be saying anything that has not been said before in migration studies. I just want to foreground an approach that centers analysis on subjectivity, its connection with social spaces, and the connection between subjectivity and power. <br /><br />When we speak about migration we speak about a basic fact: migration involves mobility of human bodies. It is about an embodied experience which involves all kinds of passages; crossings of geopolitical borders as well as emotional, cultural and class boundaries. As a result, migration is about cross-cultural encounters with new systems of values and beliefs––such as racial hierarchies and class structures––as well as intimacies such as interethnic love. <br /><br />We know that identity is produced “in, not prior to the process of interaction with others” (Papastergiadis, 14-15). Migration, understood as a series of encounters, engenders therefore emergent multiple identifications and modes of belonging. It also involves deeply-felt structures of feeling: experiences of violence, vulnerability, exclusion and inclusion, insecurity, and dreaming. <br /><br />All this in the context of discourses regarding the fitness of the foreigner in the nation, illegality, competing nationalisms, and capitalism. It can be said that migration involves structures, affect, and actions and the ensuing negotiations. How migration is felt and acted upon and under what conditions. Letters offer a potential site to explore these processes from the vantage point of the migrant, which directs our attention to the question of subject formation.<br /><br />Letters place the speaking subject––mediated to be sure––at their center, and, in doing so, they privilege, one might say, attention to a migrant’s perspective. A series of letters therefore stands to offer insights about the vicissitudes of migrant subjectivity. As we know, this attention to migration as subject formation has gained traction in migration studies. <br /><br />Nikos Papastergiadies has captured the shift from structuralist and voluntarist models of migration toward a subjectivity-centered model”: <br /><br />“The real force which causes migration is always seen as being external to the actions of the migrants. Whether migrants are seen as being pulled up, or pushed out of their traditional homes, by the invisible hand of modernization, or being displaced by the restless drives of capital, their own agency, in the process of social transformation, is always rendered secondary to, or determined by, these external forces. There has been little attention to the way the patterns of migration are in a dynamic relationship to the actions and understandings of individual migrants” (Papastergiadis, The Turbulence of Migration: Globalization, Deterritorialization and Hybridit,y 35) A migrant’s subjectivity is in a process of “flux and flow”––“the identity of the migrants is not subordinate to external categories, but formed out of their own experience of movement and settlement” – Our task, therefore is to place “greater emphasis on understanding the complexities of representing migrant subjectivity” (35).<br /><br />Self-transformation is not a linear process. Particularly in emergent situations like the first years of migrancy, but also later, it involves ambivalences, situational performativity, and contradictions, which are often overlooked in the language of acculturation and assimilation. Instead, we have to gain a great deal by theoretical language of “contact zones,” “third space,” syncretism, performativity, translanguaging, and detteritorialization. We need, in other words, to attend to theories of subject formation. <br /><br />Because migration, particularly in its early phases, connects with frequent moving, the letters offer a potentially valuable site to examine migrant subjectivity in relation to space and time. We can imagine, I believe, the power of social spaces––both at the microlevel of locality as well the macrolevel of a town or city––to generate shifting subject positions and forms of agency. The workspace––work in mines or small businesses––the church, the kafeneion, the railroad station, the amusement park, the movie theater, the urban experience contrasted with the rural, must have enabled different modes of feeling, social action, desires, and imaginaries. <br /><br />Migrant movement across social spaces and therefore through time was not a neutral experience but a process which “has produced novel forms of belonging” and identity (Papastergiadis, Turbulence, 5). Peasants are turned into an industrial proletariat or entrepreneurs, which may involve radical self-transformation. They may reinvent themselves, breaking from the past or accommodating the past into the present. We can think here of the transformation of Greek immigrants as political subjects within the American labor system. <br /><br />If we accept that a migrant represents a “mobile social position,” then letters, particular serial letters, could offer insights on how social space and time mediated migrant subjectivities, which might produce a new topography of migration. <br /><br />It would be of interest to examine the extent to which these social spaces found a place in the communication with relatives, friends or lovers back in the villages––and how. We have a great example of an extended exchange of letters across a span between Aspa, a cosmopolitan Greek woman in Smyrna and Wilhelm, her German beau early in the 20th century. It offered material to reconstruct both the life story of Aspa along the biography of a city. The letters functioned as as a transnational space where Aspa would learn about Germany and her fiancé about Smyrna, creating social imaginaries about these places. The letters created a third space where, everything comes together, the here and there, “subjectivity and objectivity, the abstract and the concrete, the real and the imagined, the knowable and the unimaginable, the repetitive and the differential, structure and agency, mind and body, consciousness and the unconscious, the disciplined and the transdisciplinary, everyday life and unending history” (Soja 1996: 57). It would be a treasure indeed if we could find letters that speak about the United States beyond the cliché of streets paved in gold. <br /><br />Migration of course entails also group action: it is about the making of settlements, the formation of communities and the establishment of institutions. It involves deterritorializing practices such as the founding of schools in the host country and reterritorializing practices such as the American Hellenism identity narrative; or the architecture of early 20th century Greek Orthodox churches. Transnational connections but also disconnections are features of this phenomenon.<br /><br />We cannot think about these processes ––both subject formation and institution building––outside relations of power. Power relations set emigration in motion, in the first place––and power relations shape the experience of newcomers in the host country. Emigration, for example, is commonly connected with state capitalism and underdevelopment in the periphery; or political and legal pressures on ethnoreligious minorities such as the Ottoman Greeks. Or simply when the power of tradition, perhaps patriarchal family structures, is felt as stifling. <br /><br />In migration journeys the migrant finds himself entangled in regimes of power such the discourse of nativism and assimilationism, connected with whiteness and class exploitation. Also, the power of Greek nationalism and collectivism. Immigrant women faced the power of American eugenics and Greek patriarchy. As we very well know, these power relations are not experienced similarly by all––in other words we cannot speak of a universal migrant subject; instead they are a function of gender and class positions as well as other variables. <br /><br />When we speak about migration then we speak about a politics of movement, a kinopolitics. I use the term politics here in the broad sense of relations of power which shape a subject’s––or a group’s––formation. Issues for example of consenting to or resisting racial exclusions; consenting to or resisting assimilation. The question then is not merely how migrants felt and thought about their experiences in connection to larger structures; but how emotions, reflections, decisions, and action were generated in connection to power relations. Is it possible that some of the letters at least register these experiences?<br /><br />Inevitably the question of power raises the question about resistance to dominant narratives. Raymond William’s notion of emergent culture could direct us to new oppositional cultural forms such as immigrant-black relations; alternative cultural forms such as interethnic marriages. His notion of residual culture could direct attention to the ways old world culture such as patriarchy shapes the lives of women and immigrant organizations and how they were resisted.<br /><br />There is also the question of underrepresented or peripheral demographics: <br />non-Greek speaking Ottoman Greek Orthodox subjects; or the rebetes and working-class bohemians. Divorced or young widowed women. Women who married non-Greek men; men crippled in. mine accidents. <br /><br />Letters are perhaps one among the most important archives we have in our disposal to build a history from below. If we wish for the archive to potentially serve as an agent for new understandings of Greek migration, we may wish to also explicitly read the archive for cues or information that would challenge certain canonical truths about migration now but also at the time of their production. <br /><br />I can think of the nativist truths that views the migrant Other as an irreducible Other. State and nationalist discourses which view the migrants as national subjects. The xenitia discourse portraying migration exclusively as exile. The middle-class ethnic narrative of migrant working-class unionism as agitation, unAmerican and unGreek. <br /><br />How do letters could help us identify migration beyond hegemonic narrations, to produce alternative knowledges? <br /><br />Once we approach the archive as a source of revisionism and contestation, the analysis of migrant letters becomes a purposeful project. By “purposeful,” I mean the conscious effort to recover letters from silenced or peripheral subjects and demographics––unionists, women industrial workers, feminists, maverick intellectuals, and other misfits. Also, direct attention to published letters of intellectuals and artists, letters in fiction, or the representation of letters in popular song. <br /><br />In conclusion, the letters offer a potential resource to creat new topographies of migrant subjectivity and agency, or in other words re-collect Greek American history. This is a political project, if we accept that the Greek American migrant past has been appropriated by ethnic and national elites––including their organic intellectuals––which reduces the complexity of immigration to fit their social and class interests. <br /><br />Yiorgos Anagnostou<br /><br />Presentation in the workshop, <i>Analyzing and Digitalizing Greek Migrants Correspondence</i>, The Panteion University (Department of Political Science and History, Athens, Greece. Organized by Lina Venturas, June 3, 2023.</span></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><span style="font-size: x-large;"><br /></span></div><br /><p></p><div class="blogger-post-footer"><script type="text/javascript" src="http://feedjit.com/serve/?vv=359&dd=ec0479ccea52340fa0f6e7cf242ded8cc8bcdcb5c73ce9c64576650bf8577ef0299ff9d3fb652250ca51b4d3b0bf3d6a&wid=2e5bfa36981b0c25&pid=531e9ec4fc51fca0&proid=e542c0eee2ea38ec&bc=FFFFFF&tc=494949&brd1=336699&lnk=494949&hc=336699&ww=160"></script><noscript><a href="http://feedjit.com/">Feedjit Live Blog Stats</a></noscript></div>Yiorgos Anagnostou – Γιώργος Αναγνώστουhttp://www.blogger.com/profile/06469306259582509171noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4420382079088865756.post-32154116435733621172023-08-05T11:03:00.001-04:002023-08-05T11:03:01.996-04:00 Προς μια πολιτισμική χαρτογραφία της ελληνικής Νέας Υόρκης<p><span style="background-color: white; color: #050505; white-space-collapse: preserve;"><span style="font-family: times; font-size: x-large;">Η κάλυψη της παρουσίας των Ελλήνων στη Νέα Υόρκη στο πρόσφατο οδοιπορικό «Στους Δρόμους των Ελλήνων» (ΕΡΤ) με έβαλε σε σκέψεις πως θα φάνταζε μια πολιτισμική γεωγραφία της πόλης που θα συμπεριλάμβανε τα εξής και πιθανόν να κέντριζε το ενδιαφέρον του ελληνικού κοινού.</span></span></p><div class="x11i5rnm xat24cr x1mh8g0r x1vvkbs xtlvy1s x126k92a" style="background-color: white; color: #050505; margin: 0.5em 0px 0px; overflow-wrap: break-word; white-space-collapse: preserve;"><div dir="auto"><span style="font-family: times; font-size: x-large;">Τους εκλιπόντες ποιητές Θεοδόσης Άθας, Νίκος Κάλλας, Νίκος Σπανιάς, Dean Kostos και επιστημόνισσες Adamantia Pollis και Alice Scourby. Τον μουσικό Δημήτρη <a style="color: #385898; cursor: pointer;" tabindex="-1"></a>Μητρόπουλο.</span></div></div><div class="x11i5rnm xat24cr x1mh8g0r x1vvkbs xtlvy1s x126k92a" style="background-color: white; color: #050505; margin: 0.5em 0px 0px; overflow-wrap: break-word; white-space-collapse: preserve;"><div dir="auto"><span style="font-family: times; font-size: x-large;">Τους εν ζωή, ποιήτρια και δοκιμιογράφο Penelope Karageorge. Τον Χρήστο Τσιάμη. Το Greet Thεater και τον Γιάννη Συμωνίδη. Διάφορους εικαστικούς καλλιτέχνες (Θεόδωρος Στάμος κτλπ). To Cornelia Street Cafe. Ερευνητές της ελληνοαμερικανικής εμπειρίας (Άννα Καρπαθάκης & νέ@ επιστημιν@). Όσον αφορά την μουσική σκηνή του πρόσφατου παρελθόντος φυσικά την Annabouboula. Μη-«ομογενείς» επιφανείς μεταφράστριες ελληνικής ποίησης και λογοτεχνίας. Πανεπιστημιακούς, ερευνητές και διανοούμενους - μερικοί από αυτούς παγκόσμια διάσημοι- στα κέντρα και προγράμματα Ελληνικών σπουδών στην περιοχή (ναι υπάρχουν και αυτοί). Έλληνες πανεπιστημιακούς και πολιτικούς ακτιβιστές σε μη Ελληνικά Προγράμματα. Δικηγόρους-ακτιβιστές για τα ανθρώπινα δικαιώματα. </span></div><div dir="auto"><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br /></span></div><div dir="auto"><span style="font-family: times; font-size: x-large;">Εσείς ποιους θα συμπεριλαμβάνατε; </span></div><div dir="auto"><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br /></span></div><div dir="auto"><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br /></span></div></div><div class="blogger-post-footer"><script type="text/javascript" src="http://feedjit.com/serve/?vv=359&dd=ec0479ccea52340fa0f6e7cf242ded8cc8bcdcb5c73ce9c64576650bf8577ef0299ff9d3fb652250ca51b4d3b0bf3d6a&wid=2e5bfa36981b0c25&pid=531e9ec4fc51fca0&proid=e542c0eee2ea38ec&bc=FFFFFF&tc=494949&brd1=336699&lnk=494949&hc=336699&ww=160"></script><noscript><a href="http://feedjit.com/">Feedjit Live Blog Stats</a></noscript></div>Yiorgos Anagnostou – Γιώργος Αναγνώστουhttp://www.blogger.com/profile/06469306259582509171noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4420382079088865756.post-945313550790679282023-04-23T20:07:00.013-04:002023-04-23T20:14:48.783-04:00 Writing for the community––Stephanos Papadopoulos’s “Black Sea” (2012) [Ethos magazine (Columbus, OH)].<span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br />The Poet in History: Speaking Unspeakable Suffering <br /><br /></span><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;">I’m a name they never spoke, I stepped from the ashes blind, deaf and dumb to what they saw, still a witness / by some force that drags me toward hills with nothing / but the shards of words passed on, the crumbling photographs, / the tears that slid from my father and grandfather / through the huge black eyes of paintings and into mine; / that weep when the light breaks on these imaginary cliffs.<br /><br /></span></div><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;">We read these lines in the Epilogue which concludes Stephanos Papadopoulos’s “Black Sea” (2012). The poem place the speaker of the poem (“I stepped from the ashes”) in relation to family trauma (“the tears that slid from my father and grandfather”) as well as his ancestors whose feelings and experiences are irretrievably lost to him. Standing “blind, deaf and dumb to what they saw,” the speaker nevertheless is “still a witness” of a family past traced in family lore (“shards of words”), “crumpling photographs,” and paintings evoking their ordeal.<br /><br /></span></div><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;">This bleak past, so distant yet so vivid in memory, refers to the traumatic experience of the Pontic Greeks who were caught in a series of devastating historical conflicts during WWI (1914-1917) as well as the Greco-Turkish war and its aftermath (1919-1922). They were targeted and ultimately forced out from their ancestral lands carrying with them memories of unspeakable loss. <br /><br /></span></div><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;">How does a poet evoke this traumatic past? In his collection, Papadopoulos (b. 1976) raises the question of his role as a poet in this history of suffering. A descendant of a family defined by the trauma of the Pontic displacement, he feels the urgency to tell the story. But how can his writing do justice to the enormity of the devastation?<br /><br /></span></div><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;">Papadopoulos, a North Carolina-born and acclaimed poet, seeks the answer by venturing into a journey, both physical and imaginative. One major source feeding his poetic imagination is family lore, passed down by his grandfather, a tobacco merchant in Samsun. Crucial to this quest is an old family photo album from the 1920s the poet discovered. “There were some recognizable family faces and lots of anonymous stares,” he indicates in an interview. Facing people caught in images but without having access to their voice leads to haunting questions: How did they experience the ordeal? What would they have shared with us if they could only speak? <br /><br /></span></div><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;">But the initial writing felt too distant from the past he set out to portray. What was missing, he realized, was the physical connection to the ancestral places he longed to bring to life. To forge “his connection to the place where so many of his ancestors suffered and died,” Papadopoulos rode his motorcycle––a sort of pilgrimage––from Athens and though Anatolia, “along the southern coast of the Black Sea, exploring the villages and birthplaces” of his ancestors.” <br /><br /></span></div><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;">Encountering a landscape of trauma triggers his memory and feeds his imagination. He writes in Voices:</span></div><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br />Voices still rise from foggy hillsides / the drop and fade into the shore of this Black Sea, / … <br /><br /></span></div><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;">Evoking voices from the past is Papadopoulos’s solution to speak about individuals caught in the cruel swirl of history. He invents these voices to convey the personal dramas of a wide range of characters––soldiers, priests, ordinary people, a prostitute. His sonnets do not reproduce a one-sided story of victimization. The historical fact is that all the involved armies committed unspeakable atrocities against civilians. <br /><br /></span></div><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;">The starkness of its imagery makes Black Sea a difficult book to read. But it seems that one way to cope with trauma is to name trauma in its full bleakness. His characters are overwhelmed by the devastation they experienced, their memories dark. Take Alekos Remembers Smyrna:<br /><br /></span></div><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;">You want to count the dead? One is too many. / You want the lesson history gave? / Each field furrow is an open grave. <br /><br /></span></div><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;">Or, Stavros in Paris: Stavros carries the story in his veins / from Pontus Parisian steeple crosses / jutting like skeletons and cranes / …<br /><br /></span></div><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;">Did the poet do justice to this unspeakable suffering? He is conscious of this responsibility. “If I ask myself whether I did justice to the memory of those people,” he shares with us, “I’m terrified.” <br /><br /></span></div><div><a href="https://www.facebook.com/yiorgos.anagnostou?__cft__[0]=AZX1JjGn5Yzyz0JYJ6rtqwKFhz_2VGswCW-DnZpnt1t1bOtlEiVLG8sPhPNmYELWU34ySx59mjfyYh9eJQZSyWy6RMrXCOpoyPhs0olP1Qp9ByScpjZhD8zpxev6MBDzdQM&__tn__=-]K-R"><span style="font-family: times; font-size: x-large;">Yiorgos Anagnostou</span></a></div><div class="blogger-post-footer"><script type="text/javascript" src="http://feedjit.com/serve/?vv=359&dd=ec0479ccea52340fa0f6e7cf242ded8cc8bcdcb5c73ce9c64576650bf8577ef0299ff9d3fb652250ca51b4d3b0bf3d6a&wid=2e5bfa36981b0c25&pid=531e9ec4fc51fca0&proid=e542c0eee2ea38ec&bc=FFFFFF&tc=494949&brd1=336699&lnk=494949&hc=336699&ww=160"></script><noscript><a href="http://feedjit.com/">Feedjit Live Blog Stats</a></noscript></div>Yiorgos Anagnostou – Γιώργος Αναγνώστουhttp://www.blogger.com/profile/06469306259582509171noreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-4420382079088865756.post-70833742164497975912023-04-16T20:41:00.010-04:002023-04-16T21:03:04.329-04:00Περί του Πολιτισμικού Μέλλοντος της Διασποράς: Ελληνοαμερικανική Κοινωνία, Δημόσια Μνήμη, Ταυτότητα<div><span style="font-size: x-large;"><br /></span></div><div><span style="font-size: x-large;">Webinar Talk, Greek History and Culture Seminars, Greek Orthodox Community of Melbourne, Australia, Fall 2022. (<a href="https://www.youtube.com/watchv=JoeZWHumVTk&list=PL3k1qgYo3ZqZzl8OqfkVo-IYWEZrVE72U&index=28">https://www.youtube.com/watchv=JoeZWHumVTk&list=PL3k1qgYo3ZqZzl8OqfkVo-IYWEZrVE72U&index=28</a></span><span style="font-size: xx-large;">)</span></div><div><span style="font-size: x-large;"><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">Περίληψη: Ο προβληματισμός για το πολιτισμικό μέλλον αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο κάθε διασποράς. Το γεγονός ότι οι γενιές απομακρύνονται κάθε φορά από την κουλτούρα των γονιών τους και διαπραγματεύονται νέες κοινωνικές καταστάσεις εγείρει επιτακτικές ερωτήσεις για την πολιτισμική συνέχεια της ομάδας και το είδος των ταυτίσεων της νέας γενιάς. Αυτή η προβληματική με τη σειρά της ωθεί στη δημιουργία αφηγημάτων και πρακτικών με σκοπό τη διαμόρφωση του επιζητούμενου μέλλοντος. Σε αυτήν την παρουσίαση θα διερευνήσω τη διαγενεακή δυναμική στα πλαίσια της ελληνοαμερικανικής κοινωνίας. Θα εστιάσω στους τρόπους με τους οποίους διάφοροι ελληνοαμερικανικοί φορείς σήμερα στρέφονται επιλεκτικά προς το παρελθόν –την πολιτιστική κληρονομιά τους (cultural heritage)– με σκοπό να ορίσουν το μέλλον. Η ανάλυση θα βασιστεί στην προσεκτική εξέταση ποικίλων ειδών αυτοαναπαράστασης όπως είναι τα απομνημονεύματα, τα διηγήματα, τα ντοκιμαντέρ και άλλων ειδών αφηγήματα ταυτότητας. Η δημιουργία ελληνοαμερικανικής δημόσιας μνήμης με σκοπό τη διαμόρφωση πολιτισμικής ταυτότητας δεν περιλαμβάνει μόνο μία, αλλά πολλαπλές εκδοχές ταυτότητας για το μέλλον. Επομένως, στην ομιλία μου θα εντοπίσω και θα αναλύσω τα διάφορα νοήματα που προσδίδονται στην ελληνοαμερικανική ταυτότητα του εικοστού πρώτου αιώνα και θα σχολιάσω τις πολιτισμικές και τις κοινωνικές επιπτώσεις του κάθε αφηγήματος.</div></span></div><span style="font-size: x-large;"><br />Είναι ιδιαίτερη τιμή και μεγάλη μου χαρά να βρίσκομαι μαζί σας, να συμμετέχω σε μια κοινότητα που λειτουργεί ως πολύτιμη γέφυρα μεταξύ του πανεπιστημίου και της ευρύτερης κοινότητας. Συμβάλλετε στην ενίσχυση της κοινωνίας των πολιτών, η οποία αποτελεί σημαντικότατο φορέα για να στοχαστούμε το παρόν και να φανταστούμε το μέλλον. <br /><br />H ομιλία μου σήμερα εντάσσεται σε μια μακροχρόνια συζήτηση που βρίσκεται σε εξέλιξη. Τα ερωτήματα «ποιο είναι το μέλλον της διασποράς» και «τι σημαίνει να είναι κανείς Έλληνας της διασποράς τον εικοστό πρώτο αιώνα» απασχολούν κοινότητες, θεσμούς, πανεπιστημιακούς, οικογένειες και πολίτες. Ελκύουν επίσης το ενδιαφέρον της ελληνικής πολιτείας λόγω της πολιτικής και της οικονομικής σημασίας που έχει η διασπορά για τη χώρα. <br /><br />Το θέμα του πολιτισμικού μέλλοντος μας φέρνει αντιμέτωπους με ερωτήματα τα οποία αφορούν όλους μας, ανεξαρτήτως της επιμέρους διασποράς στην οποία ανήκουμε. Πρόκειται για ερωτήματα όπως «ποιο είναι το επιθυμητό μέλλον», «ποιος το αποφασίζει», «ποια θα είναι η πηγή χρηματοδότησης», και φυσικά για την κρίσιμη ερώτηση: «τι διακυβεύεται στην επιλογή ενός μέλλοντος αντί για κάποιο άλλο εναλλακτικό του;». <br /><br />Η ύπαρξη κοινών ερωτημάτων, όμως, δεν σημαίνει ότι η κάθε διασπορά διαπραγματεύεται τα επί μέρους ερωτήματα με τον ίδιο τρόπο. Οι διασπορές έχουν ομοιότητες μεταξύ τους αλλά και καίριες διαφορές. Η διαφορετική κοινωνική τους οργάνωση για παράδειγμα, η συγκεκριμένη τους ιστορία, το οικονομικό τους στάτους ή οι προτεραιότητες της κάθε ηγεσίας επιδρούν στο πώς φαντάζεται κάθε διασπορά το μέλλον της. Τι είδους ταυτότητα επιθυμεί. <br /><br />Επομένως, δεν προτείνω την ελληνοαμερικανική περίπτωση ως παράδειγμα. Ο στόχος μου είναι να λειτουργήσει ως έναυσμα για περαιτέρω δημόσια συζήτηση και στα δικά μας και στα δικά σας πλαίσια, καθώς και για πανεπιστημιακό διάλογο. <br /><br />Θα αναπτύξω το θέμα μου γύρω από τους εξής άξονες: Κατ’ αρχάς θα παρουσιάσω ένα ιστορικό περίγραμμα της ελληνοαμερικανικής κοινωνίας, κυρίως των δημογραφικών της στοιχείων και τη συζήτηση που εξελίσσεται σχετικά με το μέλλον της. Κατόπιν θα εστιάσω στο κυρίως θέμα μου, τον ρόλο της δημόσιας μνήμης στη διαμόρφωση του εθνοτικού μέλλοντος. Θα τοποθετήσω τη δημιουργία αυτής της μνήμης στα ιστορικά της συμφραζόμενα στην Αμερική. Θα περάσω κατόπιν στο κεντρικό επιχείρημά μου. </span><div><span style="font-size: x-large;"><br /></span></div><div><span style="font-size: x-large;">Παρατηρώ ότι η δημιουργία ελληνοαμερικανικής δημόσιας μνήμης με σκοπό τη διαμόρφωση πολιτισμικής ταυτότητας δεν περιλαμβάνει μόνο μία αλλά πολλαπλές –και συχνά συγκρουόμενες– εκδοχές ταυτότητας για το μέλλον. Έτσι, λοιπόν, θα εντοπίσω και θα αναλύσω τα διάφορα νοήματα που αυτοί οι ανταγωνιστικοί τρόποι μνήμης προσδίδουν στην ελληνοαμερικανική ταυτότητα του εικοστού πρώτου αιώνα και θα σχολιάσω τις πολιτισμικές και τις κοινωνικές συνέπειες του κάθε αφηγήματος.<br /><br />Ευελπιστώ με αυτόν τον τρόπο να συνεισφέρω στον ευρύτερο στοχαστικό διάλογο ο οποίος έχει συρρικνωθεί, απελπιστικά θα έλεγα, στην ελληνοαμερικανική δημόσια σφαίρα. <br /><br />Ας αρχίσουμε λοιπόν με τα δημογραφικά στοιχεία. <br /><br />Σύμφωνα με την απογραφή του 2000, 1.3 εκατομμύρια Αμερικανοί δηλώνουν ότι έχουν συνείδηση ελληνικής καταγωγής. Πρόκειται για μια οικονομικά εύρωστη ομάδα σε γενικές γραμμές, με υψηλή συχνότητα κολεγιακής μόρφωσης. Τα επί μέρους δημογραφικά στοιχεία καταγράφουν 200.000 μετανάστες, 400.000 γεννημένους στην Αμερική με ελληνική καταγωγή και από τις δύο πλευρές της οικογένειας, ενώ 300.000 δηλώνουν μεικτή καταγωγή (Moskos 191). Ένας από τους πιο ισχυρούς θεσμούς είναι η εκκλησία, και ως εθνοθρησκευτικός και πολιτικός θεσμός: τα στοιχεία καταγράφουν περίπου μισό εκατομμύριο μέλη στην ελληνορθόδοξη εκκλησία. Υπάρχει πληθώρα πολιτικών και πολιτιστικών οργανώσεων. Η πιο μεγάλη από αυτές είναι η διεθνική οργάνωση της ΑΧΕΠΑ. Η κοινότητα χαρακτηρίζεται από υψηλά επίπεδα διεθνικών γάμων, το 80% των γάμων που τελούνται στα πλαίσια της ελληνορθόδοξης εκκλησίας είναι μεικτοί. Η εξασθένιση στη χρήση της ελληνικής γλώσσας είναι σημαντική. Ο λόγος, μεταξύ άλλων, συνδέεται με τις αφόρητες πιέσεις για αφομοίωση στον αγγλοσαξωνικό πολιτισμό που ασκήθηκαν στους μετανάστες από τη νοτιοανατολική Ευρώπη κατά το πρώτο μαζικό κύμα της ελληνικής μετανάστευσης (1890-1924). Η Κου Κλουξ Κλαν εκείνη την περίοδο διέθετε ισχυρή πολιτική δύναμη, γεγονός που εξηγεί τον ρατσιστικό νόμο του 1924, ο οποίος μείωσε δραματικά τον επιτρεπόμενο αριθμό μεταναστών από τη νοτιοανατολική Ευρώπη. <br /><br />Το δεύτερο μαζικό κύμα μετανάστευσης (1965-1980) που αφορούσε περίπου 200.000 νέους μετανάστες, συνδέεται με τη δραστική αλλαγή του μεταναστευτικού νόμου και με την παράλληλη μετατροπή της Αμερικής σε πολυπολιτισμική χώρα. <br /><br />Όπως επισημαίνουν οι κοινωνιολογικές μελέτες, η ελληνοαμερικανική κοινωνία βρίσκεται πια σε μια διαδικασία σημαντικών πολιτισμικών αλλαγών. Ενώ στο πρόσφατο παρελθόν κυριαρχούσε η εκδοχή της ελληνορθόδοξης ταυτότητας –δηλαδή το ελληνικό ταυτιζόταν με την ορθοδοξία–, η σημερινή τάση οδηγεί προς τον πλουραλισμό των ταυτοτήτων. Οι γνώσεις μας για αυτό το φαινόμενο, όπως και τις ευρύτερες πολιτισμικές εξελίξεις στην κοινότητα, είναι περιορισμένες, εξαιτίας των λίγων συγκριτικά ερευνητών που ασχολούνται με το θέμα. <br /><br /><b>Tο πολιτισμικό μέλλον: Αισιοδοξία και ανησυχία</b><br /><br />Σε αυτά τα πλαίσια, η συζήτηση για το πολιτισμικό μέλλον των Ελληνοαμερικανών τείνει να εκφράζεται μέσα από δύο αντίθετους πόλους. <br /><br />Από τη μια πλευρά δηλώνεται καθησυχαστική αισιοδοξία, από την άλλη εκφράζεται ανησυχία, ακόμη και αγωνία. <br /><br />Η αισιοδοξία πηγάζει κυρίως από την πολιτισμική δύναμη του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού. Αυτή η κληρονομιά, η οποία ιστορικά αποτελεί τον βασικό άξονα της ελληνοαμερικανικής ταυτότητας, χαίρει αναγνώρισης στην αμερικανική κοινωνία. Διδάσκεται στο πανεπιστήμιο, αποτελεί σημείο αναφοράς στην εκπαίδευση και τη δημόσια κουλτούρα, παρουσιάζεται στο θέατρο και εκτίθεται στα μουσεία. Λόγω της πολιτισμικής δύναμης που έχει επίσης ως πηγή κύρους θα συνεχίσει να τροφοδοτεί την ελληνική ταυτότητα στο μέλλον, όπως προβλέπει η αισιόδοξη τάση. <br /><br />Η αισιοδοξία πηγάζει από μια πρόσθετη πηγή, από το γεγονός ότι πρακτικές που συνδέονται με την απόλαυση, όπως οι ελληνικοί χοροί, η κουζίνα, η κοινωνικότητα στις παρέες, καθώς και οι καλοκαιρινές διακοπές στα νησιά, είναι «σούπερ κουλ», όπως θα το έθετε η νέα γενιά. Σύμφωνα με ορισμένες κοινωνιολογικές μελέτες, μάλιστα, η ιταλική και η ελληνική ταυτότητα επισκιάζουν εναλλακτικές ταυτίσεις στις περιπτώσεις παιδιών από μεικτούς γάμους. Επίσης, έχει καταγραφεί πλήθος εθελοντικών πολιτισμικών οργανώσεων, γεγονός που υπογραμμίζει την ύπαρξη μιας συλλογικότητας η οποία εκφράζεται σε θεσμικό επίπεδο, και επομένως αναδεικνύει την επιθυμία για πολιτισμική συνέχεια. <br /><br />Η ανησυχία από την άλλη μεριά εκδηλώνεται ως φάσμα μιας επικείμενης κρίσης. Η οικονομική επιτυχία, το υψηλό ποσοστό διεθνικών γάμων, η διαδεδομένη απώλεια της ελληνικής γλώσσας, η ανυπαρξία νέων μεταναστευτικών ροών, η μετακίνηση στα μεσοαστικά προάστεια και η συνακόλουθη χαλάρωση των κοινοτικών δεσμών, καθώς και η πολιτισμική αδιαφορία την οποία επιδεικνύει ένα τμήμα της νέας γενιάς πυροδοτούν τον φόβο μιας επικείμενης επιφανειακής πολιτισμικής ταύτισης, το αποκαλούμενο σύνδρομο «μουσακάς-μπουζούκι- συρτάκι». <br /><br />Οι προφητείες για την εξασθενημένη πολιτισμική ταύτιση που αποτελεί πλέον ένα βήμα πριν από την ολική αφομοίωση ξεκίνησαν ήδη από τη δεκαετία του 1980. «Μήπως βιώνουμε το λυκόφως της εθνοτικότητας;» Αυτή είναι μια ερώτηση στην οποία απαντούν θετικά ορισμένοι μελετητές των ευρωπαίων Αμερικανών. <br /><br />Είναι σημαντικό, βέβαια, να κατανοήσουμε το δημόσιο αίσθημα ανησυχίας πέρα από γενικότητες. Η ελληνοαμερικανική κοινωνία είναι ετερογενής, και η ανησυχία βιώνεται με διαφορετικό τρόπο και με διαφορετική ένταση στα διάφορα κοινωνικά στρώματα. Την έχω συναντήσει σε οικογένειες οι οποίες δεν έχουν την πολυτέλεια να ταξιδεύουν συχνά στην Ελλάδα ώστε να προσφέρουν στα παιδιά τους ευκαιρίες για πολιτισμική ανατροφοδότηση. Εκδηλώνεται έντονα επίσης σε γονείς που διαμένουν σε περιοχές με πληθυσμιακά αδύναμη ελληνοαμερικανική παρουσία. <br /><br />Στο σημείο αυτό, θα ήταν εξαιρετικά χρήσιμη μια εθνογραφική ανάλυση η οποία θα εξέταζε το θέμα της παραγωγής ταυτότητας σε σχέση με τις ιδιαιτερότητες της κοινωνικοοικονομικής τάξης, της ύπαρξης διεθνικών συγγενικών δικτύων, καθώς και σε συνάρτηση με την περιοχή διαμονής. <br /><br />Η αγωνία για το πολιτισμικό μέλλον στις μέρες μας, φυσικά, δεν αποτελεί ιστορική εξαίρεση. Θα έλεγε κανείς ότι είναι συστατικό στοιχείο της διασποράς. Το φάσμα ότι η κυρίαρχη κουλτούρα θα οδηγήσει τις μειονοτικές κουλτούρες σε αφανισμό –αυτό που αποκαλούμε «αφομοίωση»– διαπερνά την ελληνοαμερικανική κοινωνία καθ’ όλη τη διάρκεια της παρουσίας της στις Ηνωμένες Πολιτείες, από τις αρχές του εικοστού αιώνα μέχρι τις ημέρες μας. <br /><br />Είναι απαραίτητο, βέβαια, να κατανοήσουμε την κάθε έκφραση ανησυχίας στα συγκεκριμένα ιστορικά της πλαίσια. Οι εξελίξεις αυτές στην εποχή μας διαδραματίζονται στα πλαίσια της αμερικανικής πολυπολιτισμικότητας, η οποία ενθαρρύνει την πολιτισμική διαφορετικότητα στον βαθμό που δεν απειλεί την εθνική συνοχή και τα πολιτισμικά ιδεώδη της χώρας. <br /><br /><b>Πολιτιστική κληρονομιά </b><br /><br />Η ανησυχία για το μέλλον λειτουργεί ως δημιουργική διαδικασία· ωθεί σε ποικίλες δράσεις και παράγει πολιτιστικό έργο.<br /><br />Σχετικά πρόσφατες δράσεις, για παράδειγμα, αφορούν την ενίσχυση των νεοελληνικών σπουδών στο πανεπιστημιακό επίπεδο. Επίσης, υπάρχουν προγράμματα εκπαιδευτικών επισκέψεων στην Ελλάδα που απευθύνονται σε νέους και πραγματοποιούνται από οργανισμούς όπως το National Hellenic Society και η ΑΧΕΠΑ. Άλλες μορφές με στόχο να κινήσουν το ενδιαφέρον της νεολαίας αφορούν την προσφορά υποτροφιών προς ενίσχυση των κολεγιακών σπουδών. Η στρατηγική προσέλκυσης των νέων βασίζεται στη σύνδεση της πολιτισμικής ταυτότητας με τη δημιουργία κοινωνικών και επαγγελματικών δικτύων τα οποία συμβάλλουν στην προώθηση της καριέρας τους. <br /><br />Υπάρχει επίσης μια μεγάλη γκάμα πολιτιστικών δράσεων που οραματίζονται το μέλλον μέσω της στροφής προς το παρελθόν. Αναφέρονται σε ορισμένες αξίες και εμπειρίες του παρελθόντος, οι οποίες εν συνεχεία προτάσσονται ως θεμελιώδεις για το παρόν και το μέλλον. <br /><br />Στην υπόλοιπη ομιλία μου θα εστιάσω ακριβώς σε αυτήν την κοινωνική πρακτική, τη δημιουργία δημόσιας μνήμης και θα αναλύσω τους τρόπους με τους οποίους χρησιμοποιείται για τη διαμόρφωση της ελληνοαμερικανικής ταυτότητας.<br /> <br /><b>Δημιουργία δημόσιας μνήμης: <br />Από το παρόν στο παρελθόν, από το παρόν στο μέλλον</b><br /><br />Η δημιουργία μνήμης κατακλύζει τον ελληνοαμερικανικό δημόσιο χώρο. Τη συναντάμε σε μουσεία, ντοκιμαντέρ, αυτοβιογραφίες, προφορική ιστορία, αγάλματα, αφηγήματα για την αναζήτηση της καταγωγής, ιστορικά λευκώματα των κοινοτήτων, καθώς και σε εορτασμούς εθνικών, εθνοτικών και θρησκευτικών επετείων.<br /><br />Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε την αφετηρία αυτής της πυκνής παραγωγής μνήμης στο ιστορικό της πλαίσιο, το οποίο εντοπίζεται στη δεκαετία του 1960. Πρόκειται για μια ιστορική στιγμή δραματικών αλλαγών κατά την οποία η αμερικανική κοινωνία προσανατολίζεται προς την πολυπολιτισμικότητα ως κοινωνικό μοντέλο. Ο νέος προσανατολισμός επιδρά ριζικά στη σχέση της κοινωνίας με το παρελθόν. Φορείς όπως η κυβέρνηση, το πανεπιστήμιο, τα μέσα ενημέρωσης, καθώς και η πολιτιστική βιομηχανία, όπως ο κινηματογράφος και οι εκδότες, ενθαρρύνουν το κοινό να (επανα)ανακαλύψει τις εθνοτικές του ρίζες. Η δημόσια σφαίρα κατακλύζεται από σχετικές ταινίες, αυτοβιογραφίες, ντοκιμαντέρ και εθνοτικά φεστιβάλ. Το πανεπιστήμιο στρέφεται προς τη μελέτη των μεταναστών, των γυναικών και άλλων περιθωριακών ομάδων καταξιώνοντας την αναγνώριση των αποσιωπημένων ιστοριών τους. Η ανεύρεση και η δημιουργία πολιτιστικής κληρονομιάς (αυτό που αποκαλείται cultural heritage) σαρώνει την κοινωνία. <br /><br />Το κύμα της πολιτιστικής κληρονομιάς εισάγει μια νέα προσέγγιση στο παρελθόν: Αν πρωτύτερα ήταν κυρίως οι ελίτ και οι επαγγελματίες ιστορικοί οι οποίοι είχαν το κύρος να αναπαραστήσουν το παρελθόν, τώρα είναι οι μετανάστες, οι γυναίκες, οι φεμινίστριες, οι εθνοτικές κοινότητες, οι ηττημένοι της ιστορίας (όπως οι αριστεροί) που αναπαριστάνουν με αυτοπεποίθηση τους εαυτούς τους. Σε αυτήν τη στροφή πυκνώνουν οι αναπαραστάσεις του παρελθόντος από μη ειδικούς· τώρα τα υποκείμενα που παράγουν γνώση για το παρελθόν, χωρίς να έχουν επαγγελματική ειδίκευση στις ιστορικές σπουδές και την ιστοριογραφία, είναι τα διάφορα ενδιαφερόμενα άτομα και ομάδες. Συλλέγουν προφορικές ιστορίες, συντάσσουν ιστορικά λευκώματα, δημιουργούν ντοκιμαντέρ, δημοσιεύουν αυτοβιογραφίες. <br /><br />Είναι σημαντικό να σημειώσουμε ότι αυτή η στροφή προς το παρελθόν δεν χρησιμοποιείται απαραίτητα ως μέσο κατανόησης της ιστορίας, αλλά πρωταρχικά ως μέσο δημιουργίας ταυτότητας. Διαστάσεις του μεταναστευτικού παρελθόντος ανασύρονται ώστε να απαντήσουν σε ερωτήματα όπως «ποιες ήταν οι εμπειρίες που βιώσαμε, ποιες ήταν οι αξίες που μας ενδυνάμωσαν;» Η μνήμη είναι επιλεκτική. Επιλέγονται αξίες και εμπειρίες από το παρελθόν που θεωρούνται σημαντικές για το παρόν και εκφράζουν τις ανάγκες της ομάδας ή των διάφορων ακτιβιστών. Με άλλα λόγια, εκείνο που διαμορφώνει ποια στοιχεία επιλέγονται από το παρελθόν ως ταυτότητα είναι το παρόν. <br /><br />Η δημιουργία δημόσιας μνήμης, λοιπόν, αποκτά τεράστια σημασία ως μέσο ορισμού της ταυτότητα της ομάδας. Η ισχύς της πηγάζει από την ευρεία παρουσία της στον δημόσιο χώρο και από την εύκολη πρόσβαση σε αυτήν μέσω της λαϊκής κουλτούρας. <br /><br />Να παραθέσω ένα παράδειγμα, αυτό της πρεσβυτέρας Πετράκη. Η μετανάστρια πρεσβυτέρα έζησε από κοντά την εχθρότητα που επέδειξε η τοπική ελληνική κοινότητα σε έναν διαφυλετικό γάμο μεταξύ μιας ελληνίδας μετανάστριας, της Σοφίας, και ενός Αφροαμερικανού, του Ντένζελ, στο Σικάγο, το 1955. Η εμπειρία της, η οποία καταγράφηκε από τον γιο της, τον συγγραφέα Χάρυ Μαρκ Πετράκη, έχει ως εξής: <br /><br />Η πρεσβυτέρα αισθάνθηκε την υποχρέωση να βοηθήσει τη Σοφία και τον Ντένζελ, «γιατί ένιωθε ότι αυτό ήταν το ηθικό και το φιλεύσπλαχνο που έπρεπε να κάνει». Η θρησκευτική κληρονομιά της την ώθησε να αμφισβητήσει την ιδεολογία του φυλετικού διαχωρισμού με μέτρο τη χριστιανική αγάπη. Ως προστάτιδα αυτής της θρησκευτικής ηθικής, η πρεσβυτέρα ανέλαβε να ψάλει τον εξάψαλμο στην εθνική κοινότητα των μεταναστών: «Θυμηθείτε πώς ήταν όταν έφτασαν σ’ αυτή τη χώρα οι πρώτοι Έλληνες!» υπενθυμίζει στα μέλη της ενορίας. «Πολεμήσαμε τότε την προκατάληψη που έζησαν οι δικοί μας άνθρωποι! Δεν θα έπρεπε να ξεχνάμε τους αγώνες εκείνους. Εάν δεν μπορούμε να δεχθούμε αυτούς τους νέους ανθρώπους για αυτό που είναι, δεν έχουμε το δικαίωμα να λεγόμαστε Χριστιανοί!». (http://www.newdiaspora.com/el/a-tale-of-color/)<br /><br />Αυτή η αντιπαράθεση έχει μεγάλη σημασία για τον σκοπό της παρουσίασής μας εδώ. Το παράδειγμα μας δείχνει ξεκάθαρα, ότι η αναφορά σε ένα συγκεκριμένο παρελθόν έχει άμεση σχέση όχι μόνο με το παρόν, αλλά και με το μέλλον. Η πρεσβυτέρα νουθετεί την κοινότητα να αλλάξει στάση, να διαμορφωθεί σε μια κοινότητα η οποία αποδέχεται τη φυλετική διαφορά χωρίς διακρίσεις στο παρόν και το μέλλον. Η θρησκευτική τους ταυτότητα τους υπαγορεύει να εφαρμόσουν την πίστη τους, να κάνουν το ιδεώδες πράξη. <br /><br />Εδώ επίσης παρατηρούμε ότι η συγκεκριμένη αναφορά στο παρελθόν της μετανάστευσης έχει πολιτικές διαστάσεις. Τοποθετεί την ελληνορθόδοξη ταυτότητα στα πλαίσια ενός φλέγοντος πολιτικού θέματος, του φυλετικού ρατσισμού, και προκαλεί την κοινότητα να πάρει θέση πάνω σε αυτό στην καθημερινότητά της. Η χρήση της μνήμης για τη δημιουργία ταυτότητας είναι επομένως μια πολιτική πράξη. <br /><br />Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να κρατήσουμε την εξής ιδέα: άτομα και φορείς ανασύρουν επιλεκτικά στοιχεία από το παρελθόν σύμφωνα με τις ανάγκες τους και το χρησιμοποιούν για ένα συγκεκριμένο σκοπό. Επομένως, όποτε συναντούμε το φαινόμενο της δημόσιας μνήμης εγείρονται τα εξής ερωτήματα. Για ποιον σκοπό χρησιμοποιείται αυτή η μνήμη και από ποιόν; Ποιες είναι οι πολιτικές διαστάσεις αυτής της χρήσης; Σε αυτά τα πλαίσια η μνήμη δεν είναι κάτι ουδέτερο, αλλά φορέας ιδεολογίας. Επομένως ενδείκνυται να μιλάμε όχι απλά για μνήμη, αλλά για πολιτική μνήμης. <br /><br /><b>Μνήμη, πολιτιστική κληρονομιά, ταυτότητα </b><br /><br />Για χρόνια τώρα μελετώ τους τρόπους με τους οποίους η ελληνοαμερικανική κοινωνία στρέφεται προς το παρελθόν ως μέσο διαμόρφωσης του μέλλοντος. Είναι προφανές ότι δεν υπάρχει μία και μοναδική εκδοχή δημόσιας μνήμης, αλλά πολλαπλές και συχνά ανταγωνιστικές, ακόμα και ασύμβατες μεταξύ τους, αφηγήσεις και επομένως πολλαπλά οράματα για το μέλλον. Υπάρχουν διαφορετικές ματιές, υπάρχουν ποικίλες ιδεολογικές σκοπιές· πολλά ιστορούντα υποκείμενα, όπως θα το έθεταν οι ιστορικοί. <br /><br />Οπότε, όταν στοχαζόμαστε το φαινόμενο δημόσια μνήμη στη διασπορά αναφερόμαστε σε ένα πολιτισμικό πεδίο το οποίο διατρέχεται από ανταγωνιστικές ιδεολογίες. Αυτό το πεδίο είναι ένα αγωνιστικό πεδίο, καθώς οι εκάστοτε φορείς μνήμης επιθυμούν να επικρατήσει η δική τους εκδοχή. Κάποιες από αυτές τις εκδοχές επικρατούν, άλλες πασχίζουν να καταστήσουν ορατή την παρουσία τους, άλλες περιθωριοποιούνται ή αποσιωπώνται. Να το θέσω με άλλο τρόπο: η δημόσια μνήμη είναι συνδεδεμένη με σχέσεις εξουσίας. Όπως μας υπενθυμίζει ο ιστορικός Αντώνης Λιάκος, οι εξουσίες διεκδικούν με ζήλο τι πρέπει να κατονομαστεί και τι να ξεχαστεί. <br /><br />Όταν εισερχόμαστε λοιπόν στον χώρο της ελληνοαμερικανικής δημόσιας μνήμης –όπως και σε κάθε κοινωνικό χώρο μνήμης– εισερχόμαστε σε ένα ετερογενές πεδίο, στο οποίο διάφοροι φορείς με διαφορετικές ιδεολογίες αγωνίζονται να προωθήσουν τη δική τους εκδοχή για το μέλλον. <br /><br />Ας ονομάσουμε αυτό το πεδίο «Παρόν–Παρελθόν–Μέλλον» και ας χαρτογραφήσουμε τα διάφορα μέλλοντα που κατονομάζουν και επιθυμούν διάφοροι ελληνοαμερικανικοί φορείς. <br /><br />Η χαρτογράφησή μας δεν θα είναι τυχαία. Και βέβαια, δεν θα εξαντλήσει το θέμα μας. Θα ακολουθήσει την εξής λογική: Θα αντιπαραβάλει δύο διαφορετικούς τρόπους μνήμης για το ίδιο θέμα κάθε φορά, με σκοπό να εντοπίσει τις διαφορές αναμεταξύ τους, να κατονομάσει τις αντίστοιχες ιδεολογίες τους και να στοχαστεί τις κοινωνικές επιπτώσεις του κάθε αφηγήματος. <br /><br />Θα συζητήσω τους διαφορετικούς τρόπους μνήμης για τρία θέματα. Το πρώτο εξετάζει τις αναφορές στο αρχαίο κλασικό παρελθόν, ένα στοιχείο που αποτελεί βασικό άξονα της ελληνοαμερικανικής ταυτότητας. Το δεύτερο θέμα σχετίζεται με τις αναφορές στη μεταναστευτική εμπειρία των Ελληνοαμερικανών. Τέλος, το τρίτο θέμα αφορά τη σημασία του παρελθόντος στις σχέσεις της κοινότητας με ιστορικά κατατρεγμένες ομάδες. <br /><br />Θα αρχίσω την ανάλυση με το αρχαίο κλασικό παρελθόν:<br /><br /><b>Αρχαίο κλασικό παρελθόν</b><br /><br />Στις χρήσεις αυτού του παρελθόντος διακρίνω δύο αντικρουόμενους τρόπους μνήμης. <br /><br />Στην πρώτη χρήση του, το παρελθόν αυτό χρησιμοποιείται ως πολιτισμικό, πολιτικό και αισθητικό ιδεώδες· ως συνεκτικό όλον που κατέχει μία και μοναδική οικουμενική αλήθεια. Προσεγγίζεται ως πηγή καθολικών και διαχρονικών αξιών και ιδεωδών – η δημοκρατία, η ελευθερία βούλησης, η αρετή, η ομορφιά. Ο ελληνισμός σε αυτήν την εκδοχή είναι υπερβατικός και λειτουργεί έξω από την ιστορία σαν ένα αέναο πολιτικό και αισθητικό μοντέλο.<br /><br />Από αυτήν την οπτική, ο πολιτισμός αυτός αποτελεί κληρονομιά μεγίστης σημασίας –μια ανεκτίμητη πηγή κοινωνικής διάκρισης και πολιτισμικού κεφαλαίου για την ομάδα– αφού συνεχίζει να αποτελεί σημείο αναφοράς του δυτικού πολιτισμού. Οι Ελληνοαμερικανοί, συνεχίζει το αφήγημα, ως φυσικοί κληρονόμοι αυτού του παρελθόντος, έχουν την υποχρέωση να το διασώσουν ως επιστάτες του, να το προστατεύσουν, να το προωθήσουν στην αρχιτεκτονική, στις τέχνες, καθώς και ως αντικείμενο πανεπιστημιακής μόρφωσης (protect, preserve, promote, PPP).<br /><br />Αυτή η προσέγγιση, ας σημειώσουμε, όχι μόνο προσδίδει κύρος στην ομάδα, αλλά επιπλέον αποφεύγει τις εσωτερικές συγκρούσεις και τις αμφιταλαντεύσεις που παρουσιάζονται συνήθως στην περίπτωση των διπλών πολιτισμικών ταυτίσεων. Το αφήγημα εναρμονίζει το Αμερικανικό και το Ελληνικό ως φορείς του ίδιου συστήματος αξιών. <br /><br />Στην εναλλακτική του δεύτερη χρήση, ο ελληνισμός αποτελεί μια ριζικά διαφορετική αξία. Δεν πρόκειται για τον ελληνισμό στον ενικό, αλλά για τους ελληνισμούς, στον πληθυντικό. Ο ελληνισμός αποτελεί μια ιστορική κατηγορία και συνδέεται με πολλαπλά πολιτισμικά και πολιτικά μοντέλα. Γίνεται αντικείμενο πολλαπλών ιστορικών ερμηνειών σε συγκεκριμένες κοινωνικές συγκυρίες· πρόκειται για ένα ευρύ φάσμα ιδεών από το οποίο διάφορες ομάδες ή άτομα ενστερνίζονται συγκεκριμένα στοιχεία, ερμηνεύοντάς τα με τρόπο που προωθεί τη δική τους αλήθεια. Υπάρχει ο ελληνισμός που τροφοδοτεί την ιδεολογία της δυτικής ακροδεξιάς, ο ελληνισμός των αρχών του εικοστού αιώνα που ευθυγραμμίστηκε με τον αφομοιωτικό αμερικανισμό, ο ελληνισμός του μετανάστη που αντλεί από την αρχαιοελληνική κληρονομιά ώστε να πάρει θέση ενάντια στην κοινωνική αδικία. Συναντάμε αυτήν την τελευταία προσέγγιση στην ελληνοαμερικανική λογοτεχνία και το θέατρο. <br /><br />Στο διήγημα «Ο Περικλής της 31ης Οδού», (Pericles on 31st Street) του συγγραφέα Χάρυ Μαρκ Πετράκη, για παράδειγμα, o κεντρικός ήρωας, ένας έλληνας βιοπαλαιστής μετανάστης, εμπνέεται από τον Περικλή, από τη ρητορική του δεινότητα και την κριτική στάση του κατά της τυραννίας, και, παρακινημένος από το παράδειγμά του, εκθέτει και στηλιτεύει έναν μεγαλοϊδιοκτήτη που εκμεταλλεύεται τους μετανάστες, διαφορετικών εθνοτήτων ενοικιαστές του. <br /><br />Σε αυτήν την περίπτωση ο ήρωάς μας υιοθετεί μια δημόσια στάση ενάντια στην εκμετάλλευση και την κοινωνική αδικία. Εδώ αυτό που αποκαλούμε «ελληνισμό» μεταφράζεται σε πράξη ενός πολίτη που μιλάει με παρρησία υπερασπιζόμενος ευάλωτες ομάδες και εκφράζει την αλληλεγγύη του προς αυτές.<br /><br />Δεν μπορούμε να υποστηρίξουμε το ίδιο για κάποιους οργανισμούς, οι οποίοι, παρότι προβάλλουν τα ιδεώδη του Ελληνισμού στο κέντρο της ταυτότητάς τους, αποφεύγουν να τοποθετηθούν ρητά σε θέματα συστημικής φτώχειας και ρατσισμού. <br /><br /><b>Δημόσια μνήμη, μεταναστευτικό παρελθόν και ταυτότητα</b><br /><br />Το δεύτερο θέμα που θίγω αφορά τις αντιθετικές χρήσεις της μνήμης του μεταναστευτικού παρελθόντος που συντελούν στη δημιουργία ταυτότητας.<br /><br />Μια ισχυρή τάση στην ελληνοαμερικανική κοινωνία υιοθετεί την επιλεκτική χρήση της μνήμης προκειμένου να εξυμνηθεί το παρελθόν και να εγγραφεί ως ταυτότητα στο παρόν. <br /><br />Το αφήγημα αυτό εστιάζει στην εξύμνηση της σκληρής βιοπάλης των μεταναστών και στην ανάδειξη των δεινών που υπέστησαν· επαινεί την παραδοσιακή οικογένεια και τη συνοχή της, τις θυσίες των γονέων για τα παιδιά· εκφράζει θαυμασμό για την κοινωνική και οικονομική τους ανέλιξη. Αποθεώνει τον πατριωτισμό προς τη νέα πατρίδα τονίζοντας την ευγνωμοσύνη για τις ευκαιρίες που πρόσφερε. Προβάλλει τη φιλανθρωπία και την ηθική αξία της Ελληνοορθοδοξίας, η οποία συχνά ταυτίζεται με την ελληνοαμερικανική ταυτότητα. Προβάλλει τους Ελληνοαμερικανούς κυρίως ως ομοιογενή ομάδα και ως εθνοτικό πρότυπο στην αμερικανική κοινωνία. <br /><br />Πρόκειται για ένα αφήγημα το οποίο έχει ευρεία αποδοχή: είναι το κυρίαρχο αφήγημα. Υποστηρίζεται από ποικίλους θεσμούς και διαχέεται στη δημόσια σφαίρα μέσα από όλα τα είδη πολιτιστικής έκφρασης –τα ντοκιμαντέρ, τα αγάλματα, τη δημοσιογραφία, την αυτοβιογραφία, καθώς και τη δημόσια ιστορία. Η συνεχής επανάληψή του σε διαφορετικά είδη αναπαράστασης το έχει παγιώσει στη συλλογική συνείδηση. <br /><br />Η δύναμή του έγκειται στην αναγνώριση αυστηρά επιλεγμένων ιστορικών αληθειών που έχουν συναισθηματική και κοινωνική απήχηση στο ευρύτερο κοινό, αλλά αποσυνδέονται από τα ιστορικά τους συμφραζόμενα. Πρόκειται για τις αλήθειες της μετανάστευσης ως θυσίας και τεράστιας προσπάθειας την οποία έκαναν οι μετανάστες παππούδες και γιαγιάδες ή γονείς. Το παρελθόν αυτό, όπως φαντάζεστε, είναι έντονα φορτισμένο συναισθηματικά.<br /><br />Το αφήγημα δημιουργεί θετική εικόνα για την ομάδα και αποζητά την αναπαραγωγή της ταυτότητας στη νέα γενιά μέσω της εθνοτικής υπερηφάνειας και της αποφυγής των υπαρξιακών συγκρούσεων. Προσφέρει βεβαιότητες στη νέα γενιά για την ύπαρξη μιας αρμονικής διπλής πολιτισμικής ταυτότητας που βασίζεται σε συμβατές μεταξύ τους διαπολιτισμικές αξίες, όπως το ήθος της σκληρής εργασίας, η αξία της οικογένειας, η κοινωνική εξέλιξη μέσω της κολεγιακής μόρφωσης, ο καπιταλισμός. Με αυτόν τον τρόπο αποφεύγει την υπαρξιακή διχοτόμηση και τις αμφιθυμίες που υπάρχουν στη διττή πολιτισμική ταύτιση. <br /><br />Για την επίτευξη αυτού του στόχου το αφήγημα αποκλείει δύσκολες ιστορικές αλήθειες. Αποσιωπά τα «σκοτεινά» παρελθόντα όπως η οικονομική εκμετάλλευση ελλήνων μεταναστών από έλληνες μετανάστες, συμπεριλαμβανομένης της παιδικής εργασίας. Παραβλέπει τα σημαντικά ποσοστά ενδοοικογενειακής κακοποίησης. Αποφεύγει να αναφερθεί στη σκληρή πατριαρχία και στα τραύματα που προκάλεσε σε πολλές γυναίκες γεννημένες στην Αμερική. Ενώ προβάλλει δίκαια την υποστήριξη του αρχιεπισκόπου Ιακώβου προς τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, τον ηγέτη του κινήματος για τα πολιτικά δικαιώματα των μαύρων τη δεκαετία του 1960, αποσιωπά τη σημαντική αντίθεση, που έφτανε ως τη ρατσιστική έχθρα, μιας μεγάλης μερίδας μεταναστών προς το κίνημα αυτό, ιδιαίτερα στον αμερικανικό Νότο. <br /><br />Με άλλα λόγια, η δημόσια μνήμη ως μέσο δημιουργίας ταυτότητας δεν ενδιαφέρεται για την κατανόηση της ιστορίας. Αποτελεί μια ανιστορική μνήμη και δημιουργεί έναν μύθο με βάση την επιλεκτική ιστορική αμνησία. (δες Σαλβάνου)<br /><br />Ο εναλλακτικός τρόπος μνήμης γι’ αυτό το θέμα σχετίζεται με τη δυναμική διαμεσολάβηση στη διαδικασία δημιουργίας μιας ταυτότητας μέσα από την πολιτισμική κριτική που ασκείται από το εσωτερικό της ελληνοαμερικανικής κοινότητας, και διατυπώνει αιτήματα για αλλαγή. Αυτός ο τρόπος αφορά παρεμβάσεις οι οποίες προέρχονται κυρίως από γυναίκες, από μέλη της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας και από άτομα που αγωνίζονται για την κοινωνική δικαιοσύνη. Οι παρεμβάσεις αυτές κατονομάζουν τις καταπιεστικές πτυχές του παρελθόντος και του παρόντος. Καυτηριάζουν παραδοσιακές αξίες όπως η ανδρική εξουσία και η εθνοτική ομοφοβία. Χρησιμοποιούν την αυτοβιογραφία, την προφορική ιστορία, την προσωπική μαρτυρία, τη λογοτεχνία και γενικά τον λόγο τους με σκοπό να καταγράψουν και να δημοσιοποιήσουν τις τραυματικές εμπειρίες γυναικών ή ΛΟΑΤΚΙ ατόμων που στιγματίστηκαν από κυρίαρχους θεσμούς της κοινότητας. Εκφράζουν οργή για τη βία και τους αποκλεισμούς που επιβλήθηκαν στο πρόσωπό τους από άτομα και θεσμούς. <br /><br />Παρατηρείται ενδιαφέρον επίσης να κατονομαστούν καταστάσεις άγριας εκμετάλλευσης εργατών στο παρελθόν. Να σημειώσω ότι οι σημαντικές προσπάθειες αναγνώρισης του ρόλου των ελλήνων μεταναστών στο αμερικανικό εργατικό κίνημα επιχειρήθηκαν στο πλαίσιο μιας σχεδόν ολοκληρωτικής αποσιώπησης των σημερινών εμπειριών της ελληνοαμερικανικής εργατικής τάξης. <br /><br />Η παραπάνω φεμινιστική και ΛΟΑΤΚΙ κριτική, όμως, δεν οδηγεί απαραίτητα στην άρνηση και την απόρριψη της εθνοτικής ταυτότητας. Η πολιτισμική στάση των ατόμων που την επιτελούν μπορεί κάλλιστα να αποδοθεί με τους όρους που έχει προτείνει ο Αντώνης Πιπερόγλου «Rework, Retain, Reject» (RRR, 6:15 podcast). Πρόκειται για μια δυναμική εμπλοκή κατά την οποία τα άτομα δεν παραμένουν παθητικοί αποδέκτες τους παρελθόντος· αντίθετα, παρεμβαίνουν στην πολιτισμική τους κληρονομιά, απορρίπτοντας εκείνες τις πτυχές της παράδοσης που δεν τους αντιπροσωπεύουν, αλλάζοντας κάποιες πολιτισμικές εκφράσεις ή διατηρώντας εκείνες που θεωρούν συμβατές με τις πεποιθήσεις τους. Με άλλα λόγια, αναδημιουργούν τις πολιτισμικές τους σχέσεις με το παρελθόν. <br /><br />Να σημειώσω ότι ορισμένα άτομα που στιγματίστηκαν από την εθνοτική κοινότητα δημιουργούν τις δικές τους πολυεθνοτικές κοινότητες στις οποίες εκφράζονται με εναλλακτικούς τρόπους· τρόπους που δεν έχουν γίνει ακόμη αποδεκτοί από την ελληνορθόδοξη κοινότητα. Δηλαδή, βρίσκουν το αίσθημα του ανήκειν έξω από τα όρια της εθνοτικής κοινότητας.<br /><br />Το όραμα του παραπάνω αφηγήματος για το μέλλον προβάλλει μια κοινότητα η οποία είναι πολιτισμικά δημοκρατική· αναγνωρίζει και αποδέχεται την ετερογένεια· είναι συμπεριληπτική ως προς τις ποικίλες εσωτερικές διαφορές της κοινότητας. Προσδιορίζεται κριτικά απέναντι στην παράδοση. Είναι δημιουργική. Και όμως, η διάχυση του λόγου της στον δημόσιο χώρο είναι περιορισμένη, καθώς περιθωριοποιείται από το ηγεμονικό αφήγημα.<br /><br /><b>Μνήμη και αλληλεγγύη προς ιστορικά κατατρεγμένες ομάδες</b><br /><br />Το τρίτο θέμα μας σχετίζεται με τον ρόλο της μνήμης στις σχέσεις των Ελληνοαμερικανών με τα πολιτικά κινήματα εναντίον του ρατσισμού, και γενικότερα με ομάδες οι οποίες στιγματίστηκαν ιστορικά και υπέστησαν βία.<br /><br />Ο πρώτος τρόπος μνήμης υποστηρίζει αυτό που αποκαλείται «color-blindness», δηλαδή τη θέση ότι αμερικανική κοινωνία μετά τους αντιρατσιστικούς αγώνες της κατά τη δεκαετία του 1960 αποτελεί πλέον μια κοινωνία ίσων ευκαιριών. Διατείνεται ότι ο ρατσισμός εκφράζεται από άτομα, αλλά δεν είναι δομικά συνδεδεμένος με τον κοινωνικό ιστό. Αυτό τροφοδοτεί τον ισχυρισμό ότι η κοινωνικοοικονομική ανέλιξη της κάθε ομάδας οφείλεται αποκλειστικά στη σκληρή προσπάθεια των μελών· ότι δηλαδή ο ρατσισμός του παρελθόντος και του παρόντος δεν επηρεάζει αυτήν την ανέλιξη. <br /><br />Εδώ έχουμε να κάνουμε με ένα αμερικανικό πολιτικό αφήγημα το οποίο προβάλλει τις πολιτισμικές αξίες ως μοναδικό ερμηνευτικό πλαίσιο της κοινωνικής κινητικότητας. Το πράττει με το να αγνοεί τις δομικές φυλετικές και ταξικές ιεραρχίες που καθορίζουν καταλυτικά την εμπειρία των κοινωνικών ομάδων. Αποτελεί ένα μη ιστορικό αφήγημα το οποίο προωθήθηκε έντονα τις δεκαετίες του 1970 και του 1980, ώστε να αντισταθεί στις πολιτικές και τις νομικές κατακτήσεις του κινήματος για τα πολιτικά δικαιώματα. <br /><br />Στην περίπτωση των Ελληνοαμερικανών δεν αναγνωρίζει τα φυλετικά προνόμια της λευκότητας που δόθηκαν στους μετανάστες στα πρώιμα χρόνια της μετανάστευσης – το δικαίωμα να λειτουργούν τις επιχειρήσεις τους σε λευκές γειτονιές και να διαμένουν εκεί, το δικαίωμα ψήφου, τα προνόμια που δόθηκαν αποκλειστικά στους μετανάστες από την Ευρώπη μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο με τη μορφή των χαμηλότοκων στεγαστικών δανείων και των κολεγιακών διδάκτρων. Αυτά τα δομικά προνόμια ξεχνιούνται, και ο γρηγορότερος ρυθμός της κινητικότητας των Ελλήνων σε σύγκριση με τις φυλετικές μειονότητες προτείνεται ως απόδειξη της καλύτερης προσαρμογής τους στις αμερικανικές προτεσταντικές αξίες της πειθαρχίας, της σκληρής εργασίας και του «δαιμονίου» της επιχειρηματικότητας. Η θέση αυτή επιρρίπτει την ευθύνη στα ίδια τα θύματα των φυλετικών ιεραρχιών, αναπαράγοντάς τες. Η εξαντλητική προσπάθεια των ελλήνων μεταναστών, λοιπόν, προβάλλεται ως μοναδική εξήγηση της ελληνοαμερικανικής επιτυχίας, τοποθετείται στο κέντρο της ταυτότητας και αναδεικνύεται σε πηγή υπερηφάνειας. <br /><br />Ο δεύτερος τρόπος συγκρότησης της μνήμης σε αυτό το θέμα κινείται προς την αντίθετη κατεύθυνση. Αντλεί αξίες και ανακαλεί εμπειρίες από το παρελθόν με σκοπό να εκφράσει αλληλεγγύη και ενσυναίσθηση προς τις ομάδες που καταπολεμούν τον δομικό ρατσισμό. Αυτή η στάση έχει δύο σκέλη, μια θρησκευτική και μια κοσμική έκφραση. Θα εστιάσω στη θεσμική θρησκευτική εκδοχή. <br /><br />Η έννοια και η πρακτική της οικουμενικής «αγάπης» στην ελληνορθόδοξη θεολογία, για παράδειγμα, έχει προταθεί ως κεντρικό επιχείρημα εναντίον του ρατσισμού και έχει ενεργοποιηθεί στα πλαίσια του ελληνορθόδοξου ακτιβισμού συμπαράστασης στο κίνημα Black Lives Matter. <br /> <br />Ανέφερα προηγουμένως το παράδειγμα της πρεσβυτέρας Πετράκη το οποίο εκφράζει τη στάση εναντίον των φυλετικών διακρίσεων από ένα άτομο ορμώμενο από την χριστιανική αγάπη. Αυτή η στάση ιστορικά έχει εκφραστεί και θεσμικά από τους ελληνορθόδοξους ιεράρχες. Εμβληματικά της παραδείγματα είναι η φανερή δημόσια υποστήριξη που προσέφερε ο αρχιεπίσκοπος Ιάκωβος στον ηγέτη του κινήματος πολιτικών δικαιωμάτων Μάρτιν Λούθερ Κινγκ τη δεκαετία του 1960. Ένας από τους λόγους με τους οποίους εξήγησε την πράξη του ο Ιάκωβος ήταν η προσωπική εμπειρία που είχε ως πολίτης δεύτερης κατηγορίας μεγαλώνοντας στη γενέτειρά του, που ανήκε τότε στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. <br /><br />Πρόσφατα, ο αρχιεπίσκοπος Ελπιδοφόρος έπραξε κάτι παρόμοιο στα πλαίσια του κινήματος Black Lives Matter. Υπήρξε υποστήριξη, αλλά και σφοδρές αντιδράσεις, κυρίως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Να σημειώσω ότι πανεπιστημιακοί στον κλάδο των σπουδών Ορθοδοξίας προσφέρουν κοινωνική και θεολογική εγκυρότητα στον ακτιβισμό της Αρχιεπισκοπής. <br /><br />Σε αυτήν την περίπτωση το ενδιαφέρον των ελληνοαμερικανικών θεσμών επεκτείνεται πέρα από την εθνοτική ομάδα αυτή καθαυτή. Η ελληνοαμερικανική ταυτότητα τοποθετείται σε σχέση με άλλες ομάδες, κοινωνικά ευάλωτες, με σκοπό να υποστηρίξει και καλλιεργήσει τη μεταξύ τους αλληλεγγύη. (Γνωρίζω ότι και στην Ελληνική Αυστραλία υπάρχουν πρωτοβουλίες αλληλεγγύης προς τους αυτόχθονες Αυστραλούς.) <br /><br /><b>Συμπεράσματα </b><br /><br />Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το πεδίο που αποκαλέσαμε «Παρόν–Παρελθόν–Μέλλον» είναι εξαιρετικά πολύπλοκο. Αλλά θα προσθέσω ότι δεν αποτελεί έναν χαοτικό λαβύρινθο.<br /><br />Αν αναλύσουμε προσεκτικά αυτό το πεδίο, και θέσουμε τις διάφορες θέσεις διαλογικά, μπορούμε να διακρίνουμε δύο βασικά αφηγήματα.<br /><br />Πρόκειται για δύο αφηγήματα που αποδίδουν διαφορετικά νοήματα στην ελληνοαμερικανική ταυτότητα του μέλλοντος. Προωθούν ασύμβατους ελληνοαμερικανικούς τόπους μνήμης. <br /><br />Το ένα αφήγημα εστιάζει στην ταυτότητα ως εθνοτική υπερηφάνεια και σε ένα σύνολο αξιών και πεποιθήσεων, όπως είναι η σκληρή εργασία ως αποκλειστικός μοχλός οικονομικής ανέλιξης, η επιχειρηματικότητα, η φιλανθρωπία, η παραδοσιακή οικογένεια, ο σεβασμός προς τους ηλικιωμένους, η στήριξη της ενορίας. Η αναπαράσταση του παρελθόντος προέρχεται από επιλεκτικές μνήμες και διέπεται από τις πολιτισμικές βεβαιότητες τις οποίες προωθεί. Το αφήγημα αυτό τείνει να παρουσιάζει την ελληνοαμερικανική ταυτότητα ως ενιαία γύρω από το αξιακό σύστημα που ανέφερα. Το κυρίαρχο στοιχείο εδώ έγκειται στη συνειδητή αποσιώπηση της ιστορικής μνήμης και στην επιμονή να αναπαριστά τη συλλογικότητα ως ενιαίο ελληνορθόδοξο όλον. <br /><br />Θεωρώ σημαντικό να προσθέσω το εξής: Το αφήγημα της ελληνοαμερικανικής επιτυχίας που υπήρξε αποτέλεσμα αποκλειστικά της κατοχής πολιτισμικών αξιών έφτασε στο απόγειό του κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα. Ως αντίδραση στην αρνητική αναπαράσταση των Ελλήνων στα δυτικά μέσα ενημέρωσης, η ελληνοαμερικανική διασπορά εξαπέλυσε μια ευρείας κλίμακας συστηματική καμπάνια που αναδείκνυε το φιλότιμο ως εγγενές βιολογικό και πολιτισμικό συστατικό των Ελλήνων και επομένως της ηθικής και πολιτισμικής τους αξίας, αν όχι ανωτερότητας. Το φιλότιμο πάντα έθετε τους Έλληνες στη «σωστή πλευρά της ιστορίας», όπως δηλώνει το αφήγημα που έχει γίνει καθολικά αποδεκτό από επίσημους ελληνοαμερικανικούς φορείς. <br /><br />Πρόκειται για μια μυθολογία με τρομερή ισχύ, η οποία φυσικά δεν αντέχει στον έλεγχο της ιστορικής τεκμηρίωσης. Οι λίγες φωνές που της αντιτάσσονται έχουν να αντιμετωπίσουν μια παγιωμένη εκδοχή αυτοθαυμασμού της ελληνοαμερικανικής ταυτότητας. <br /><br />Σε αυτό το σημείο θεωρώ υποχρέωσή μου να επισημάνω τις αντιφάσεις αυτού του αφηγήματος. Από τη μια μεριά υποστηρίζει την παιδεία ως ιδεώδες, αλλά συνάμα καλλιεργεί μυθολογίες δημόσιας μνήμης. Αποθεώνει την Αμερική ως ανοικτή δημοκρατία που δέχθηκε τους Έλληνες, αλλά είναι διστακτικό, ακόμα και εχθρικό, όταν πρόκειται για την αναγνώριση και τον σεβασμό της εσωτερικής ελληνοαμερικανικής ετερογένειας. Αυτολογοκρίνεται. Θέτει την έννοια του αμερικανού πολίτη ως κεντρικό στοιχείο της ελληνοαμερικανικής ταυτότητας, αλλά αποφεύγει σε γενικές γραμμές τον δημόσιο διάλογο για το τι σημαίνει η έννοια του ελληνοαμερικανού πολίτη. Πρόκειται για μια αυτοεγκωμιαστική προσέγγιση, που ενδιαφέρεται για την εικόνα, αλλά όχι για την ουσιαστική ιστορική καλλιέργεια των πολιτών. Αρκετοί Ελληνοαμερικανοί εκφράζουν ανοικτά την δυσαρέσκεια τους γι’ αυτό το αναγωγικό αφήγημα και κατακρίνουν τους επίσημους φορείς που το προκρίνουν. Δεν τους αντιπροσωπεύει. <br /><br />Το εναλλακτικό αφήγημα έχει αντίθετο πολιτικό πρόσημο. Θέτει την ιστορική γνώση στο κέντρο του. Αναγνωρίζει την εσωτερική διαφορετικότητα της κοινότητας και προσβλέπει σε μια συμπεριληπτική ελληνοαμερικανική κοινωνία. Εξετάζει την ιστορία της ομάδας σε σχέση με άλλες εθνότητες. Αναγνωρίζει τα ιστορικά σχετικά προνόμιά της σε σύγκριση με τις ομάδες των εγχρώμων και δηλώνει συμμετοχική αλληλεγγύη στις δράσεις τους για μια ισότιμη κοινωνία. Αναγνωρίζει και, επομένως, καλλιεργεί τις αξίες που αποτελούν βασικό κριτήριο συμμετοχής στη δημοκρατική κοινωνία.</span></div><div><span style="font-size: x-large;"><br />Στη ριζική διαφορά μεταξύ των δύο αφηγημάτων διακυβεύεται ο τρόπος με τον οποίο κατανοείται η έννοια του ελληνοαμερικανού πολίτη. Ο πολίτης στη δημοκρατία δεν κατέχει απλώς το δικαίωμα της ψήφου. Είναι υποχρεωμένος να καλλιεργεί την ιστορική γνώση και να ενεργεί υπεύθυνα στην πολιτεία που διαμένει. <br />Σε αυτήν την έννοια του πολίτη έγκειται, πιστεύω, και η σημασία τού να στοχαζόμαστε τη μνήμη ιστορικά και να σκεφτόμαστε τον ρόλο της στη διαμόρφωση των ταυτοτήτων. Η ιστορική μνήμη αποτελεί μια ηθική και πολιτική πράξη. Συνδέεται με τις υποχρεώσεις του πολίτη σε δύο τουλάχιστον επίπεδα: πρώτον, δικαιοσύνη για τα άτομα που υπέστησαν αδικίες στο παρελθόν σημαίνει επίσης δικαιοσύνη προς τα άτομα που αδικούνται στο παρόν. Δεύτερον, η κριτική επεξεργασία του ιστορικού παρελθόντος της κάθε εθνοτικής ομάδας είναι αναγκαία για να διεξαχθεί ένας ουσιαστικός διάλογος ανάμεσα στις εθνοτικές και φυλετικές ομάδες και, κατ’ επέκταση, για την ενδυνάμωση της δημοκρατίας και της ισοπολιτείας. <br /><br />Από τα παραπάνω αναδεικνύεται συμπερασματικά, όπως πιστεύω, πόσο κομβικά απαραίτητη είναι μια πολιτισμική και εκπαιδευτική πολιτική στην κάθε ελληνική διασπορά. Αυτό σημαίνει ότι η ιστορική μνήμη και γνώση καλλιεργείται και στα σχολεία και στον ευρύτερο δημόσιο χώρο. Θα ήθελα να επισημάνω την αξία της λογοτεχνίας και της ποίησης που αποτελούν φορείς της πολυφωνίας της κοινότητας και στοχαστικής προσέγγισης των θεμάτων που την απασχολούν. <br /><br />Επίσης, κλείνοντας, πιστεύω ότι απαιτείται να λάβουμε υπ’ όψη μας το γεγονός ότι η συζήτηση για το μέλλον της κοινότητας διαδραματίζεται χωρίς επαρκή γνώση ενός σημαντικού μέρους του ενδιαφερόμενου κοινού στο οποίο απευθύνεται, το οποίο είναι οι νέοι. <br /><br />Από τα λίγα στοιχεία που έχουμε στη διάθεση μας πρόκειται για ένα ετερόκλητο κοινό· κάποιο ποσοστό από τα μέλη του επιτελεί πολύπλευρες και κοσμοπολίτικες ταυτότητες. Όπως έχω σημειώσει αλλού, οι νέοι κινούνται σε ένα πολυδιάστατο πολιτισμικό σύμπαν, οι ταυτότητές τους είναι πολύπλευρες και ρευστές. Το κεντρικό ζήτημα που πρέπει να μας απασχολεί, πιστεύω, είναι να αφουγκραστούμε τι θέλουν να μας πουν, και πώς κάθε διασπορική κουλτούρα θα μπορούσε να συνεισφέρει στο πολιτισμικό τους σύμπαν.<br /><br />Θα γνωρίζετε από πρώτο χέρι, φαντάζομαι, ότι η διαδικασία πολιτισμικής παραγωγής στη διασπορά απαιτεί τεράστιες επενδύσεις σε χρόνο, ανθρώπινο μόχθο και χρήματα. Η πολιτισμική μας ευρωστία πλέον απαιτεί μια προσεκτικά σχεδιασμένη συμπεριληπτική και δημοκρατική πολιτισμική πολιτική. <br /><br />Να κλείσω με μια πρόταση για περαιτέρω δράση. Εδώ και μία ώρα μιλάω για τη σημασία που έχει το παρελθόν για το παρόν και το μέλλον. Υπάρχει όμως και ένας πρόσθετος δρόμος, η αποσύνδεση του παρόντος από το παρελθόν, και το άνοιγμα προς μελλοντικούς δρόμους μέσα από την πολιτισμική καινοτομία, τη δημιουργικότητα ή ακόμα και την ουτοπική φαντασία. Αυτή η προσέγγιση έχει εκφραστεί στην Αυστραλία. Κάποιοι μετανάστες επιθυμούν την αποκοπή από τα τραυματικά παρελθόντα και τη δημιουργία νέων διαδρομών για τη διασπορά. Οι μελετητές και οι καλλιτέχνες της διασποράς θα ήταν χρήσιμο να χαρτογραφήσουν αυτούς τους νέους κόσμους, και εμείς να τους μελετήσουμε. Και τέλος, θα ευχόταν κανείς να βάλουμε τα δυνατά μας να φανταστούμε ουτοπίες και να αντλήσουμε από αυτές. <br /><br />Σας αποχαιρετώ με τη δική μου εκδοχή ουτοπίας για ένα μελλοντικό συνέδριο σε θέματα ελληνικής διασποράς (τη φαντάστηκα και τη δημοσίευσα αρχές Νοεμβρίου του 2021 ): <br /><br />Greek “Diaspora” Studies: A Utopian Conference (Draft)<br /><br />Title: “Transcultural and Transoceanic ‘Greek’ Worlds: Past, Present, Future.” To be held at Melbourne, Toronto, Mexico City, Helena (Montana), and Athens (Ohio), May 2070.<br /><br />Consolidating Diaspora Identity (2010-2030): Agents and Resistances<br /><br />Kratoς και Διασπορά: Στάσεις και Stasis <br /><br />Ένας Αιώνας Παραγκωνισμού των Κριτικών Μελετών Διασποράς (1950-2050): Αμέλεια, Αδιαφορία, ή Σχεδιασμένη Πολιτική; <br /><br />«Διασπορά»: Difference and Différance<br />Θεωρώντας Θεωρίες Θαρραλέα (2023-2043) <br /><br />Διασπορική Λογοτεχνία: Λόγος και Ουτοπία (2023-2053)<br /><br />Γιώργος Αναγνώστου</span></div><div><span style="font-size: x-large;"><br /></span></div><div><br /></div><div><br /></div><div><br /></div><div class="blogger-post-footer"><script type="text/javascript" src="http://feedjit.com/serve/?vv=359&dd=ec0479ccea52340fa0f6e7cf242ded8cc8bcdcb5c73ce9c64576650bf8577ef0299ff9d3fb652250ca51b4d3b0bf3d6a&wid=2e5bfa36981b0c25&pid=531e9ec4fc51fca0&proid=e542c0eee2ea38ec&bc=FFFFFF&tc=494949&brd1=336699&lnk=494949&hc=336699&ww=160"></script><noscript><a href="http://feedjit.com/">Feedjit Live Blog Stats</a></noscript></div>Yiorgos Anagnostou – Γιώργος Αναγνώστουhttp://www.blogger.com/profile/06469306259582509171noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-4420382079088865756.post-34145733686387239212023-03-12T17:38:00.003-04:002023-03-12T17:40:08.151-04:00Βιβλιοκριτική, Γεωργίας Χαρπαντίδου, Σάρκα και Οστά της Μακρινής Πατρίδας<div><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br /></span></div><span style="font-family: times; font-size: x-large;">Σκέψεις για το βιβλίο της Γεωργίας Χαρπαντίδου, Σάρκα και Οστά της Μακρινής Πατρίδας: Η ιστορία της Ελληνικής Ορθόδοξης Κοινότητας Μελβούρνης και Βικτώριας από την ίδρυσή της μέχρι το 1972 (2022). Αθήνα: Θεμέλιο.</span><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><br /></span><span style="font-family: times; font-size: x-large;"><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEifVkxYHsXEBdjpdq23yLzaexRku9ikOT0VfY1lXfIJnDP1-ZDnq4g_0qqU3eVomPuRouET_hHs0kisMy5WR7jZJm_Dx_FZDYqxse3_6QUPHj1mWiDJN-UUgAVnJuiNKOx-yB6G53hFoKqeqU7BSOR0TJyufa3nMo1_Dx0vi9sDiRkIo6IBO_Lgu_Gz5Q" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img alt="" data-original-height="358" data-original-width="250" height="316" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEifVkxYHsXEBdjpdq23yLzaexRku9ikOT0VfY1lXfIJnDP1-ZDnq4g_0qqU3eVomPuRouET_hHs0kisMy5WR7jZJm_Dx_FZDYqxse3_6QUPHj1mWiDJN-UUgAVnJuiNKOx-yB6G53hFoKqeqU7BSOR0TJyufa3nMo1_Dx0vi9sDiRkIo6IBO_Lgu_Gz5Q=w279-h316" width="279" /></a></div><br /></span><div><span style="font-family: times; font-size: x-large;">«Ελληνική Κοινότητα Μελβούρνης: Αγώνας για Ιδεολογική Επικράτηση ––Ανταγωνισμός μεταξύ Κοσμικής και Θρησκευτικής Προσέγγισης». <i>Νέος Κόσμος</i>, Μάρτιος 9, 2023. <br /><br />Για ποιο λόγο η Χριστιανικότητα των πρωτοπόρων Ελλήνων μεταναστών στην Αυστραλία υπήρξε αναγκαία για την ίδρυση της κοινότητας στην Μελβούρνη; Πώς εξηγείται ότι οι μετανάστες από τα Ιόνια νησιά αντιπροσωπευόταν δημογραφικά δυσανάλογα με το μέγεθος της πατρίδας τους; Γιατί η Κοινότητα Μελβούρνης, αλλά και άλλες στην Αυστραλία, νομιμοποίησαν την εξουσία τους «στην αντίληψη της πρωτοκαθεδρίας της κοσμικής, δημοκρατικής διαχείρισης και αντιπροσώπευσης της ελληνικής παροικίας» σε αντίθεση με την ενοριακή οργάνωση των κοινοτήτων κάτω από εκκλησιαστική εξουσία που επικράτησε στις Ηνωμένες Πολιτείες; <br /><br />Είμαστε σε θέση να απαντήσουμε αυτές τις ερωτήσεις –μεταξύ πλήθους άλλων– χάριν στην μελέτη «Σάρκα και Οστά της Μακρινής Πατρίδας» της Γεωργίας Χαρπαντίδου η οποία αξιοποίησε την ύπαρξη των αρχειακών πηγών της Ελληνικής Ορθόδοξης Κοινότητας Μελβούρνης και Βικτώριας, του πανεπιστημίου Le Trobe, και τα αρχεία του κράτους. Η επεξεργασία αυτού του ιστορικού υλικού μας μεταφέρει σε πολύπλευρες πτυχές του παρελθόντος μας, προσφέροντας το ανεκτίμητο κοινωνικό αγαθό της ιστορικής μνήμης. <br /><br />Πρόκειται για μια λεπτομερειακή μελέτη επισήμων εγγράφων τα οποία συμπεριλαμβάνουν πρακτικά συνελεύσεων, αλληλογραφία, καθώς και την πρόσληψη σημαντικών γεγονότων από τον ελληνόφωνο και αγγλόφωνο τύπο της εποχής. Η ανάλυση ιχνηλατεί τους μετασχηματισμούς που διαδραματίστηκαν στην Κοινότητα από την ίδρυσή της το 1897 μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1970 φέρνοντας στο προσκήνιο ιστορικές αποφάσεις, δράσεις, διαφωνίες, συγκρούσεις καθώς και τρόπους διευθέτησης κρίσεων.<br /><br />Το βιβλίο αποτελεί τεράστια συμβολή αυτογνωσίας. Τα παιδιά και τα εγγόνια των μεταπολεμικών μεταναστών θα βρουν σαφείς εξηγήσεις για τις αιτίες και συνθήκες που οδήγησαν τους δικούς τους στην ξενιτιά. Οι κόρες τους και τα παιδιά τους θα λάβουν απαντήσεις σχετικά με τον γενικό αποκλεισμό αρχικά των γυναικών από την ανδροκρατούμενη κοινότητα και αργότερα από την διοίκησή της. Στις λίγες περιπτώσεις που το βιβλίο κατονομάζει τον ρόλο της δεύτερης γενιάς στα διοικητικά της Κοινότητας και οργανισμών, ο αναγνώστης προσλαμβάνει την σφοδρότητα των ανταγωνισμών αλλά και κινήσεων συμφιλίωσης. Τα μέλη του αθλητικού συλλόγου Ολυμπιακός για παράδειγμα, νέοι γεννημένοι στην Αυστραλία και με «επαφές με αριστερές οργανώσεις», θα στηλιτεύσει το Δ.Σ. της Κοινότητας τους –παλιούς– για υποκρισία και εθνικοφροσύνη, ενώ θα δει τον εαυτό της ως την πρωτοπόρα γενιά που «τραβά μαζί της την πρόοδο της ανθρωπότητας» (196).<br /><br />Για αναγνώστες που ενδιαφέρονται για την εσωτερική παροικιακή πολιτική, το βιβλίο προσφέρει μια χρυσή ευκαιρία παρακολούθησης «από κοντά» της πολύπλοκης σκακιέρας που αναδιπλωνόταν ανταγωνιστικά επί μονίμου βάσεως: δράσεις με στόχο την διοικητική επικράτηση και τους ελιγμούς τακτικής που τις συνόδευαν· εξοβελισμός πολιτικών αντιπάλων, διαφωνίες, συγκρούσεις, διαπραγματεύσεις.<br /><br />Πέρα από την συνεισφορά του στην τοπική μνήμη όμως, το βιβλίο συμβάλλει ευρύτερα στον τρόπο που συλλογιζόμαστε το θέμα «συλλογική δράση» στην διασπορά. Καταδεικνύει ότι οι Κοινότητες στην Αυστραλία δεν αποτελούσαν γεωγραφικά μεμονωμένα φαινόμενα. Αντίθετα, διαμορφώθηκαν στα πλαίσια ενός δικτύου θεσμικών σχέσεων ανά τον κόσμο. <br /><br />To δίκτυο στην περίπτωσή της Κοινότητας κατά την διάρκεια της περιόδου υπό εξέταση περιλάμβανε την Ελληνική κυβέρνηση και τα Προξενεία της, την Εκκλησία της Ελλάδας, Ορθόδοξα Πατριαρχεία όπως το Οικουμενικό και των Ιεροσολύμων, και τις πολιτικές αρχές της Αυστραλίας. Αυτή η γεωπολιτική τοποθέτηση διευρύνει την κατανόησης της διαμόρφωσης της παροικίας εμπλέκοντας το τοπικό (Μελβούρνη) με το διεθνικό (Ελλάδα), το παγκόσμιο (οικουμενική Ορθοδοξία), το διαπεριφερειακό (κοινότητες Μελβούρνης, Σύδνεϋ και άλλες) καθώς και το εθνικό (Αυστραλία). <br /><br />Μία από τις πιο σημαντικές συμβολές του βιβλίου είναι η χαρτογράφηση των σχέσεων μεταξύ των εμπλεκομένων θεσμών, ο σαφής προσδιορισμός των επιδιώξεων του καθενός, οι τακτικές συμμαχίες, και ο αγώνας για ιδεολογική επικράτηση. <br /><br />Την διαμόρφωση της Κοινότητας διέτρεξε ιστορικά ο έντονος ανταγωνισμός μεταξύ της κοσμικής και θρησκευτικής προσέγγισης στην οργάνωση της διασποράς. Το κοσμικό παράδειγμα των κοινοτήτων στην Αίγυπτο, Καναδά, Αυστραλία και αλλού πρεσβεύει την θεσμική τοπική αυτονόμηση στις θρησκευτικές, πολιτιστικές και εκπαιδευτικές αρμοδιότητες της κοινότητας μέσα από διαδικασίες δημοκρατικής αυτοδιοίκησης. Το θρησκευτικό μοντέλο, το οποίο έχει επικρατήσει στις Ηνωμένες Πολιτείες –και αποτελούσε σταθερό σημείο αναφοράς στις διαμάχες στην Αυστραλία– προκρίνει την ενοριακή ρύθμιση όπου οι δραστηριότητες της κοινότητας διευθύνονται από τις λαϊκοκληρικές συνελεύσεις κάτω από την αιγίδα της αρμόδιας Εκκλησιαστικής αρχής. <br /><br />Η σφοδρότητα της αντιπαράθεσης εξηγείται λόγω της τεράστιας σημασίας του θέματος που διακυβεύεται: η απόκτηση εξουσίας να ορισθεί και να διαμορφωθεί μέσω των ελεγχόμενων εκπαιδευτικών και πολιτισμικών θεσμών η Ελληνική ταυτότητα στην διασπορά. Αντιπροσωπεύει ο ελληνισμός ένα ποικιλόμορφο πολιτισμικό μόρφωμα ή θα έπρεπε να εξισωθεί με την Ορθοδοξία; <br /><br />Η απάντηση της Kοινότητας στις αρχές του εικοστού αιώνα –σύμφωνα με το πρώτο καταστατικό στην συνέλευση της 31 Αυγούστου του 1902– και ο ακόλουθος ιστορικός αγώνας επικεντρώθηκαν στην καλλιέργεια του αυτοδιοικούμενου κοσμικού μοντέλου το οποίο ακόμη την καθορίζει. Η κομβική ιστορική στιγμή αυτού του προσανατολισμού έχει αφετηρία στην νεωτερική οργάνωση της διασποράς τον 19ο αιώνα όταν κοινότητες θα αρχίσουν να αυτοπροσδιορίζονται ως πρωτίστως εθνικές, ως προέκταση του υπερεδαφικού έθνους και όχι ως προέκταση του Ορθόδοξου οικουμενικού χώρου το οποίο επικρατούσε κατά την διάρκεια της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Η κοσμική εξουσία της Κοινότητας αποτελούσε απόρροια αυτής της μετάβασης από το θρησκευτικό προβάδισμα στο κοσμικό. «Η θρησκευτική ταύτιση με την Ορθοδοξία συμπεριλαμβανόταν», όπως διευκρινίζει η συγγραφέας, «στον πρωταρχικό τους εθνικό προσδιορισμό ως Ελλήνων» (74). Η μελέτη της συγγραφέως οργανώνεται από αυτόν τον άξονα: την κατανόηση των συνθηκών και δράσεων που επέτρεψαν την κοινότητα να διατηρήσει την κοσμική αυτονομία της <br /><br />Το «Σάρκα και Οστά της Μακρινής Πατρίδας» δεν συμβάλλει απλώς στην κατανόηση του παρελθόντος· λειτουργεί πρόσθετα ως φορέας ιδεών για δράσεις στο παρόν. Τι απτές χρήσεις μας προσφέρει; Πρώτον, μας υπενθυμίζει την πρωταρχική σημασία της συστηματικής δημιουργίας αρχείων για το μέλλον. Συνδράμει επίσης στην ανάγκη να διευρυνθεί το εύρος της ιστορικής έρευνας σήμερα. Το αρχείο δεν αποτελεί ουδέτερη μορφή γνώσης, αλλά αντανακλά τις σχέσεις εξουσίας που κατέγραψε. Στο αρχείο της Κοινότητας τα δρώμενα υποκείμενα των οποίων τα βιογραφικά στοιχεία παρατίθενται είναι εύποροι άνδρες· οι πηγές είναι σιωπηλές όμως για το τρόπο με τον οποίο οι γυναίκες βίωσαν τις διαδικασίες αποκλεισμού τους και θεσμικής περιθωριοποιήσεως. Ή για το πώς διαπραγματεύθηκαν την θέση τους στην παροικία τα παιδιά από μεικτούς γάμους. Επιπλέον, η φωνή των εργατών και των αριστερών ακούγεται κυρίως μέσω από τις εφημερίδες που τους εκπροσωπούσαν και από τον στιγματισμό τους ως «εθνικών προδοτών» από την εθνικόφρονη παροικιακή συμμαχία κατά την διάρκεια της δικτατορίας στην Ελλάδα (1967-1974). Το πλούσιο αρχείο είναι επίσης ένα αρχείο αποσιωπήσεων. <br /><br />Αντιπροσώπευε τελικά η κοινότητα την «κιβωτό της φυλής», την «Όασις -Πατρίς», την «σάρκα και οστά της μακρυνής Πατρίδας» (280) όπως διακηρύχθηκε σε μια από τις συνεδριάσεις της κοινότητας το 1972, την χρονιά που κλείνει η αυλαία της μελέτης; Το βιβλίο καταδεικνύει την ρυθμιστική λειτουργία της ιδεολογίας που θέλει την διασπορά ως οργανική προέκταση του έθνους. Τέτοιες θεωρήσεις, επισημαίνει η συγγραφέας, «συγκαλύπτουν την ετερογένεια των πληθυσμιακών ομάδων και των αντίστοιχων πολιτισμικών τους συστημάτων» (17-18). Θα ήταν ευχής έργον η επεξεργασία του αρχείου να συνεχιστεί και να καλύψει την επόμενη ιστορική περίοδο (1972-) κατά την οποία η αυξανόμενα ετερογενής πλέον Κοινότητα, τώρα στα νέα πλαίσια της πολιτισμικής Αυστραλίας, συνέχισε τον αγώνα της για την καθολική της εκπροσώπηση. <br /><br />Γιώργος Αναγνώστου</span><p></p></div></div><div class="blogger-post-footer"><script type="text/javascript" src="http://feedjit.com/serve/?vv=359&dd=ec0479ccea52340fa0f6e7cf242ded8cc8bcdcb5c73ce9c64576650bf8577ef0299ff9d3fb652250ca51b4d3b0bf3d6a&wid=2e5bfa36981b0c25&pid=531e9ec4fc51fca0&proid=e542c0eee2ea38ec&bc=FFFFFF&tc=494949&brd1=336699&lnk=494949&hc=336699&ww=160"></script><noscript><a href="http://feedjit.com/">Feedjit Live Blog Stats</a></noscript></div>Yiorgos Anagnostou – Γιώργος Αναγνώστουhttp://www.blogger.com/profile/06469306259582509171noreply@blogger.com1