"Στις Φάμπρικες της Γερμανίας..." - Φωτογραφική Έκθεση στο Ινστιτούτο Γκαίτε

Της Μαίρης Αδαμοπούλου

Η ελπίδα, η κούραση, η προσπάθεια των ελλήνων µεταναστών στη Γερµανία της δεκαετίας του ’60 αποτυπώνονται σε 39 φωτογραφικά καρέ.

«Μου είπε ένας: Μην είσαι χαζός. Ελα στη Γερµανία να βγάλεις λεφτά. Εσύ θα πατάς τα κουµπιά και οι µηχανές θα δουλεύουν από µόνες τους. Προερχόµασταν από απλές οικογένειες και φανταζόµασταν ένα λαµπρό µέλλον. Την απόφασή µας τη γιορτάσαµε µε ολονύκτιο γλέντι», θυµάται ο Χρήστος Πλιάκας, ένας από τους χιλιάδες Ελληνες που έφυγαν από τα καπνοχώραφα της Βόρειας Ελλάδας αναζητώντας καλύτερη τύχη στη Γερµανία της δεκαετίας του ’60.

Μισό αιώνα µετά το Ινστιτούτο Γκαίτε «θυµάται» τη συµπλήρωση 50 ετών από την υπογραφή του γερµανοελληνικού Συµφώνου Προσέλκυσης Εργατών. Και διοργανώνει έκθεση 39 φωτογραφιών – την επιµελείται ο δρ Μανουήλ Γκόγκος – που ιχνηλατούν τη διαδροµή των Ελλήνων από τη Βόρεια Ελλάδα µέχρι τα λιµάνια και τους σιδηροδροµικούς σταθµούς, τα παραπήγµατα και τα εργοστάσια σωλήνων και τσιγαρόχαρτων από τη δεκαετία του ‘60 έως και τα µέσα της δεκαετίας του ’70.

«Δεν είχα ταξιδέψει ποτέ πριν. Κι έρχεται η µητέρα µου στο καράβι, στο λιµάνι του Πειραιά και ο Καζαντζίδης τραγουδούσε ένα τραγούδι, “Μανούλα εγώ θα φύγω στα ξένα, µην κλαις για µένα” κι η µάνα µου έκλαιγε κι έκλαιγε», θυµάται η Ζωή Β. «Και µετά, όταν φτάσαµε στο Μόναχο, φορούσα ένα µπεζ φόρεµα µε µαύρους λεκέδες. Εκεί, µας έδωσαν µια σακούλα µε µπισκότα κι ένας τύπος φώναζε από το µεγάφωνο: “Ελάτε, ελάτε”. Μας οδήγησε κάτω, στις σκάλες κι εγώ είπα στους υπόλοιπους: “Και τώρα, παιδιά, θα πάµε στον φούρνο”, επηρεασµένη από όσα είχε ακούσει για το Γ’ Ράιχ». Συνθήκες δύσκολες έως απάνθρωπες, αλλά άνθρωποι που δεν έχαναν το κουράγιο τους ποζάρουν στα φωτογραφικά καρέ. «Μπαίναµε σε οµάδες στο ασανσέρ και αυτό το γιγάντιο σιδερένιο κλουβί ορµούσε µε µεγάλη ταχύτητα στα βάθη της γης. “Ξέχνα τον ήλιο, για µας υπάρχουν πλέον µόνο τα βάθη της γης, η σκόνη και η υγρασία”, είπα στον φίλο µου. Οταν βγήκαµε, ήµαστε εξαντληµένοι από την κούραση, αλλά και ευχαριστηµένοι που επιστρέψαµε στο φως, στη ζωή. Κατάµαυροι από το κάρβουνο δεν µπορούσαµε να αναγνωρίσουµε ο ένας τον άλλο», µαρτυρεί ο Σωτήρης Περετζούκας που εργαζόταν στα ανθρακωρυχεία του Ααχεν.

Οι φωτογραφίες που προέρχονται από το αρχείο του Κέντρου Τεκµηρίωσης και Μουσείου Μετανάστευσης στη Γερµανία, δεν αποτυπώνουν µόνο τα δύσκολα. Στέκονται και στα πρώτα σπίτια, τις εκδροµές, τις γιορτές στα ελληνικά εστιατόρια, χωρίς να λείπουν βέβαια και οι στιγµές κοινωνικού αγώνα µε απεργίες και πορείες.

Αναρτήθηκε αρχικά στο tanea.gr/default.asp?pid=2&ct=4&artid=4596390

Η έκθεση «Οικεία ξενιτιά» εγκαινιάζεται στο Ινστιτούτο Γκαίτε (Οµήρου 14-16, τηλ. 210-

3661.000) την Παρασκευή. Εως 18 Δεκεµβρίου