Θα ήθελα να ευχαριστήσω την Ελληνική πολιτεία γι αυτήν την σημαντική πρωτοβουλία και πρόσκληση να συμμετάσχω στην σημερινή εκδήλωση σας. Είμαι ο Γιώργος Αναγνώστου και είμαι κάτοχος της νεοσυσταθείσας έδρας «Μιλτιάδης Μαρινάκης» για την Ελληνική γλώσσα και κουλτούρα στο Πολιτειακό Πανεπιστημίου του Οχάιο των ΗΠΑ.
Θα ήθελα να σταθώ σε έναν σημαντικό όρο στον τίτλο αυτής της συνεδρίας, στην έννοια της «γέφυρας» και της σημασίας της για την σχέση των Ελλήνων επιστημόνων της διασποράς με τα Ελληνικά πανεπιστήμια καθώς και την Ελληνική κοινωνία.
Η γέφυρα είναι ένα ζωτικό σύμβολο που προσφέρεται για σκέψεις και δράσεις επικοινωνίας, δημιουργίας συνδέσμων, διάβασης, συνάντησης, και αλληλοκατανόησης.
Ως πανεπιστημιακός σε Πρόγραμμα Νεοελληνικών Σπουδών στην Αμερική αποτελεί ευθύνη μου εξ ορισμού να δημιουργώ γέφυρες σε πολλαπλά επίπεδα. Γέφυρες με τους φοιτητές μας, γέφυρες ως μέρος της διασποράς στις ΗΠΑ με την τοπική κοινότητα, γέφυρες πίσω με την Ελλάδα, γέφυρες με τον πολιτισμό και τις τέχνες, και την εκπαίδευση.
Στο Πρόγραμμά μας επιτελούμε αυτές τις λειτουργίες μέσω της διδασκαλίας, της έρευνας, και του ρόλου μας ως διανοούμενοι που απευθύνονται στον κόσμο εκτός του πανεπιστημίου.
Η διδασκαλία λειτουργεί πολυδιάστατα. Συνδέουμε τους Ελληνοαμερικανούς φοιτητές μας με τις ρίζες τους, και συντελούμε στην κατανόηση του νεοελληνικού πολιτισμού από τους Αμερικανούς φοιτητές μας. Καταπολεμούμε στερεότυπα. Μέσω θερινών εκπαιδευτικών προγραμμάτων που γίνονται στην Ελλάδα και συγκεκριμένα το Πρόγραμμα ΘΥΕΣΠΑ του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών συνδέουμε τους φοιτητές μας με τα Ελληνικά πανεπιστήμια και βιωματικά με τη χώρα μας.
Αυτά τα προγράμματα λειτουργούν καταλυτικά για τους φοιτητές μας καθώς τους εισαγάγουν σε γνώσεις και εμπειρίες του Ελληνικού πέρα από τις προσωπικές και τις οικογενειακές τους εμπειρίες. Πολλοί φοιτητές περιγράφουν αυτό το άνοιγμα των οριζόντων τους ως μια ριζική πολιτιστική μεταμόρφωση στην σχέση τους με την Ελληνική γλώσσα και κουλτούρα.
Όσον αφορά την έρευνα, σας απευθύνομαι ως ένας πανεπιστημιακός που έχω αφιερώσει σχεδόν τρεις δεκαετίες στην κατανόηση της Ελληνοαμερικανικής κοινωνίας. Θεωρώ ότι η λειτουργία μου απαιτεί δράσεις πέρα από την ερευνητική καταξίωση στον πανεπιστημιακό χώρο της Αμερικής (ο οποίος και είναι εξαιρετικά απαιτητικός). Ως πολίτης της διασποράς κρίνω απαραίτητη την επικοινωνία της έρευνας μου τόσο με το ευρύτερο Αμερικανικό, Ελληνοαμερικανικό και Ελληνικό κοινό.
Σε αυτό το εγχείρημα έχω βρει θετική ανταπόκριση από εφημερίδες και περιοδικά στην Ελλάδα όπως το ΒΗΜΑ, τα ΝΕΑ, ο Πολίτης, The Books’ Journal, Marginalia, τα Σύγχρονα Θέματα και άλλα. Επενδύω σε αυτόν τον τομέα ώστε η έρευνα μου να συμβάλλει σαν γέφυρα κατανόησης μεταξύ του Ελληνικού κοινού και των Ελληνοαμερικανών.
Όσον αφορά την σχέση μου με τον χώρο του Ελληνικού Πανεπιστημίου έχω βρει πρόσφορο έδαφος στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, κυρίως στο τμήμα Μουσειολογίας μέσω του Προγράμματος υποτροφιών της Ελληνικής διασποράς του ιδρύματος Νιάρχου. Ο στόχος ήταν και παραμένει η ανταλλαγή δεξιοτήτων για την δημιουργία ενός μουσείου Ελληνικής διασποράς και μετανάστευσης στην Θεσσαλονίκη. Επίσης τα τελευταία δύο χρόνια συνεργάζομαι με δύο συναδέλφους, επίσης από το Αριστοτέλειο, με σκοπό την επιμέλεια ενός βιβλίου που συγκρίνει την Ελληνοαμερικανική με την Ιταλοαμερικανική εμπειρία.
Σε αυτό το φόρουμ, σε αυτήν εδώ την γέφυρα επικοινωνίας πού δημιουργήσατε, θα ήθελα να μεταφέρω τα εξής. Πρώτον είναι απαραίτητη η ενδυνάμωση υπαρχόντων και η δημιουργία νέων κέντρων έρευνας της Ελληνικής διασποράς. Εννοώ τις νέες, υπάρχουσες καθώς και υπό διαμόρφωση διασπορές· όχι τις χαμένες πατρίδες.
Συχνά αναφερόμαστε και εκφράζουμε υπερηφάνεια για τον παγκόσμιο Ελληνισμό αλλά οφείλουμε να αναρωτηθούμε κατά πόσο τον γνωρίζουμε. Υπάρχουν τεράστια κενά στην κατανόησή της έννοιας που αποκαλούμε «παγκόσμιος Ελληνισμός», που αποτελεί μια πολυδιάστατη και πολύπλοκη κοινωνική πραγματικότητα την οποία οφείλουμε να κατανοήσουμε υπεύθυνα μέσω συστηματικής έρευνας και ανταλλαγή καινοτόμων ιδεών.
Θα ήθελα να τονίσω την αναγκαιότητα των καινοτόμων ιδεών ώστε επιτέλους τα προχωρήσουμε πέρα από κοινοτοπίες και ιδεολογικές απλουστεύσεις.
Επίσης το θεωρώ χρέος, όπως ανέφερα, να επικοινωνήσουμε αυτήν την γνώση εύληπτα στο ευρύτερο κοινό. Η υπεύθυνη γνώση μας της Διασποράς αποτελεί δημόσιο αγαθό, πηγή αυτογνωσίας και σχεδιασμού πολιτιστικής πολιτικής.
Δεύτερον, όπως γνωρίζουμε, οι γέφυρες απαιτούν σημαντικούς πόρους, δεξιότητες και σκληρή εργασία όχι μόνο για την δημιουργία τους αλλά και την συντήρησή τους.
Ως Έλληνες και πανεπιστημιακοί της διασποράς γνωρίζουμε από πρώτο χέρι την τεράστια ενέργεια που απαιτεί η διατήρηση και ανάπτυξη επικοινωνίας και με το Ελληνικό κοινό και με τα Ελληνικά πανεπιστήμια. Υπάρχει ένα όραμα στις γέφυρες που δημιουργούμε και επιθυμούμε περαιτέρω να αναπτύξουμε. Ο τρόπος με τον οποίο η διεθνική κοινότητα των επιστημόνων με την υποστήριξη των θεσμών θα μπορούσαν να συμβάλλουν σε αυτό το πρότζεκτ χρήζει διαλόγου και αξίζει ως πολιτιστική επένδυση.
Σας ευχαριστώ.
Γιώργος Αναγνώστου
No comments:
Post a Comment